| Περίληψη: | Ο πολυπολιτισμικός χαρακτήρας των κοινωνιών αντανακλάται έντονα και στον εκπαιδευτικό χώρο. Συγκεκριμένα, στα ελληνικά σχολεία η συνύπαρξη των ντόπιων μαθητών με μαθητές που προέρχονται από διαφορετικές, πολιτισμικά, χώρες αποτελεί πλέον μια συνηθισμένη εικόνα της νέας σχολικής πραγματικότητας.
Λαμβάνοντας, λοιπόν, υπόψη την εκπαιδευτική πραγματικότητα, όπου η πολιτισμική ετερότητα αποτελεί βασικό της στοιχείο και αφορμή για την εκδήλωση ποικίλων φαινομένων, στην παρούσα εργασία θα επιχειρήσουμε να περιγράψουμε τις ενδοομαδικές και διομαδικές σχέσεις που δημιουργούνται σε ομάδες πολιτισμικά διαφορετικές, υπό συγκεκριμένες πειραματικές συνθήκες.
Ο πληθυσμός της έρευνας αποτελείτο από τριάντα έξι (36) Έλληνες και αλλοδαπούς μαθητές, οι οποίοι φοιτούσαν σε τρία (3) Ολοήμερα Δημοτικά Σχολεία της Αρκαδίας. Σε κάθε σχολείο δημιουργήθηκε ένα δείγμα δώδεκα (12) μαθητών, εκ των οποίων οι έξι (6) ήταν ελληνικής καταγωγής και οι υπόλοιποι έξι αλλοεθνείς.
Για τη συλλογή των δεδομένων χρησιμοποιήθηκε ως ερευνητικό εργαλείο η μη-συμμετοχική παρατήρηση, η οποία διενεργήθηκε με τη βοήθεια ειδικών εντύπων, των ονομαζόμενων « Σχεδίων Παρατήρησης και Καταγραφής της Συμπεριφοράς».
Τα αποτελέσματα της έρευνάς μου μπορούν να συνοψιστούν στα εξής κύρια σημεία :
1. Σε συνθήκες ανταγωνισμού, τα μέλη της ομάδας των Ελλήνων μαθητών συνεργάστηκαν μεταξύ τους, με στόχο την καλύτερη επίδοση από την ομάδα των αλλοδαπών μαθητών. Η εκδήλωση ενδοομαδικών συνεργατικών τάσεων και η αύξηση της συνοχής δεν μπορεί να θεωρηθεί ανεξάρτητη από την αντίληψη της κοινής καταγωγής και γλώσσας των μελών.
2. Σε συνθήκες ανταγωνισμού, τα μέλη της ομάδας των αλλοδαπών μαθητών, σε μικρό ποσοστό, εκδήλωσαν τάσεις ενδοομαδικής συμμετοχής και συνεργασίας με τα υπόλοιπα μέλη. Το γεγονός ότι προτίμησαν να εργαστούν ατομικά ο καθένας, ίσως οφείλεται στο ότι δεν έχουν εξοικειωθεί με τον ομαδικό τρόπο εργασίας. Η δεύτερη πιθανότητα ίσως είχε σχέση με τη διαφορετικότητα των μαθητών, η οποία αφορούσε πολιτισμικά και εθνικά χαρακτηριστικά τους.
3. Όσον αφορά τη διομαδική διάσταση, δηλαδή τις σχέσεις μεταξύ των δυο ομάδων παρατηρήθηκε ότι αυτές επηρεάστηκαν από την ύπαρξη ανταγωνιστικών στόχων, οι οποίοι είχαν ως αποτέλεσμα την εκδήλωση αρνητικών διομαδικών συμπεριφορών.
4. Τέλος, παρατηρήθηκε ότι η ύπαρξη ενός κοινού στόχου δεν ήταν ικανός παράγοντας για να οδηγηθούν οι δυο διαφορετικές ομάδες, όσον αφορά την εθνική προέλευση των μελών τους, σε συνεργασία και στην ανάπτυξη θετικών σχέσεων. Οι προϋπάρχουσες αρνητικές στάσεις και στερεοτυπικές πεποιθήσεις της μιας ομάδας για την άλλη, σίγουρα αποτέλεσαν ανασταλτικό παράγοντα στην υιοθέτηση ενός ομαδικού τρόπου σκέψης και δράσης από τα μέλη των δυο ομάδων.
|
|---|
