Περίληψη: | Στόχος της παρούσας εργασίας είναι η περιγραφή της ταυτότητας και η ευρετηρίαση
του μηνιαίου αρχικά και στη συνέχεια δεκαπενθήμερου φιλολογικού-οικογενειακού
περιοδικού Ιλισσός με εκδότες τον Θαλή Αντωνιάδη και τον Ιωάννη Χ. Κούρτελη,
αντίστοιχα. Το έντυπο κυκλοφόρησε στην Αθήνα επί τέσσερα συναπτά έτη και
συγκεκριμένα κατά την περίοδο 1868-1872. Απαρτίζεται από τέσσερις τόμους, που
συμπεριλαμβάνουν εβδομήντα δύο (72) συνολικά τεύχη, τα οποία εξετάστηκαν στο
σύνολό τους. Η μελέτη του Ιλισσού έγινε με βάση το ψηφιοποιημένο αντίτυπο που
φυλάσσεται στο Ελληνικό Λογοτεχνικό και Ιστορικό Αρχείο (Ε.Λ.Ι.Α). Τα τεύχη
που εξέλιπαν από το φυσικό corpus του Ε.Λ.Ι.Α. συμπληρώθηκαν από το αντίτυπο των δερματόδετων τόμων, που φυλάσσονται στη Βιβλιοθήκη της Βουλής των
Ελλήνων. Παράλληλα, αξιοποιήθηκαν οι ένθετες εκδόσεις, οι οποίες συνόδευσαν την
κυκλοφορία του εντύπου, που, επίσης, φυλάσσονται στη Βιβλιοθήκη της Βουλής των
Ελλήνων. Ψηφιακό αντίτυπο του Ιλισσού βρίσκεται στη διαδικτυακή βάση «Πλειάς»
της Βιβλιοθήκης και του Κέντρου Πληροφόρησης του Πανεπιστημίου Πατρών.
Επιπλέον, τα δυσεύρετα εργο-βιογραφικά στοιχεία των εκδοτών του Ιλισσού
ανασύρθηκαν από σπάνιες εκδόσεις λαογραφικού περιεχομένου, που απόκεινται στην
Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος. Πρόσθετες πληροφορίες σταχυολογήθηκαν και από
το ψηφιοποιημένο αρχειακό και υποστηρικτικό υλικό των εκδόσεων της Εταιρείας
Ευβοϊκών Σπουδών.4
Η παρούσα μελέτη αποτελείται από δύο μέρη: στο πρώτο και εισαγωγικό μέρος
εξετάζεται η σύνθεση των περιεχομένων του εντύπου και παρουσιάζονται τα
συμπεράσματα της έρευνάς μου σχετικά με την ύλη και τους συνεργάτες (συγγραφείς
και μεταφραστές) της έκδοσης. Όπως θα φανεί, η ταυτότητα του εντύπου δεν
προσδιορίζεται μόνο από τις προθέσεις των εκδοτών του ή το σύνολο των
συνεργατών του, αλλά συγχρόνως αποτελεί προϊόν των έντονων ιδεολογικών,
πνευματικών και πολιτισμικών αναζητήσεων, καθώς και ποικίλων
κοινωνικοπολιτικών ζυμώσεων, που σχετίζονται με τη διαμόρφωση και τη στερέωση
της εθνικής ταυτότητας και τον αυτοπροσδιορισμό του νεοσύστατου ελληνικού
κράτους. Συνδέεται, δηλαδή, με όλα εκείνα τα ιστορικά γεγονότα που
διαδραματἰζονται κατά την περίοδο της έκδοσής του. Το δεύτερο μέρος της εργασίας
αποτελείται από εννέα (9) πίνακες, στους οποίους ευρετηριάζονται τα δεδομένα του
εντύπου. Στο τέλος της εργασίας κρίθηκε σκόπιμο να συμπεριληφθεί ένα Παράρτημα
με τρεις επιπλέον πίνακες, που περιλαμβάνουν τα εξής: τη μεταφρασμένη ύλη του
εντύπου, διάγραμμα της ποσοτικής κατανομής της συνολικής ύλης και τέλος ορισμένα στοιχεία των συνεργατών Ιλισσού, που προέρχονται από την ελληνική
ομογένεια.
|