| Περίληψη: | Οι υπηρεσίες υγείας και φαρμακευτικής φροντίδας προσφέρονται εδώ και αρκετές δεκαετίες από τα φαρμακεία κοινότητας ανά τον κόσμο προς τους ασθενείς-πελάτες τους. Ωστόσο, στην Ελλάδα οι έρευνες στον τομέα αυτό είναι περιορισμένες, ενώ οι αρμόδιοι κρατικοί και υγειονομικοί φορείς δεν έχουν αναγνωρίσει νομοθετικά την παροχή υπηρεσιών υγείας αν και αρκετοί είναι οι φαρμακοποιοί που τις προσφέρουν αυτοβούλως.
Σκοπός της παρούσας ερευνητικής μελέτης είναι η διερεύνηση των αντιλήψεων των ασθενών-πελατών και των φαρμακοποιών - ιδιοκτητών ή εργαζόμενων - σε φαρμακεία ανοιχτά στο κοινό σχετικά με τις παρεχόμενες υπηρεσίες υγείας. Ειδικότερα, μεταξύ των στόχων της έρευνας περιλαμβάνονται η καταγραφή των υπηρεσιών που προσφέρονται από τα ελληνικά φαρμακεία και της προθυμίας, ασθενών και φαρμακοποιών, για την παροχή επιπλέον, εξειδικευμένων υπηρεσιών, καθώς και η μελέτη της ικανοποίησης των ασθενών από τις υπηρεσίες και της αντίληψης τους για τον σύγχρονο φαρμακοποιό. Επιπροσθέτως, η αναζήτηση των εμποδίων που καλούνται να αντιμετωπίσουν οι φαρμακοποιοί κατά την παροχή υπηρεσιών υγείας, των ικανοτήτων, αλλά και της αυτοπεποίθησης που αισθάνονται και τέλος, η διερεύνηση των καταλληλότερων στρατηγικών στροφής του ελληνικού φαρμακείου προς ένα περισσότερο ασθενο-κεντρικό μοντέλο.
Για την επίτευξη του σκοπού και των στόχων της έρευνας διεξήχθη εκτενής βιβλιογραφική ανασκόπηση σε επιστημονικές βάσεις δεδομένων, διαδικασία την οποία ακολούθησε ο σχεδιασμός δύο ερωτηματολογίων. Το πρώτο απευθυνόταν σε ασθενείς-πελάτες που επισκέπτονται ιδιωτικά φαρμακεία και το δεύτερο σε φαρμακοποιούς που εργάζονται ή κατέχουν φαρμακεία ανοιχτά στο κοινό. Οι μέθοδοι επαφής με το δείγμα μελέτης ήταν η προσωπική μέθοδος και η έρευνα μέσω διαδικτύου. Τα δεδομένα που συλλέχθηκαν έπειτα από τη συμπλήρωση 262 ερωτηματολογίων από τους ασθενείς και 123 ερωτηματολογίων από τους φαρμακοποιούς, επεξεργάστηκαν και αναλύθηκαν με τη βοήθεια του στατιστικού πακέτου SPSS 21.0.
Από την ανάλυση των αποτελεσμάτων της έρευνας για τους ασθενείς-πελάτες προέκυψε πως αντιλαμβάνονται την έννοια των υπηρεσιών υγείας και κρατούν θετική στάση απέναντι στην ενδεχόμενη εφαρμογή νέων υπηρεσιών, όπως η 24ωρη ενημέρωση τους για θέματα υγείας, ηλεκτρονικά και τηλεφωνικά, και η διεξαγωγή εξειδικευμένων διαγνωστικών ελέγχων. Επιπλέον, είναι πολύ ικανοποιημένοι από την τοποθεσία του φαρμακείου, την ικανότητα του προσωπικού να τους εξυπηρετήσει και την εχεμύθεια και διακριτικότητα του, καθώς επίσης, και από τις οδηγίες που λαμβάνουν για τη σωστή χρήση των φαρμάκων, των παραφαρμάκων και των καλλυντικών. Όσον αφορά στην εικόνα τους για τον φαρμακοποιό, θεωρούν πως διατηρεί μια καλή ισορροπία μεταξύ ζητημάτων υγείας και επιχειρηματικών, όπως επίσης, πως διαθέτει επαρκείς γνώσεις και εμπειρία. Ακόμα, οι ασθενείς-πελάτες εμπιστεύονται τον φαρμακοποιό για την αντιμετώπιση ενός δευτερεύοντος προβλήματος υγείας και τον χαρακτηρίζουν ως ευκολότερα προσβάσιμο και λιγότερο οικονομικά επιζήμιο συγκριτικά με τον γιατρό. Ωστόσο, βρίσκουν ανεπαρκή την επικοινωνία γιατρού-φαρμακοποιού και εμφανίζονται συγκρατημένα θετικοί απέναντι στο ενδεχόμενο πληρωμής για μια υπηρεσία υγείας.
Η ανάλυση των αποτελεσμάτων της έρευνας για τους φαρμακοποιούς έδειξε πως έχουν σωστή εικόνα για τις υπηρεσίες υγείας, προσφέρουν καθημερινά πολλές από αυτές, αφιερώνοντας κατά μέσο όρο 5-10 λεπτά στον κάθε ασθενή, και είναι πρόθυμοι να εφαρμόσουν περισσότερο εξειδικευμένες υπηρεσίες στο φαρμακείο τους. Επιπλέον, θεωρούν πως ο σύγχρονος φαρμακοποιός ενδιαφέρεται τόσο για την υγεία των πελατών του όσο και για τα επιχειρηματικά ζητήματα του επαγγέλματος του, ωστόσο τείνουν να τον απασχολούν περισσότερο τα επιχειρηματικά. Όσον αφορά στην ικανότητα και στην αυτοπεποίθηση που αισθάνονται για την παροχή υπηρεσιών υγείας, υψηλότερα ποσοστά σημείωσαν παραδοσιακές υπηρεσίες, π.χ. ενημέρωση των ασθενών-πελατών για τη σωστή χρήση ενός φαρμάκου. Από την άλλη, τα σημαντικότερα εμπόδια που καλούνται να αντιμετωπίσουν οι φαρμακοποιοί συσχετίζονται άμεσα με το σύστημα υγείας και ειδικότερα με την έλλειψη ενός οργανωμένου συστήματος αποζημίωσης, με την μη υποστήριξη του νέου ρόλου τους από τους επαγγελματίες υγείας και με την απουσία του κατάλληλου νομοθετικού πλαισίου ρύθμισης των υπηρεσιών υγείας. Τέλος, η επιβίωση του μελλοντικού φαρμακείου συνδέεται άμεσα με τις υπηρεσίες υγείας σύμφωνα με τους φαρμακοποιούς, οι οποίοι επίσης τόνισαν πως θα διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στο σχεδιασμό της πρωτοβάθμιας περίθαλψης και της επείγουσας πρακτικής. Οι καταλληλότερες στρατηγικές για την υπερνίκηση των εμποδίων και την εφαρμογή των υπηρεσιών υγείας είναι η θέσπιση προγραμμάτων δια βίου εκπαίδευσης των φαρμακοποιών, η δημιουργία ενός δικτύου επικοινωνίας και συνεργασίας μεταξύ των επαγγελματιών υγείας και η οργάνωση δραστηριοτήτων ενημέρωσης του κοινού σχετικά με τον ρόλο του φαρμακοποιού στη δημόσια υγεία.
Ολοκληρώνοντας, οι αρμόδιες ρυθμιστικές αρχές, οι φαρμακοποιοί και οι ασθενείς οφείλουν να δραστηριοποιηθούν ώστε το φαρμακευτικό επάγγελμα να εξελιχθεί, θέτοντας στο κέντρο τον άνθρωπο και τις ανάγκες του. Ειδικότερα, προτείνεται προς τις αρμόδιες αρχές να θεσπίσουν ένα πρωτόκολλο υπηρεσιών υγείας, να οργανώσουν ένα σύστημα αποζημίωσης των φαρμακοποιών, να εξασφαλίσουν τη δια βίου κατάρτιση και εκπαίδευση τους και να φροντίσουν για την ενημέρωση του πληθυσμού σχετικά με τις υπηρεσίες υγείας. Επιπλέον, οι φαρμακοποιοί μπορούν να συμβάλλουν στον περιγραφόμενο στόχο με τη συμμετοχή τους σε ερευνητικές μελέτες σχετικές με το αντικείμενο, με την παροχή κινήτρων στο προσωπικό τους ώστε να εφαρμόσει τις υπηρεσίες υγείας, με την ανανέωση της διαρρύθμισης του φαρμακείου τους και του τρόπου οργάνωσης της δουλειά τους και με τη συμμετοχή τους σε ενημερωτικά και εκπαιδευτικά προγράμματα.
|
|---|
