Περίληψη: | Η δραματική μείωση του αποθέματος του χελιού (Anguilla anguilla L. 1758) σε πανευρωπαϊκό επίπεδο έχει προκαλέσει το αυξανόμενο ενδιαφέρον για την κατανόηση της βιολογίας και της οικολογίας του, όπως και την ανησυχία για το μέλλον του αλιευτικού πόρου. Ο Ευρωπαϊκός Κανονισμός 1100/2007 επιβεβαιώνει την επείγουσα ανάγκη για άμεση λήψη διαχειριστικών μέτρων, με στόχο την αποκατάσταση του αποθέματος. Σκοπός της παρούσας μεταπτυχιακής εργασίας είναι η διερεύνηση της επιστημονικής γνώσης σχετικά με την αλιευτική εκμετάλλευση, τη δυναμική του πληθυσμού και τη ποιοτική κατάσταση του ευρωπαϊκού χελιού στο σύμπλεγμα των λ/θ Μεσολογγίου-Αιτωλικού για τα έτη 2012-2016. Ο απώτερος στόχος είναι η αξιολόγηση της εφαρμογής του Ευρωπαϊκού Κανονισμού 1100/2007 και η συγκέντρωση στοιχείων που προβλέπονται στο πλαίσιο του Ελληνικού Διαχειριστικού Σχεδίου για το χέλι.
Μέσω της επιστημονικής πληροφορίας που καταγράφτηκε δημιουργήθηκε μια βάση δεδομένων για την οργάνωση ενός συστήματος αποτελεσματικής παρακολούθησης της αφθονίας του χελιού στη χώρα. Πιο συγκεκριμένα, αναλύθηκαν στοιχεία της αλιευτικής εκμετάλλευσης ανά Διαχειριστική Μονάδα, μέσω των μορφομετρικών χαρακτηριστικών μελετήθηκε η αναλογία του φύλου, οι σχέσεις μήκους-βάρους, οι κατανομές μεγεθών, η ηλικία, η αύξηση και οι σωματικοί δείκτες, επίσης μέσω της παρουσία παρασίτων και της λιπιδικής σύστασης εξετάστηκε ποιοτική κατάστασης του χελιού. Τα αποτελέσματα των μετρήσεων παρουσιάστηκαν στο σύνολο, ανά φύλο, περιοχή και έτος δειγματοληψίας.
Σημαντικές διαφορές εντοπίστηκαν ανά περιοχή και έτος δειγματοληψίας. Ο φυλετικός διμορφισμός παρουσιάστηκε για όλους τους εξεταζόμενους μορφομετρικούς δείκτες. Σημειώθηκε μείωση του μέσου ολικού μήκους και της μέσης ηλικίας σχεδόν σε όλες τις λιμνοθάλασσες. Μέσω του μοντέλου του Von Bertalanffy επιβεβαιώθηκε το πρότυπο γρηγορότερης σωματικής αύξησης των αρσενικών στο χρόνο από αυτή των θηλυκών. Από τους δείκτες του αναπαραγωγικού δυναμικού φάνηκε ότι η αρχική ενεργειακή κατάσταση των ατόμων εξαρτιόταν από το συνολικό βάρος του χελιού και την περιοχή μελέτης, ενώ η ποσοστιαία λιπιδική σύσταση δεν διέφερε σημαντικά μεταξύ των εξεταζόμενων ατόμων.
Συμπερασματικά, αποκαλύφθηκε ότι η μόλυνση από το νηματώδης παράσιτο (Anguillicola crassus) και η λιπιδική σύσταση είναι κρίσιμη για την τελική επιτυχής μετανάστευση και αναπαραγωγή. Τα στοιχεία από την ανάλυση της σχέσης μήκους – πάχους είναι χρήσιμα για τη ρύθμιση της επιλεκτικότητας των ιχθυοσυλληπτικών εγκαταστάσεων. Επιπλέον, συστήνεται να αποφεύγεται η ανασύσταση πληθυσμού μέσω εμπλουτισμού με μη ελεγχόμενα για την παρουσία παρασίτων νεαρότερα χέλια.
|