Περίληψη: | Οι δραστικές μορφές οξυγόνου και αζώτου (ROS/RNS) δημιουργούνται ενδογενώς κατά τη διάρκεια του φυσιολογικού κυτταρικού μεταβολισμού και εμπλέκονται σε πολλές διαδικασίες ζωτικής σημασίας για τα κύτταρα (π.χ. μεταγωγή σήματος, αυτοφαγία, εξουδετέρωση παθογόνων κ.ά.). Ωστόσο, σε περίπτωση υπερπαραγωγής τους, π.χ. ύστερα από έκθεση σε περιβαλλοντικούς παράγοντες ή/και λόγω έλλειψης ενζυμικών και μη ενζυμικών αντιοξειδωτικών, μπορούν να προκαλέσουν κυτταρικές βλάβες (π.χ. οξειδωτική τροποποίηση σημαντικών βιομορίων, όπως τα λιπίδια, το DNA και οι πρωτεΐνες) ή ακόμα και κυτταρικό θάνατο. Στον οφθαλμό, ειδικότερα, όταν τα επίπεδα παραγωγής των ROS/RNS υπερβούν την αντιοξειδωτική ικανότητα των κυττάρων του, δημιουργείται οξειδωτική πίεση (oxidative stress), η οποία συσχετίζεται με την εμφάνιση οφθαλμολογικών ασθενειών. Ο οφθαλμός, λόγω των ιδιαίτερων φυσικών και μεταβολικών του χαρακτηριστικών (διαφανείς δομές, κατανάλωση μεγάλων ποσοτήτων οξυγόνου) και της διαρκούς έκθεσής του σε εξωγενείς πηγές παραγωγής ROS (π.χ. ηλιακή υπεριώδης ακτινοβολία, UVR), επηρεάζεται έντονα από οξειδωτική πίεση. Σκοπός της παρούσας εργασίας είναι να μελετηθεί η συσχέτιση οφθαλμολογικών ασθενειών (ψευδοαποφολιδωτικό σύνδρομο, ψευδοαποφολιδωτικό γλαύκωμα, πρωτοπαθές γλαύκωμα ανοικτής γωνίας) με αυξημένη οξειδωτική πίεση, μέσω της διερεύνησης των επιπέδων συγκεκριμένης οξειδωτικής τροποποίησης (καρβονυλίωσης) σε πρωτεΐνες επιθηλιακών κυττάρων κρυσταλλοειδούς φακού (περιφάκιο) και υδατοειδούς υγρού από οφθαλμούς ασθενών, που πάσχουν από τις προαναφερθείσες οφθαλμολογικές ασθένειες σε σύγκριση με ασθενείς που πάσχουν μόνο από καταρράκτη. Τα αποτελέσματα της εργασίας καταδεικνύουν την ύπαρξη αυξημένης οξειδωτικής πίεσης στο υδατοειδές υγρό και στα επιθηλιακά κύτταρα κρυσταλλοειδούς φακού του ανθρώπινου οφθαλμού στις οφθαλμολογικές ασθένειες που μελετήθηκαν, καθώς και τη συσχέτισή της με την ηλικία των ασθενών.
|