| Περίληψη: | Το κεφάλαιο, βασισμένο στις θεωρίες που περιέγραψαν, καθιέρωσαν, αμφισβήτησαν τον αμφιλεγόμενο όρο του «μεταμοντερνισμού», παρακολουθεί τη διαδρομή που διαγράφεται, ήδη από τα τέλη της δεκαετίας του 1960, ως κριτική απέναντι σε τοποθετήσεις της νεωτερικής τέχνης και των εκπροσώπων της. Βλέπουμε έννοιες όπως συσσώρευση, αυτονομία, σύνθεση, διάλυση, οικειοποίηση, και τον τρόπο που επανανοηματοδοτούνται υπό το πρίσμα του μεταμοντερνισμού, τον τρόπο που αξιοποιούνται από καλλιτέχνες της περιόδου και τον τρόπο που συνδέθηκαν με τις συνθήκες της δεκαετίας του 1990 και εκφράστηκαν σχηματικά, θα μπορούσαμε να πούμε, στη διάλυση του τραύματος, στη(ν) (ανα)σύνθεση της μνήμης, της ιστορίας και του αρχείου, στις πολιτικές της ταυτότητας. Ο μεταμοντερνισμός έχει μια ιδιότυπη σχέση με την ιστορία της τέχνης και την κριτική της∙ παραμένει μια ιδέα ταυτόχρονα αμφιλεγόμενη και πληθωρική. Πώς μπορούμε, άλλωστε, να κατανοήσουμε μια συνθήκη που αφορά τα έργα της Sherrie Levine από τη μία και τα έργα ζωγράφων από την άλλη, τις φωτογραφίες της Cindy Sherman, την κριτική σχέση με τα μέσα και ταυτόχρονα την αναβίωση μιας εξπρεσιονιστικής ζωγραφικής που στηρίζει σθεναρά τη σχέση με το μέσο (της ζωγραφικής); Οι τακτικές οικειοποίησης στοιχείων της νεωτερικότητας ως εκσυγχρονιστικές κινήσεις ενός εμπορευματοποιημένου πολιτιστικού πεδίου και τραυματισμένου πολιτικού πεδίου διαγράφουν την προβληματικότητα του μεταμοντέρνου των δεκαετιών 1980-1990 και εκφράζονται σε καλλιτεχνικά παραδείγματα που υπηρετούν την ηγεμονική ιδεολογία της καταναλωτικής κοινωνίας. Ταυτόχρονα, η στόχευση στον σεξισμό, στον ρατσισμό, στην ομοφοβία, στην οικολογική καταστροφή και στη συνεχώς αναπτυσσόμενη δύναμη των μέσων μαζικής επικοινωνίας σε μια γοργά διογκούμενη καταναλωτική κοινωνία διαμόρφωσαν δύο πόλους που αντιμάχονταν ο ένας τον άλλο. Αυτόν που αφορούσε την επιβίωση μέσα σε αυτή τη συνθήκη των παραδοσιακών μέσων, όπως η ζωγραφική, και των αποδομητικών πρακτικών που στρέφονταν εναντίον των κοινωνικών στρεβλώσεων. Το κεφάλαιο παρακολουθεί αυτές τις περιπέτειες, γόνιμες αλλά και ενίοτε παλινδρομικές, στη σχέση της τέχνης με τον επίμαχο μεταμοντερνισμό και τη μεταιχμιακή δεκαετία του 1990.
|
|---|
