Τεχνικές Αναζήτησης και Ανάκτηση Πληροφοριών

• Κύριοι συγγραφείς: Τριανταφύλλου, Ιωάννης, Κόκκινος, Διονύσιος, Δρίβας, Ιωάννης, Triantafyllou, Ioannis, Kokkinos, Dionysios, Drivas, Ioannis
• Μορφή: 1
• Γλώσσα: Greek
• Έκδοση: 2023
• Θέματα: Άλγεβρα Boole; Λογικοί Τελεστές; Διαγράμματα Venn; Σύστημα Ανάκτησης Πληροφοριών (ΣΑΠ); Δυαδικό Μοντέλο ΣΑΠ; Διανυσματικό Μοντέλο ΣΑΠ; Δεικτοδότηση Όρων; Αναπαράσταση Κειμενικής Πληροφορίας; ΥποβολήΕρωτημάτων ΣΑΠ και Ανατροφοδότηση; Μηχανισμός Ταιριάσματος και Ταξινόμησης Αποτελεσμάτων ΣΑΠ; Αξιολόγηση & Απόδοση ΣΑΠ; Ακρίβεια; Ανάκληση; Αρμονικό Μέσο / Δείκτης Μέτρησης F-Measure; Μήτρα Σύγχυσης; Σχετικότητα Όρου Αναζήτησης; Αναζήτηση Πληροφοριών; Τεχνικές Αναζήτησης Πληροφοριών; Στρατηγικές Αναζήτησης Πληροφοριών; Τελεστές Boole; Τελεστές Γειτνίασης; Ανατροφοδότηση Ερωτήματος; Μηχανές Αναζήτησης; Βελτιστοποίηση Μηχανών Αναζήτησης; Ανιχνευτές Ιστού; ΣΑΠ σε Βιβλιοθήκες; Δημόσιος Κατάλογος; Συλλογικοί Κατάλογοι; Καθιερωμένοι Όροι; Ψηφιακά Αποθετήρια; Βιβλιογραφικές Βάσεις Δεδομένων; Σημασιολογικός Ιστός; Διασυνδεδεμένα Δεδομένα; Οντολογίες; Ελεγχόμενα Λεξιλόγια; Μεταδεδομένα; Γράφοι Γνώσης; Πηγές Πληροφόρησης; Αξιολόγηση Πηγών Πληροφόρησης; Πνευματικά Δικαιώματα; Λογοκλοπή; Πληροφοριακή Παιδεία; Boolean Algebra; Logical Operators; Venn Diagrams; Information Retrieval System (IRS); Binary IRS Model; Vector IRS Model; Terms Indexing; Text Representation; IRS Search Queries and Relevance Feedback; IRS Results Matching and Ranking Mechanism; IRS Evaluation & Performance; Precision; Recall; Harmonic Mean / F-Measure; Confusion Matrix; Search Term Relevance; Information Searching/Seeking; Information Searching Techniques; Information Searching Strategies; Boolean Operators; Proximity Operators; Relevance Feedback; Search Engines; Search Engine Optimization; Web Crawlers; IRS in Libraries; OPAC; Union Catalogs; Authorities/Authority Data; Digital Repositories; Bibliographic Databases; Semantic Web; Linked Data; Ontologies; Controlled Vocabularies; Metadata; Knowledge Graphs; Information Resources/Sources; Evaluation of Information Resources; Copyright Issues; Plagiarism; Information Literacy

Βασικός στόχος του συγγράμματος είναι η ανάπτυξη των ικανοτήτων και δεξιοτήτων των αναγνωστών στην επιλογή των κατάλληλων στρατηγικών για την αναζήτηση και ανάκτηση πληροφοριών. Επιπλέον, στόχο του συγγράμματος αποτελεί η εξοικείωση των αναγνωστών του με τη χρήση σύγχρονων τεχνικών και στρατηγικών ανάκτησης δεδομένων και πληροφοριών από μηχανές αναζήτησης, ηλεκτρονικές πηγές πληροφόρησης, τράπεζες πληροφοριών, βιβλιογραφικές βάσεις, και γενικά κάθε είδους βάσεις δεδομένων. Πιο συγκεκριμένα, το παρόν σύγγραμμα αρχικά (Εισαγωγή) αποσαφηνίζει την έννοια των Συστημάτων Ανάκτησης Πληροφοριών, τη χρησιμότητα και τα βασικά συστατικά τους μέρη. Στη συνέχεια αναπτύσσονται θεμελιακές θεωρητικές προσεγγίσεις του επιστημονικού πεδίου της Ανάκτησης Πληροφοριών όπως είναι η Άλγεβρα Boole και τα Διαγράμματα Venn (Κεφάλαιο 1), καθώς και η θεωρία πίσω από τη δυαδική (Κεφάλαιο 2) και διανυσματική (Κεφάλαιο 3) προσέγγιση αναπαράστασης πληροφορίας που υιοθετείται από ένα ΣΑΠ. Ακολούθως, μέσω ασκήσεων επεξηγούνται μέθοδοι και μετρικές αξιολόγησης των ΣΑΠ (Κεφάλαιο 4) όπως οι έννοιες της Ακρίβειας, της Ανάκλησης, και του Αρμονικού Μέσου αυτών (F-Measure). Παράλληλα, παρουσιάζονται μέσω παραδειγμάτων το σύνολο των τεχνικών αναζήτησης και η ορολογία γύρω από αυτές, καθώς και η σημαντικότητα της διαδικασίας ανατροφοδότησης/ανάδρασης ενός ερωτήματος προς ένα ΣΑΠ (Κεφάλαιο 5). Επιπροσθέτως, μέσω παραδειγμάτων γίνεται μνεία στη χρησιμότητα και στις δυνατότητες που προσφέρουν τα σύγχρονα περιβάλλοντα μηχανών αναζήτησης και στον τρόπο με τον οποίο κατατάσσουν αποτελέσματα (Κεφάλαιο 6), ενώ παράλληλα παρουσιάζεται και η χρήση των μηχανών αναζήτησης σε βιβλιογραφικές/βιβλιοθηκονομικές Βάσεις Δεδομένων (Κεφάλαιο 7). Το σύγγραμμα αποσκοπεί επίσης στην κατανόηση της σημαντικότητας των μεταδεδομένων και του σημασιολογικού ιστού ως προς τη μετεξέλιξη της επιστήμης της Ανάκτησης Πληροφοριών στον σύγχρονο ψηφιακό κόσμο. Πιο συγκεκριμένα, οι αναγνώστες λαμβάνουν βασικές γνώσεις όπως είναι η σημαντικότητα των προτύπων μεταδεδομένων και περιγραφής πηγών διαδικτύου, τα διασυνδεδεμένα δεδομένα και ο κύκλος ζωής τους, καθώς και για τη χρησιμότητα οντολογιών και γραφημάτων γνώσης στη διαδικασία περιγραφής (Κεφάλαιο 8). Τέλος, το σύγγραμμα προσφέρει στους αναγνώστες σφαιρική γνώση γύρω από τα είδη των πηγών πληροφόρησης, τον τρόπο αξιολόγησής τους, αλλά και γύρω από τα βασικά ζητήματα πνευματικών δικαιωμάτων που εγείρονται κατά την αξιοποίηση και διάχυση των πληροφοριών (Κεφάλαιο 9).