Περίληψη: | Τα φάρμακα επηρεάζουν τις ιδιότητες ενός βιολογικού υποστρώματος παρεμβαίνοντας σε βασικούς μηχανισμούς, οι οποίοι αφορούν την επικοινωνία μεταξύ των κυττάρων και την ομοιοστασία ολόκληρου του οργανισμού. Οι μηχανισμοί αυτοί αφορούν πρωτίστως τη φυσιολογική λειτουργία ενδογενών βιοδραστικών μορίων, όπως οι ορμόνες και οι νευροδιαβιβαστές. Οι ενέργειες των περισσοτέρων φαρμάκων προκύπτουν από την εκλεκτική αλληλεπίδρασή τους με μεγαλομοριακά στοιχεία του οργανισμού, τα οποία καλούνται “υποδοχείς” και συνήθως είναι πρωτεϊνικής φύσης. Στο παρόν κεφάλαιο, επιχειρείται μια αναλυτική παρουσίαση των σημαντικότερων υποδοχέων, καθώς και τα ενδοκυτταρικά μονοπάτια σηματοδότησης που αντιστοιχούν σε αυτούς τους υποδοχείς. Πρόκειται για έναν επιστημονικό τομέα με πολύ σημαντική ανάπτυξη κατά τις τελευταίες δεκαετίες, ο οποίος αποτελεί αναπόσπαστο τμήμα της σύγχρονης φαρμακολογικής έρευνας. Η γνώση της επίδρασης των φαρμάκων στα ενδοκυτταρικά μονοπάτια σηματοδότησης συχνά μπορεί να εξηγήσει το θεραπευτικό αποτέλεσμα ή τις τοξικές ενέργειες, το γιατί ορισμένα φάρμακα αργούν να δράσουν ενώ άλλα δρουν πολύ γρήγορα, αλλά και άλλες όψεις της δράσης φαρμάκων, όπως η ταχυφυλαξία, η αντίσταση και η αντοχή.
|