Περίληψη: | Βασιζόμενοι στο εικονογραφικό υλικό του αποσυντεθειμένου σώματος στη μεταβυζαντινή ζωγραφική επιχειρούμε να διαγράψουμε τον βαθύτερο προβληματισμό για την εικονογραφική πορεία των θεμάτων που σχετίζονται μ’αυτό και κυρίως να αναλύσουμε, στο μέγεθος του εφικτού, το ιδεολογικό τους περιεχόμενο και την ανθρωπολογική τους διάσταση. Οι δίαυλοι της σκέψης θα επαναφέρουν στο προσκήνιο του όψιμου Μεσαίωνα-αρχές της Αναγέννησης τη διατυπωμένη ήδη από τους Λουκρήτιο και Λουκιανό προβληματική της σκελετώδους αποστέωσης του ανθρώπινου σώματος. Ανασυνθέτουν έτσι, με απίστευτη ακρίβεια, το στοχασμό των 1ου αι. π.Χ.- 3ου αι. μ.Χ. για τη διαχείριση του σώματος, που είτε αντιτάσσεται στην υλιστική εξάντλησή του, είτε συντάσσεται μ’αυτή. Το ίδιο δίλημμα της πνευματικής (αντι-υλιστικής) ή οργανικής (υλιστικής) διαχείρισης του σώματος θα εξακολουθήσει να τίθεται και στον άνθρωπο της βυζαντινής και μεταβυζαντινής κοινωνίας, οι επιλογές του οποίου όμως υπαγορεύονται από τη χριστιανική ηθική.
|