Η χρήση των λογιστικών φύλλων στη διδασκαλία των μαθηματικών : μια μελέτη περίπτωσης

• Κύριος συγγραφέας: Παπαγεωργίου, Βασιλική
• Άλλοι συγγραφείς: Ζαχάρος, Κωνσταντίνος
• Μορφή: Thesis
• Γλώσσα: Greek
• Έκδοση: 2008
• Θέματα: Λογιστικά φύλλα; Διδασκαλία μαθηματικών; Excel; Mathematics teaching; 371.334

Ο στόχος της συγκεκριμένης έρευνας είναι να μελετηθεί η θέση των Λογιστικών Φύλλων στην ελληνική Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση και συγκεκριμένα στο Γυμνάσιο, πάνω σε δύο άξονες. Αρχικά, θέλουμε να μελετήσουμε τη χρήση των Λογιστικών Φύλλων, και συγκεκριμένα του Excel, όσον αφορά τις βασικές λειτουργίες του και τα γνωστικά – διδακτικά προβλήματα που προκύπτουν από τις βασικές έννοιες των Λογιστικών Φύλλων. Σε δεύτερη φάση θέλουμε να δούμε πώς το Excel υποστηρίζει συγκεκριμένες μαθηματικές έννοιες και πιο συγκεκριμένα πως το Excel μπορεί να χρησιμοποιηθεί σαν υποστηρικτικό εργαλείο για διερεύνηση και μοντελοποίηση πραγματικών καταστάσεων στον άξονα μιας διαθεματικής προσέγγισης. Όσον αφορά τον πρώτο στόχο, στο θεωρητικό πλαίσιο ασχοληθήκαμε αρχικά με γενικές έννοιες διδακτικής και στη συνέχεια με τα δύο επιμέρους αντικείμενα που μας ενδιαφέρουν: την Πληροφορική και τα Μαθηματικά. Όσον αφορά την Πληροφορική, ασχοληθήκαμε με την ενότητα των Λογιστικών Φύλλων και συγκεκριμένα: • εντοπίσαμε τις βασικές έννοιες που έχει ως στόχο να αναδείξει η συμβατική διδασκαλία των Λογιστικών Φύλλων σύμφωνα με τα επίσημα κείμενα των προγραμμάτων σπουδών, • εντοπίσαμε τις έννοιες που πραγματεύεται το βιβλίο Πληροφορικής της Β΄ τάξης Γυμνασίου όσον αφορά την ενότητα των Λογιστικών Φύλλων και • πήραμε συνεντεύξεις από καθηγητές της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης που έχουν διδάξει το μάθημα της Πληροφορικής στην Β΄ τάξη Γυμνασίου, για να διαπιστώσουμε τις γνωστικές δυσκολίες των βασικών εννοιών και τις λανθασμένες ή ανεπαρκείς αναπαραστάσεις των μαθητών που αφορούν τα Λογιστικά Φύλλα.. Για να μπορέσουμε να επιτύχουμε τον δεύτερο στόχο, ασχοληθήκαμε σε θεωρητικό πλαίσιο και με τα Μαθηματικά. Ασχοληθήκαμε με βασικές έννοιες διδακτικής των Μαθηματικών αλλά και με συγκεκριμένες μαθηματικές έννοιες, (την έννοια της αναλογίας των Μαθηματικών - ανάλογα και αντιστρόφως ανάλογα ποσά), με το πού εντοπίζονται στο πρόγραμμα σπουδών και τη μέθοδο που προτείνεται για τη διδασκαλία τους. Όσον αφορά το μεθοδολογικό πλαίσιο, βασίστηκε κυρίως στην έρευνα που έγινε με μαθητές της Β΄ τάξης Γυμνασίου, στους οποίους ζητήθηκε αρχικά να αντιμετωπίσουν κάποια ερωτήματα, αποκλειστικά πάνω στις βασικές έννοιες των Λογιστικών Φύλλων, όπως αυτές προέκυψαν απ’ το θεωρητικό πλαίσιο. Στη συνέχεια τους ζητήθηκε να εμπλακούν σε δύο προβληματικές καταστάσεις μαθηματικής μοντελοποίησης, που είχαν στόχο να αναδείξουν την έννοια της αναλογίας στα Μαθηματικά. Η διαδικασία αυτή έγινε σε κατάλληλα διαμορφωμένο περιβάλλον όπου υπήρχε υπολογιστής για να χρησιμοποιήσουν οι μαθητές το πρόγραμμα των Λογιστικών Φύλλων, αλλά και έτοιμα φύλλα εργασίας, που δίνονταν τμηματικά από τους ερευνητές. Πρέπει να σημειωθεί ότι η σχολική διδακτέα ύλη στην ελληνική διδασκαλία βασίζεται σε μια προσέγγιση που υποστηρίζει τις παραγωγικές διδακτικές πρακτικές (δηλ. την εφαρμογή της θεωρίας και των γενικών κανόνων σε συγκεκριμένες περιπτώσεις στην επίλυση προβλημάτων) και όχι σε μια προσέγγιση που ενθαρρύνει τις επαγωγικές διδακτικές πρακτικές (δηλ. συγκεκριμένα παραδείγματα και συγκεκριμένες εφαρμογές για τη γενίκευση και κατανόηση). Πάνω σ’ αυτή την προσέγγιση βασίζεται και η παρούσα μελέτη.