Περίληψη: | Στο φυσικό περιβάλλον ζουν έμβιοι οργανισμοί, η ύπαρξη των οποίων προηγείται κατά εκατομμύρια χρόνια της εμφάνισης του ανθρώπινου είδους. Οι οργανισμοί αυτοί ανέπτυξαν προσαρμοστικούς μηχανισμούς και τακτικές απόκρισης σε συνθήκες του περιβάλλοντος. Στη φύση έχουν επιλυθεί θέματα μηχανικής αντοχής, αυτοδιορθωτικές ιδιότητες, επιτυχούς έκθεσης στο περιβάλλον αλλά και καμουφλάζ, αξιοποίησης της ηλιακής ενέργειας κ.λπ. Αυτά είναι τα “εργαστήρια της φύσης”. Εκεί, λοιπόν, στη φύση υπάρχουν ιδιότητες γνωστές από εμπειρία και παρατήρηση, πολύ πριν από την αποκάλυψή τους σε επιστημονικά εργαστήρια. Στα πρότυπα της ανάπτυξης ζωντανών οργανισμών έχουν αποτυπωθεί προσαρμογές που σχετίζονται με το κλίμα, το περιβάλλον, την εξέλιξη και τις βιοσυνθετικές διεργασίες. Αυτά τα πρότυπα αντιγράφει με μίμηση η τεχνολογία, δημιουργώντας μια νέα ανθρωπογεωγραφία καινοτομιών αιχμής, τεχνολογικών προϊόντων και υλικών τελευταίας γενιάς. Κατά τις τελευταίες δεκαετίες η βιομιμητική ελκύει την προσοχή τόσο της εφαρμοσμένης έρευνας όσο και των τεχνολογικών εφαρμογών. Πρόκειται για ένα πεδίο με διευρυμένη δυνατότητα καινοτομίας το οποίο παρέχει και τη δυνατότητα ανάπτυξης πρωτότυπων και αειφόρων τεχνικών, νέων προϊόντων και αλυσίδων παραγωγής. Νέες, εξειδικευμένες μέθοδοι για την ποσοτική ανάλυση και την προσομοίωση της σχέσης μορφής-δομής-λειτουργίας ‒σε διάφορα ιεραρχικά επίπεδα‒ αναδεικνύουν νέες εικόνες, πολυεπίπεδους μηχανισμούς και άλλες λειτουργικές παραμέτρους των βιολογικών συστημάτων. Επίσης, νέες παραγωγικές μέθοδοι επιτρέπουν την εφαρμογή με μίμηση χρήσιμων ιδιοτήτων των βιολογικών συστημάτων σε καινοτόμα βιομιμητικά προϊόντα. Εφαρμόζοντας τις προσαρμοστικές στρατηγικές ιδιότητες έμβιων οργανισμών, οι σχεδιαστές, οι επιστήμονες και οι ερευνητές προσπαθούν να αναπτύξουν λύσεις που προσαρμόζονται πραγματικά καλά στις σύγχρονες ανάγκες των ανθρώπων. Η έρευνα περί βιομιμητικών δομών και υλικών (π.χ. πηκτωμάτων, πολυμερών, χρωστικών κ.ά.) στοχεύει στη μελέτη των παραμέτρων που επηρεάζουν την πρόσφυση σε διαφορετικά υποστρώματα. Η έμπνευση ή ο οραματισμός για βιομιμητικές και τεχνολογικές εφαρμογές συνέβαλαν σε εξαιρετικές, καινοτόμες, σύγχρονες εφαρμογές που ήδη χρησιμοποιούνται και είναι αναμενόμενο να προκύψουν άλλες εφαρμογές τις οποίες δεν μπορούμε να φανταστούμε σήμερα. Ο χρόνος θα δείξει ό,τι θα γίνει μελλοντικά.
|