| Περίληψη: | Η δοξορουβικίνη αποτελεί μια ευρέως χρησιμοποιούμενη αντικαρκινική ένωση σε διάφορους τύπους νεοπλασιών και ανήκει στην οικογένεια των ανθρακυκλινών. Για την κυτταροστατική της δράση έχουν προταθεί διάφοροι μηχανισμοί, μεταξύ των οποίων επαγωγή απόπτωσης και γενετικές αλλαγές. Η απόπτωση αποτελεί μια φυσιολογική διαδικασία, η οποία ελέγχει τον αριθμό των κυττάρων σ’ έναν οργανισμό. Λειτουργεί ως αμυντικός μηχανισμός σε περιπτώσεις κυττάρων που έχουν υποστεί βλάβη και παρεμποδίζει την εξάπλωση μεταλλάξεων συμπεριλαμβανομένων και εκείνων που οδηγούν σε καρκινογένεση. Η απόπτωση μπορεί να ενεργοποιηθεί κυρίως μέσω της εξωγενούς και της ενδογενούς οδούς.
Στην παρούσα ερευνητική εργασία μελετήθηκε η σχέση επαγωγής απόπτωσης και γενετικών βλαβών που προκαλούνται από τη δοξορουβικίνη σε κυτταρική σειρά ποντικού C2C12. Για τη διερεύνηση των γενετικών βλαβών μελετήθηκε η συχνότητα των μικροπυρήνων (ΜΝ) με χρώση DAPI. H επαγωγή απόπτωσης εξετάστηκε με τη μέθοδο διπλής χρώσης αννεξίνη V/ιωδιούχο προπίδιο. Η μελέτη του μηχανισμού προέλευσης των μικροπυρήνων πραγματοποιήθηκε με σήμανση πρωτεϊνών του κινητοχώρου, την ανοσοχημική μέθοδο CREST σε συνδυασμό με ανοσοσήμανση της α-τουμπουλίνης για την εμφάνιση του κυτταροπλάσματος.
Παρατηρήθηκε ότι η δοξορουβικίνη στις μελετηθείσες συγκεντρώσεις (0.05 μg/ml, 0.10 μg/ml, 0.20 μg/ml, 1.00 μg/ml, 2.50 μg/ml και 5.00 μg/ml,) προκαλεί αυξημένες συχνότητες αποπτωτικών κυττάρων και κυττάρων που περιέχουν μικροπυρήνες. Διαπιστώθηκε ότι η αύξηση της απόπτωσης σχετίζεται με μείωση της συχνότητας των μικροπυρήνων, υποδεικνύοντας πιθανή συμμετοχή της απόπτωσης στον περιορισμό των κυττάρων που φέρουν γενετική βλάβη. Η μελέτη του μηχανισμού προέλευσης των μικροπυρήνων έδειξε ότι η δοξορουβικίνη επάγει τη χρωμοσωματική θραύση και σε μικρότερο βαθμό τη χρωμοσωματική καθυστέρηση. Η τελευταία παρατήρηση μας οδήγησε στη μελέτη της οργάνωσης της μιτωτικής συσκευής μετά την επίδραση με δοξορουβικίνη. Η μιτωτική συσκευή αποτελεί στόχο χημικών ενώσεων που επηρεάζουν το χρωμοσωματικό αποχωρισμό και η μελέτη της πραγματοποιήθηκε με διπλή ανοσοσήμανση για τους μικροσωληνίσκους (β-τουμπουλίνη) και το κεντρόσωμα (γ-τουμπουλίνη). Παρατηρήθηκαν επίσης, ανώμαλες μεταφάσεις και τροποποιημένος αριθμός κεντροσωμάτων, φαινόμενα που σχετίζονται με λανθασμένο χρωμοσωματικό αποχωρισμό. Τέλος σε προκαταρκτικά πειράματα κατά τα οποία πραγματοποιήθηκε αναστολή της απόπτωσης που προκαλείται από τη δοξορουβικίνη με το γενικό αναστολέα Z-VAD-fmk, παρατηρήθηκε αύξηση της συχνότητας των κυττάρων με μικροπυρήνες που προκαλούνται από την ίδια ένωση. Η παρατήρηση αυτή αποτελεί μια ακόμη ένδειξη για την πιθανή συμμετοχή της απόπτωσης στον περιορισμό των κυττάρων με γενετικές αλλαγές. Επίσης παρατηρήθηκε ότι η αναστολή της απόπτωσης τροποποιεί τη συχνότητα των κυττάρων με ανώμαλο αριθμό κεντροσωμάτων που επάγονται από τη δράση της δοξορουβικίνης, αυξάνοντας τα κύτταρα με ένα κεντρόσωμα και μειώνοντας τα κύτταρα με πολλαπλά κεντροσώματα, υποδεικνύοντας πιθανή εμπλοκή της απόπτωσης στο σχηματισμό ασύμμετρων κυτταρικών διαιρέσεων. Οι τελευταίες παρατηρήσεις χρειάζονται περαιτέρω διερεύνηση.
|
|---|
