Συγκριτική μελέτη προσωδιακών κατηγοριών : ο επιτονισμός στις ερωτήσεις μερικής άγνοιας σε ομιλητές της περιοχής του Τρεχλού

• Κύριος συγγραφέας: Καρδάμας, Τίμων
• Άλλοι συγγραφείς: Παπαζαχαρίου, Δημήτρης
• Μορφή: Thesis
• Γλώσσα: Greek
• Έκδοση: 2018
• Θέματα: Προσωδία; Επιτονισμός; Διάλεκτοι; Prosody; Intonation; Dialects; 489.379 495 22

Στην παρούσα μεταπτυχιακή διατριβή εστιάζω στη συγκριτική μελέτη προσωδιακών κατηγοριών του επιτονισμού των ερωτήσεων μερικής άγνοιας. Η μελέτη αφορά τις μέχρι τωρα έρευνες για τον επιτονισμό των wh-questions (ερωτήσεις μερικής άγνοιας) στην Κοινή Νέα Ελληνική (ΚΝΕ) όπως έχουν προταθεί κυρίως από τους Arvaniti & Ladd (2009) και τη μελέτη που πραγματοποίησα για την ανάδειξη των στοιχείων του επιτονισμού των wh-questions στην ομιλία κατοίκων του Τρεχλού, κοινότητες της ευρύτερης περιοχής των Καλαβρύτων. Οι μέχρι τώρα έρευνες αποτελούν τη βάση για αυτή την εργασία και το έναυσμα για την περιγραφή του συστήματος του επιτονισμού της διαλέκτου περιοχών γύρω από τα Καλάβρυτα. Δεδομένου ότι δεν υπάρχει κάποια μελέτη για τον επιτονισμό της διαλέκτου των Καλαβρύτων, στόχος της εργασίας είναι α) η ανάδειξη των επιτονικών χαρακτηριστικών που προσδιορίζουν την εσωτερική δομή του επιτονισμό των ερωτήσεων μερική άγνοιας στην ομιλία των κατοίκων της περιοχής, β) η κατάδειξη του επηρεασμού που έχει ο τονικός συνωστισμός (tonal crowding) και γ) η σύγκριση των χαρακτηριστικών του επιτονισμού της διαλέκτου με τα ήδη γνωστά χαρακτηριστικά που έχουν προκύψει από την έρευνα για τον επιτονισμό των ερωτήσεων μερική άγνοιας στην ΚΝΕ. Η μέθοδος που χρησιμοποίησα ήταν η διεξαγωγή ενός φωνητικού πειράματος όπου οι συμμετέχοντες ομιλητές αναπαράγουν ερωτήσεις μερικής άγνοιας και ηχογραφούνται ώστε στη συνέχεια μέσω των κατάλληλων εργαλείων να πραγματοποιηθεί η ανάλυση του επιτονισμού της ομιλίας των. Οι ερωτήσεις ακολουθούσαν ένα μικρό περικείμενο το οποίο βοηθούσε ώστε να έχουμε όσο πιο φυσικό λόγο. Οι ομιλητές που έλαβαν μέρος στο πείραμα ήταν 6 στον αριθμό, 3 γυναίκες και 3 άνδρες, όλοι μόνιμοι κάτοικοι της περιοχής του Τρεχλού, ηλικίας 60 με 70 χρόνων και φυσικοί ομιλητές της διαλέκτου της περιοχής. Το υλικό του πειράματος αφορούσε 39 ερωτήσεις μερικής άγνοιας χωρισμένες σε 3 ομάδες ανάλογα με τη διάρκεια της ερωτηματικής λέξης (wh-word), τη διάρκεια της ερώτησης, τον αριθμό των άτονων συλλαβών μεταξύ της τονισμένης συλλαβής της whword και της πρώτης μεταπυρηνικής τονισμένης συλλαβής (interstress interval) και την απόσταση της τελευταίας τονισμένης συλλαβής από το τέλος της ερώτησης. Σύμφωνα με τις μέχρι τώρα έρευνες και κυρίως των Arvaniti & Ladd (2009), γνωρίζουμε ότι η μελωδία των wh-questions της ΚΝΕ είναι L*+H L- !H%. Συνάμα, οι Arvaniti & Ladd (2009) έδειξαν ότι η ακριβής μορφή της επιτονικής καμπύλης εξαρτάται από τη διάρκεια της ερώτησης και ότι η θέση της πρώτης κορυφής (H) και του low plateau (χαμηλό πλατό) εξαρτώνται από τη θέση των τονιζόμενων συλλαβών και δείχνουν προβλεψιμότητα ως προς την ευθυγράμμιση (alignment) τους, η οποία εξαρτάται από το πόσο κοντά είναι οι διπλανοί τονικοί στόχοι (tonal targets). Η υπόθεση της εργασίας αυτής συνίσταται στο αν ισχύει το ίδιο στη διάλεκτο των περιοχών γύρω από τα Καλάβρυτα (Τρεχλώ) τις οποίες μελέτησα και αν υπάρχουν διαφορές ποιες είναι αυτές και πως είναι καλύτερα να τις προσδιορίσουμε. Εν κατακλείδι, η παρούσα μεταπτυχιακή διατριβή αποτελεί μια πρώτη προσπάθεια περιγραφής του επιτονισμού των ερωτηματικών προτάσεων μερική άγνοιας (whquestions) της διαλέκτου της περιοχής του Τρεχλού και ανάδειξης εκείνων των επιτονικών χαρακτηριστικών που συναποτελούν την επιτονική καμπύλη της ομιλίας των κατοίκων. Τα αποτελέσματα και η συζήτηση πάνω σε αυτά αποτελούν τη βάση για την ανάδειξη του επιτονισμού της Καλαβρυτινής διαλέκτου. Ο έλεγχο αυτών των αποτελεσμάτων από ένα μεγαλύτερο δείγμα ομιλητών μπορεί να δώσει ακόμα πιο ασφαλή συμπεράσματα.