Ανάπτυξη, εφαρμογή και αξιολόγηση ενός μαθησιακού περιβάλλοντος οικολογίας για φοιτητές των Επιστημών της Εκπαίδευσης

Η παρούσα διατριβή έχει ως στόχο τη διερεύνηση της δυνατότητας σχεδιασμού ενός μαθησιακού περιβάλλοντος που θα μπορούσε να υποστηρίξει αποτελεσματικά φοιτητές επιστημών της εκπαίδευσης (α) στην αποσταθεροποίηση της ιδέας της «ισορροπίας της φύσης» και την αντικατάστασή της από τη σύγχρονη ιδέα της...

Πλήρης περιγραφή

Λεπτομέρειες βιβλιογραφικής εγγραφής
Κύριος συγγραφέας: Αμπατζίδης, Γεώργιος
Άλλοι συγγραφείς: Εργαζάκη, Μαρίντα
Μορφή: Thesis
Γλώσσα:Greek
Έκδοση: 2017
Θέματα:
Διαθέσιμο Online:http://hdl.handle.net/10889/10402
id nemertes-10889-10402
record_format dspace
institution UPatras
collection Nemertes
language Greek
topic Ισορροπία της φύσης
Ελαστική φύση
Αναπτυξιακή έρευνα
Συνεργατική μάθηση
Δεξιότητες συστημικής σκέψης
Balance of nature
Resilient nature
Developmental research
Collaborative learning
Systems thinking skills
570.711
spellingShingle Ισορροπία της φύσης
Ελαστική φύση
Αναπτυξιακή έρευνα
Συνεργατική μάθηση
Δεξιότητες συστημικής σκέψης
Balance of nature
Resilient nature
Developmental research
Collaborative learning
Systems thinking skills
570.711
Αμπατζίδης, Γεώργιος
Ανάπτυξη, εφαρμογή και αξιολόγηση ενός μαθησιακού περιβάλλοντος οικολογίας για φοιτητές των Επιστημών της Εκπαίδευσης
description Η παρούσα διατριβή έχει ως στόχο τη διερεύνηση της δυνατότητας σχεδιασμού ενός μαθησιακού περιβάλλοντος που θα μπορούσε να υποστηρίξει αποτελεσματικά φοιτητές επιστημών της εκπαίδευσης (α) στην αποσταθεροποίηση της ιδέας της «ισορροπίας της φύσης» και την αντικατάστασή της από τη σύγχρονη ιδέα της «ελαστικής φύσης», και (β) στην αξιοποίηση πτυχών αυτής της αντίληψης για μία παράλληλη ενίσχυση «δεξιοτήτων συστημικής σκέψης» στην καθημερινή ζωή (βλ. «αλληλεξάρτηση» και «κυκλική αιτιότητα»). Η μελέτη εντάσσεται μεθοδολογικά στην «αναπτυξιακή έρευνα». Κατά τη «διερευνητική φάση» σχεδιάστηκε η πρώτη εκδοχή του μαθησιακού περιβάλλοντος στο θεωρητικό πλαίσιο του «κοινωνικού εποικοδομισμού», αντλώντας ειδικότερα στοιχεία (α) από την προσέγγιση της «υποστηριζόμενης από υπολογιστές συνεργατικής μάθησης», και (β) από τη διδακτική στρατηγική της «προσέγγισης με βάση ένα κεντρικό ερώτημα». Το μαθησιακό περιβάλλον περιλαμβάνει τη συνεργατική ενασχόληση των φοιτητών με προσομοιώσεις οικοσυστημάτων που αναπτύχθηκαν για τους σκοπούς της έρευνας στο λογισμικό NetLogo, ακολουθώντας τις οδηγίες φύλλων εργασίας. Η «διερευνητική φάση» ακολουθήθηκε από τρεις «κύκλους έρευνας» (Ν= 41, 34, 44 φοιτητές αντίστοιχα) κατά τους οποίους πραγματοποιήθηκαν τα εξής: (α) εφαρμογή της αντίστοιχης εκδοχής του μαθησιακού περιβάλλοντος, (β) συλλογή και ανάλυση δεδομένων διαφορετικών τύπων (π.χ. απαντήσεις σε προ/μετα-τεστ), (γ) αναστοχασμός με βάση τα αποτελέσματα της ανάλυσης, και (δ) επανασχεδιασμός του μαθησιακού περιβάλλοντος σε μια επόμενη εκδοχή. Η ποιοτική και ποσοτική ανάλυση των απαντήσεων των 44 φοιτητών στο προ/μετα-τεστ του τρίτου «κύκλου έρευνας» έδειξε πως οι περισσότεροι φοιτητές μετακινήθηκαν από το μοντέλο της «φύσης σε ισορροπία» στο μοντέλο της «ελαστικής φύσης», αν και παρατηρούνται συγκεκριμένες δυσκολίες σε επιμέρους παραδοχές του. Ακόμα, φαίνεται πως το μαθησιακό περιβάλλον είχε θετική επίδραση στην ικανότητα των φοιτητών να αναγνωρίζουν αλληλεξαρτώμενες και κυκλικές σχέσεις μεταξύ παραγόντων που αφορούν σε κοινωνικά συστήματα οικεία από την καθημερινή ζωή. Τέλος, ο σχεδιασμός του μαθησιακού περιβάλλοντος οδήγησε στην ανάπτυξη της «ειδικής θεωρίας διδασκαλίας και μάθησης» «Διχαλωτό Μονοπάτι Ντόμινο», η οποία είναι αξιοποιήσιμη στον σχεδιασμό μαθησιακών περιβαλλόντων και για άλλα γνωστικά αντικείμενα με παρόμοια χαρακτηριστικά.
author2 Εργαζάκη, Μαρίντα
author_facet Εργαζάκη, Μαρίντα
Αμπατζίδης, Γεώργιος
format Thesis
author Αμπατζίδης, Γεώργιος
author_sort Αμπατζίδης, Γεώργιος
title Ανάπτυξη, εφαρμογή και αξιολόγηση ενός μαθησιακού περιβάλλοντος οικολογίας για φοιτητές των Επιστημών της Εκπαίδευσης
title_short Ανάπτυξη, εφαρμογή και αξιολόγηση ενός μαθησιακού περιβάλλοντος οικολογίας για φοιτητές των Επιστημών της Εκπαίδευσης
title_full Ανάπτυξη, εφαρμογή και αξιολόγηση ενός μαθησιακού περιβάλλοντος οικολογίας για φοιτητές των Επιστημών της Εκπαίδευσης
title_fullStr Ανάπτυξη, εφαρμογή και αξιολόγηση ενός μαθησιακού περιβάλλοντος οικολογίας για φοιτητές των Επιστημών της Εκπαίδευσης
title_full_unstemmed Ανάπτυξη, εφαρμογή και αξιολόγηση ενός μαθησιακού περιβάλλοντος οικολογίας για φοιτητές των Επιστημών της Εκπαίδευσης
title_sort ανάπτυξη, εφαρμογή και αξιολόγηση ενός μαθησιακού περιβάλλοντος οικολογίας για φοιτητές των επιστημών της εκπαίδευσης
publishDate 2017
url http://hdl.handle.net/10889/10402
work_keys_str_mv AT ampatzidēsgeōrgios anaptyxēepharmogēkaiaxiologēsēenosmathēsiakouperiballontosoikologiasgiaphoitētestōnepistēmōntēsekpaideusēs
AT ampatzidēsgeōrgios developmentimplementationandevaluationofalearningenvironmentforteachingecologytostudentsofeducationalsciences
_version_ 1771297284153147392
spelling nemertes-10889-104022022-09-05T20:16:36Z Ανάπτυξη, εφαρμογή και αξιολόγηση ενός μαθησιακού περιβάλλοντος οικολογίας για φοιτητές των Επιστημών της Εκπαίδευσης Development, implementation and evaluation of a learning environment for teaching ecology to students of Educational Sciences Αμπατζίδης, Γεώργιος Εργαζάκη, Μαρίντα Εργαζάκη, Μαρίντα Ζόγκζα, Βασιλική Ραβάνης, Κωνσταντίνος Ζαχάρος, Κωνσταντίνος Κολιόπουλος, Δημήτριος Δημητριάδης, Γεώργιος Κορφιάτης, Κωνσταντίνος Ampatzidis, Georgios Ισορροπία της φύσης Ελαστική φύση Αναπτυξιακή έρευνα Συνεργατική μάθηση Δεξιότητες συστημικής σκέψης Balance of nature Resilient nature Developmental research Collaborative learning Systems thinking skills 570.711 Η παρούσα διατριβή έχει ως στόχο τη διερεύνηση της δυνατότητας σχεδιασμού ενός μαθησιακού περιβάλλοντος που θα μπορούσε να υποστηρίξει αποτελεσματικά φοιτητές επιστημών της εκπαίδευσης (α) στην αποσταθεροποίηση της ιδέας της «ισορροπίας της φύσης» και την αντικατάστασή της από τη σύγχρονη ιδέα της «ελαστικής φύσης», και (β) στην αξιοποίηση πτυχών αυτής της αντίληψης για μία παράλληλη ενίσχυση «δεξιοτήτων συστημικής σκέψης» στην καθημερινή ζωή (βλ. «αλληλεξάρτηση» και «κυκλική αιτιότητα»). Η μελέτη εντάσσεται μεθοδολογικά στην «αναπτυξιακή έρευνα». Κατά τη «διερευνητική φάση» σχεδιάστηκε η πρώτη εκδοχή του μαθησιακού περιβάλλοντος στο θεωρητικό πλαίσιο του «κοινωνικού εποικοδομισμού», αντλώντας ειδικότερα στοιχεία (α) από την προσέγγιση της «υποστηριζόμενης από υπολογιστές συνεργατικής μάθησης», και (β) από τη διδακτική στρατηγική της «προσέγγισης με βάση ένα κεντρικό ερώτημα». Το μαθησιακό περιβάλλον περιλαμβάνει τη συνεργατική ενασχόληση των φοιτητών με προσομοιώσεις οικοσυστημάτων που αναπτύχθηκαν για τους σκοπούς της έρευνας στο λογισμικό NetLogo, ακολουθώντας τις οδηγίες φύλλων εργασίας. Η «διερευνητική φάση» ακολουθήθηκε από τρεις «κύκλους έρευνας» (Ν= 41, 34, 44 φοιτητές αντίστοιχα) κατά τους οποίους πραγματοποιήθηκαν τα εξής: (α) εφαρμογή της αντίστοιχης εκδοχής του μαθησιακού περιβάλλοντος, (β) συλλογή και ανάλυση δεδομένων διαφορετικών τύπων (π.χ. απαντήσεις σε προ/μετα-τεστ), (γ) αναστοχασμός με βάση τα αποτελέσματα της ανάλυσης, και (δ) επανασχεδιασμός του μαθησιακού περιβάλλοντος σε μια επόμενη εκδοχή. Η ποιοτική και ποσοτική ανάλυση των απαντήσεων των 44 φοιτητών στο προ/μετα-τεστ του τρίτου «κύκλου έρευνας» έδειξε πως οι περισσότεροι φοιτητές μετακινήθηκαν από το μοντέλο της «φύσης σε ισορροπία» στο μοντέλο της «ελαστικής φύσης», αν και παρατηρούνται συγκεκριμένες δυσκολίες σε επιμέρους παραδοχές του. Ακόμα, φαίνεται πως το μαθησιακό περιβάλλον είχε θετική επίδραση στην ικανότητα των φοιτητών να αναγνωρίζουν αλληλεξαρτώμενες και κυκλικές σχέσεις μεταξύ παραγόντων που αφορούν σε κοινωνικά συστήματα οικεία από την καθημερινή ζωή. Τέλος, ο σχεδιασμός του μαθησιακού περιβάλλοντος οδήγησε στην ανάπτυξη της «ειδικής θεωρίας διδασκαλίας και μάθησης» «Διχαλωτό Μονοπάτι Ντόμινο», η οποία είναι αξιοποιήσιμη στον σχεδιασμό μαθησιακών περιβαλλόντων και για άλλα γνωστικά αντικείμενα με παρόμοια χαρακτηριστικά. This PhD dissertation aims at exploring the possibility of designing a learning environment that could support educational sciences’ students in (a) challenging the idea of the ‘balance of nature’ and building an up-to-date, meaningful understanding of ecosystems’ function through the idea of the ‘resilient nature’, and (b) using this understanding to enhance ideas that underlie systems thinking (i.e. ‘interdependent’ and ‘reciprocal causality’) in everyday contexts. The study follows the ‘developmental research’ or ‘educational design research’ method. During the ‘exploratory phase’, we designed the first version of the learning environment, informed by (a) ‘social constructivism’, (b) ‘computer-supported collaborative learning’, and (c) ‘problem posing’ approach. Within the learning environment, students were engaged in exploring simulations of ecosystems we developed within NetLogo software: they had to fill in worksheets that required predictions about the ecosystem’s behaviour before the simulation use and explanations after it. The ‘exploratory phase’ was followed by three ‘research cycles’ (N= 41, 34, 44 students respectively) that included: (a) implementation of a version of the learning environment, (b) data collection and data analysis (e.g. responses to a pre/post-test), (c) reflection about the implemented version in the light of the results, and (d) design of a new version of the learning environment. The qualitative and quantitative analysis of the pre/post-test responses of the 44 students who participated in the third ‘research cycle’ showed a significant progress: most students moved from the idea of the ‘balanced nature’ to the idea of the ‘resilient nature’, although they seemed to have some difficulties with certain aspects of the latter. Moreover, it seems that the learning environment helped students incorporate the notions of ‘interdependent’ and ‘reciprocal causality’ in their reasoning about social systems familiar to them from everyday life. Finally, the design of the learning environment guided the development of the ‘domain-specific didactical structure’ or ‘design theory’ we named ‘Bifurcated Domino Path’. This theory may also inform the design of learning environments for different subjects with similar features like this one. 2017-06-28T10:09:52Z 2017-06-28T10:09:52Z 2016-05 Thesis http://hdl.handle.net/10889/10402 gr Η ΒΚΠ διαθέτει αντίτυπο της διατριβής σε έντυπη μορφή στο βιβλιοστάσιο διδακτορικών διατριβών που βρίσκεται στο ισόγειο του κτιρίου της. 0 application/pdf