Περίληψη: | Η επιστήμη της φαρμακευτικής και ειδικότερα της τεχνολογίας των καλλυντικών έχει αρχίσει να χρησιμοποιείται ευρύτατα τα τελευταία χρόνια. Ο απώτερος στόχος είναι η παρασκευή καλλυντικών σκευασμάτων, ιδίως αυτών φυσικής προέλευσης, καθώς το ενδιαφέρον του κόσμου για την απόκτησή τους αυξάνεται διαρκώς.
Η γήρανση του δέρματος είναι ένα βιολογικό φαινόμενο το οποίο αποτελείται από δύο διαφορετικές και ανεξάρτητες φάσεις: την εξωγενή και την ενδογενή. Η εξωγενής προκαλείται κυρίως από την έκθεση στην UV ακτινοβολία. Χαρακτηριστικά του φωτογηρασμένου δέρματος είναι οι βαθιές ρυτίδες, ο χλωμός και ο ακανόνιστος αποχρωματισμός του δέρματος. Εκεί εισέρχεται η έννοια της λεύκανσης, που πραγματοποιείται με την χρήση χημικών ουσιών, φυσικών αλλά και διαφόρων ειδών μειγμάτων, που ως στόχο έχουν να μειώσουν τις δυσχρωμίες του δέρματος. Η ανάπτυξη, η διαφοροποίηση των μελανοκυττάρων (κύτταρα που παράγουν τη μελανίνη) καθώς επίσης και η μελανογένεση, είναι κάτω από τον έλεγχο διάφορων παραγόντων που εκκρίνονται από τα κερατινοκύτταρα της επιδερμίδας.
Η παρούσα εργασία είχε ως σκοπό τη μελέτη της λευκαντικής δράσης συστατικών φυσικής προέλευσης και συγκεκριμένα, του εκχυλίσματος του βασιλικού πολτού σε συγκέντρωση 1%, με στόχο τη βελτίωση της όψης της επιδερμίδας σε περιπτώσεις δυσχρωμιών όπως για παράδειγμα, κηλίδων, πανάδων και υπερμελάγχρωσης, ώστε να διαπιστωθεί εάν αυτό μπορεί να ενσωματωθεί σε καλλυντικά σκευάσματα.
Αρχικά, πραγματοποιήθηκαν πειράματα in vitro, σε ανθρώπινα δερματικά κερατινοκύτταρα (normal human epidermal keratinocytes, NHEK). Τα κερατινοκύτταρα που επωάστηκαν με εκχύλισμα RJ έδειξαν σημαντική αύξηση στην κυτταρική βιωσιμότητα η οποία ελέγχθηκε με τη μέθοδο MTT.
Τα αποτελέσματα λεύκανσης του εκχυλίσματος βασιλικού πολτού στα NHEK επιβεβαιώθηκαν με τη ρύθμιση πολλών παραγόντων μεταγραφής (Τυροσινάση - TYR, υποδοχέας μελανοκορτίνης 1 – MC1R, παράγοντας νέκρωσης όγκων - TNFa, προσταγλανδίνη Ε2 - PGE2), που εμπλέκονται στη διαδικασία της μελανογένεσης. Στα κερατινοκύτταρα που επωάστηκαν με το εκχύλισμα, η έκφραση mRNA των παραπάνω παραγόντων ήταν μικρότερη (p<0,05) σε σύγκριση με τα κερατινοκύτταρα ελέγχου στα οποία δεν προστέθηκε εκχύλισμα. Η επιστήμη της φαρμακευτικής και ειδικότερα της τεχνολογίας των καλλυντικών έχει αρχίσει να χρησιμοποιείται ευρύτατα τα τελευταία χρόνια. Ο απώτερος στόχος είναι η παρασκευή καλλυντικών σκευασμάτων, ιδίως αυτών φυσικής προέλευσης, καθώς το ενδιαφέρον του κόσμου για την απόκτησή τους αυξάνεται διαρκώς.
Η γήρανση του δέρματος είναι ένα βιολογικό φαινόμενο το οποίο αποτελείται από δύο διαφορετικές και ανεξάρτητες φάσεις: την εξωγενή και την ενδογενή. Η εξωγενής προκαλείται κυρίως από την έκθεση στην UV ακτινοβολία. Χαρακτηριστικά του φωτογηρασμένου δέρματος είναι οι βαθιές ρυτίδες, ο χλωμός και ο ακανόνιστος αποχρωματισμός του δέρματος. Εκεί εισέρχεται η έννοια της λεύκανσης, που πραγματοποιείται με την χρήση χημικών ουσιών, φυσικών αλλά και διαφόρων ειδών μειγμάτων, που ως στόχο έχουν να μειώσουν τις δυσχρωμίες του δέρματος. Η ανάπτυξη, η διαφοροποίηση των μελανοκυττάρων (κύτταρα που παράγουν τη μελανίνη) καθώς επίσης και η μελανογένεση, είναι κάτω από τον έλεγχο διάφορων παραγόντων που εκκρίνονται από τα κερατινοκύτταρα της επιδερμίδας.
Η παρούσα εργασία είχε ως σκοπό τη μελέτη της λευκαντικής δράσης συστατικών φυσικής προέλευσης και συγκεκριμένα, του εκχυλίσματος του βασιλικού πολτού σε συγκέντρωση 1%, με στόχο τη βελτίωση της όψης της επιδερμίδας σε περιπτώσεις δυσχρωμιών όπως για παράδειγμα, κηλίδων, πανάδων και υπερμελάγχρωσης, ώστε να διαπιστωθεί εάν αυτό μπορεί να ενσωματωθεί σε καλλυντικά σκευάσματα.
Αρχικά, πραγματοποιήθηκαν πειράματα in vitro, σε ανθρώπινα δερματικά κερατινοκύτταρα (normal human epidermal keratinocytes, NHEK). Τα κερατινοκύτταρα που επωάστηκαν με εκχύλισμα RJ έδειξαν σημαντική αύξηση στην κυτταρική βιωσιμότητα η οποία ελέγχθηκε με τη μέθοδο MTT.
Τα αποτελέσματα λεύκανσης του εκχυλίσματος βασιλικού πολτού στα NHEK επιβεβαιώθηκαν με τη ρύθμιση πολλών παραγόντων μεταγραφής (Τυροσινάση - TYR, υποδοχέας μελανοκορτίνης 1 – MC1R, παράγοντας νέκρωσης όγκων - TNFa, προσταγλανδίνη Ε2 - PGE2), που εμπλέκονται στη διαδικασία της μελανογένεσης. Στα κερατινοκύτταρα που επωάστηκαν με το εκχύλισμα, η έκφραση mRNA των παραπάνω παραγόντων ήταν μικρότερη (p<0,05) σε σύγκριση με τα κερατινοκύτταρα ελέγχου στα οποία δεν προστέθηκε εκχύλισμα. Συνεπώς, το εκχύλισμα του βασιλικού πολτού σε συγκέντρωση 1% στα ανθρώπινα κερατινοκύτταρα, εμποδίζει την παραγωγή μελανίνης και μπορεί να προσφέρει λευκαντικές ιδιότητες στο δέρμα, με τελικό στόχο να ενσωματωθεί σε πολυάριθμα καλλυντικά σκευάσματα.
Στη συνέχεια το εκχύλισμα του βασιλικού πολτού μορφοποιημένο σε πήκτωμα σε συγκέντρωση 1%, εφαρμόστηκε σε υγιείς εθελοντές, προκειμένου να ελεγχθεί in vivo η επίδρασή του στο δέρμα (GEL1). Η μελέτη πραγματοποιήθηκε σε 10 υγιείς γυναίκες ηλικίας 35-60 ετών και σε αυτόν τον πληθυσμό μελετήθηκαν όλοι οι τύποι δέρματος (λιπαρό, μικτό, ξηρό, κανονικό). Ως μάρτυρας χρησιμοποιήθηκε πήκτωμα που δεν περιείχε το εκχύλισμα του βασιλικού πολτού (GEL2). Αναλυτικότερα, οι μισοί από αυτούς εφάρμοσαν στη μια παρειά του προσώπου το GEL1 και στην άλλη το GEL2, ενώ οι άλλοι μισοί εφάρμοσαν τα δύο πηκτώματα αντίστροφα. Η εθελοντές εφάρμοζαν τα πηκτώματα επί 30 ημέρες. Σε προκαθορισμένα διαστήματα (0, 14 και 30 ημέρες) πραγματοποιήθηκαν μετρήσεις ενυδάτωσης, ελαστικότητας και περιεχόμενης μελανίνης του δέρματος. Οι εθελοντές που εφάρμοσαν το GEL1, στο σύνολο παρουσίασαν μείωση της μελανίνης το πρώτο 14ήμερο, χωρίς όμως να συνεχίζεται η μείωση στις επόμενες 14 ημέρες.
|