Η ανάπτυξη της γλώσσας της κοινότητας σε παιδιά από μειονοτικές ομάδες

• Κύριοι συγγραφείς: Χατζηδάκη, Ασπασία, Μαλιγκούδη, Χριστίνα, Chatzidaki, Aspasia, Maligkoudi, Christina
• Μορφή: 1
• Γλώσσα: Greek
• Έκδοση: 2023
• Θέματα: Κοινοτικές γλώσσες; Γλώσσες πολιτισμικής κληρονομιάς; Γλωσσική διατήρηση; Κοινοτικά σχολεία; Οικογενειακή γλωσσική πολιτική; Πλουραλιστικές προσεγγίσεις; Community languages; Heritage languages; Language maintenance; Community schools; Family language policy; Pluralistic approaches

Τo παρόν εγχειρίδιο εστιάζει στο φαινόμενο της ατομικής διγλωσσίας (bilingualism) και, συγκεκριμένα, στους τρόπους με τους οποίους τα δίγλωσσα παιδιά από μειονοτικές ομάδες αναπτύσσουν τη γλώσσα της κοινότητάς τους. Αφορά οικογένειες στις οποίες είτε ο ένας είτε και οι δύο γονείς έχουν ως πρώτη γλώσσα μια άλλη, διαφορετική από την κυρίαρχη στο περιβάλλον γλώσσα («επίσημη»), αλλά επιθυμούν τα παιδιά τους να αποκτήσουν επάρκεια και στις δύο γλώσσες. Σε αυτές τις ομάδες ανήκουν μετανάστες και πρόσφυγες στην Ελλάδα, Έλληνες πολίτες Ρομά και μουσουλμάνοι, αλλά και ελληνικής καταγωγής άτομα σε διάφορες χώρες του εξωτερικού. Οι συγγραφείς αρχικά συζητούν το φαινόμενο της διγλωσσίας και τις ποικίλες όψεις του, καθώς και γλωσσικά και εκπαιδευτικά θέματα που αφορούν τις παραπάνω ομάδες. Στη συνέχεια, μέσα από τη συζήτηση θεωρητικών μοντέλων και ερευνητικών ευρημάτων αναφορικά με την οικογενειακή γλωσσική πολιτική, αναδεικνύονται οι κρίσιμοι παράγοντες που συμβάλλουν στην κατάκτηση της διγλωσσίας. Στο επίκεντρο της συζήτησης βρίσκεται η φοίτηση σε κοινοτικά σχολεία, δηλαδή σε άτυπες εκπαιδευτικές δομές όπου τα παιδιά παρακολουθούν μαθήματα της γλώσσας και του πολιτισμού της χώρας καταγωγής των γονέων τους παράλληλα με το τυπικό σχολείο. Οι συγγραφείς αναλύουν ζητήματα οργάνωσης και λειτουργίας τέτοιων σχολείων με παραδείγματα από την Ελλάδα και το εξωτερικό, δίνοντας έμφαση αφενός στους στόχους τους (ανάπτυξη γλωσσικής επάρκειας στην κοινοτική γλώσσα αλλά και –ενδεχομένως– διαμόρφωση συγκεκριμένης εθνοπολιτισμικής ταυτότητας) και αφετέρου στις διδακτικές μεθόδους που εφαρμόζονται σε αυτά. Το όλο θέμα εξετάζεται υπό το πρίσμα σύγχρονων αντιλήψεων για τη διγλωσσία, ενώ το τελευταίο κεφάλαιο είναι αφιερωμένο σε σχετικές διδακτικές προσεγγίσεις που τονίζουν τη σημασία της ανάπτυξης πολλαπλών γλωσσικών ρεπερτορίων και της αξιοποίησης όλων των γλωσσικών και επικοινωνιακών πόρων των δίγλωσσων μαθητών και μαθητριών.