Παλαιοανθρωπολογική μελέτη οστεολογικού υλικού από ταφές της κλασικής εποχής από την Λευκάδα
Η αρχαία πόλη της Λευκάδας περιλάμβανε δύο νεκροταφεία έξω από τα τείχη της, ένα Βόρειο και ένα Νότιο. Διάφορες ανασκαφές οι οποίες πραγματοποιήθηκαν τις τελευταίες δεκαετίες αποκάλυψαν έναν μεγάλο αριθμό ταφών που χρονολογούνται από την ύστερη Αρχαϊκή έως και την πρώιμη Ρωμαϊκή περίοδο. Το οστεο...
| Κύριος συγγραφέας: | |
|---|---|
| Άλλοι συγγραφείς: | |
| Μορφή: | Thesis |
| Γλώσσα: | Greek |
| Έκδοση: |
2018
|
| Θέματα: | |
| Διαθέσιμο Online: | http://hdl.handle.net/10889/11049 |
| id |
nemertes-10889-11049 |
|---|---|
| record_format |
dspace |
| institution |
UPatras |
| collection |
Nemertes |
| language |
Greek |
| topic |
Παλαιοδημογραφία Οστεολογία Παλαιοανθρωπολογία 560 Palaeodemography Osteology Palaeoanthropology |
| spellingShingle |
Παλαιοδημογραφία Οστεολογία Παλαιοανθρωπολογία 560 Palaeodemography Osteology Palaeoanthropology Σιάνης, Παναγιώτης Δημήτριος Παλαιοανθρωπολογική μελέτη οστεολογικού υλικού από ταφές της κλασικής εποχής από την Λευκάδα |
| description |
Η αρχαία πόλη της Λευκάδας περιλάμβανε δύο νεκροταφεία έξω από τα τείχη της, ένα Βόρειο
και ένα Νότιο. Διάφορες ανασκαφές οι οποίες πραγματοποιήθηκαν τις τελευταίες δεκαετίες
αποκάλυψαν έναν μεγάλο αριθμό ταφών που χρονολογούνται από την ύστερη Αρχαϊκή έως και την
πρώιμη Ρωμαϊκή περίοδο. Το οστεολογικό υλικό ενός μεγάλου μέρους των συνολικών ταφών που
ανασκάφηκαν από το Βόρειο νεκροταφείο αποτέλεσε αντικείμενο μελέτης της παρούσας
μεταπτυχιακής διατριβής και έξι επιμέρους πτυχιακών εργασιών, με σκοπό την εξαγωγή
παλαιοδημογραφικών δεδομένων σχετικά με τον πληθυσμό της αρχαίας Λευκάδας. Το υλικό
αποτελούταν από 85 ξεχωριστές, ατομικές και πολλαπλές ταφές οι οποίες χρονολογούνται στην
Κλασική και Ελληνιστική περίοδο (500 – 30 π.Χ.), και περιείχαν 119 άτομα και των δύο
βιολογικών φύλων, καθώς και όλων των ηλικιακών κλάσεων. Το υλικό παραχωρήθηκε για μελέτη
από την Εφορεία Αρχαιοτήτων Αιτωλοακαρνανίας και Λευκάδας και την ανασκαφέα Παρασκευή
Στάϊκου μέσω της ΥΠΠΟ/ΓΔΑΠΚ/ΔΙΠΚΑ/ΤΕΕΑΕΙ413145/247684/15734/1646 άδειας μελέτης.
Το οστεολογικό υλικό αρχικά καθαρίστηκε, συντηρήθηκε και ανατάχθηκε, ενώ στη συνέχεια
εξετάστηκε ξεχωριστά ανά ταφή. Αφού καθορίστηκε ο αριθμός των ατόμων που περιέχονταν σε
κάθε ταφή, για κάθε ένα από αυτά εφαρμόστηκαν μέθοδοι προσδιορισμού του φύλου εξετάζοντας
μορφολογικά χαρακτηριστικά του κρανίου και της πυέλου κατά Buikstra & Ubelaker 1994 και
Phenice 1969. Ο προσδιορισμός του φύλου ενισχύθηκε με τη μέτρηση της περιμέτρου στο μέσο
του μηρού κατά Black 1978. Η ηλικία των ατόμων προσδιορίστηκε με βάση το στάδιο της
οδοντικής φθοράς κατά Lovejoy 1985, καθώς και με την εξέταση της ωτοειδούς επιφάνειας του
λαγονίου κατά Lovejoy et al. 1985, και της ηβικής σύμφυσης κατά Todd 1920. Πάρθηκαν επίσης
μετρήσεις του μήκους μακρών οστών για στατιστική επεξεργασία και για τον υπολογισμό του
αναστήματος χρησιμοποιώντας τις εξισώσεις των Ruff et al. 2012, για νότιους Ευρωπαίους.
Τα θηλυκά άτομα αποτελούσαν το 50,5% του πληθυσμού και τα αρσενικά το υπόλοιπο 49,5%. Το
μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού πέθαινε στα 35-40 έτη, ενώ οι ανήλικες ταφές αντιστοιχούν στο
16% του συνόλου. Ο μέσος όρος αναστήματος για τα θηλυκά υπολογίστηκε στα 1.53m ενώ για τα
αρσενικά στα 1.64m.
Η παρούσα μελέτη δημιούργησε μια ασφαλή και σαφώς δοσμένη βάση δεδομένων Κλασικής-
Ελληνιστικής περιόδου ανθρώπινης συλλογής της αρχαίας Ελλάδας που μπορεί να χρησιμοποιηθεί
ως συγκριτικό υλικό για μελλοντικές έρευνες που εξετάζουν Μεσογειακούς πληθυσμούς αυτής της
περιόδου. |
| author2 |
Ηλιόπουλος, Γιώργος |
| author_facet |
Ηλιόπουλος, Γιώργος Σιάνης, Παναγιώτης Δημήτριος |
| format |
Thesis |
| author |
Σιάνης, Παναγιώτης Δημήτριος |
| author_sort |
Σιάνης, Παναγιώτης Δημήτριος |
| title |
Παλαιοανθρωπολογική μελέτη οστεολογικού υλικού από ταφές της κλασικής εποχής από την Λευκάδα |
| title_short |
Παλαιοανθρωπολογική μελέτη οστεολογικού υλικού από ταφές της κλασικής εποχής από την Λευκάδα |
| title_full |
Παλαιοανθρωπολογική μελέτη οστεολογικού υλικού από ταφές της κλασικής εποχής από την Λευκάδα |
| title_fullStr |
Παλαιοανθρωπολογική μελέτη οστεολογικού υλικού από ταφές της κλασικής εποχής από την Λευκάδα |
| title_full_unstemmed |
Παλαιοανθρωπολογική μελέτη οστεολογικού υλικού από ταφές της κλασικής εποχής από την Λευκάδα |
| title_sort |
παλαιοανθρωπολογική μελέτη οστεολογικού υλικού από ταφές της κλασικής εποχής από την λευκάδα |
| publishDate |
2018 |
| url |
http://hdl.handle.net/10889/11049 |
| work_keys_str_mv |
AT sianēspanagiōtēsdēmētrios palaioanthrōpologikēmeletēosteologikouylikouapotaphestēsklasikēsepochēsapotēnleukada AT sianēspanagiōtēsdēmētrios palaeodemographicalanalysisofclassicperiodpopulationfoundinlefkasgreece |
| _version_ |
1799945000929198080 |
| spelling |
nemertes-10889-110492022-09-06T05:13:41Z Παλαιοανθρωπολογική μελέτη οστεολογικού υλικού από ταφές της κλασικής εποχής από την Λευκάδα Palaeodemographical analysis of classic period population found in Lefkas, Greece Σιάνης, Παναγιώτης Δημήτριος Ηλιόπουλος, Γιώργος Sianis, Panagiotis Dimitrios Ηλιόπουλος, Γιώργος Κρανιώτη, Έλενα Μήτσαινας, Γιώργος Παλαιοδημογραφία Οστεολογία Παλαιοανθρωπολογία 560 Palaeodemography Osteology Palaeoanthropology Η αρχαία πόλη της Λευκάδας περιλάμβανε δύο νεκροταφεία έξω από τα τείχη της, ένα Βόρειο και ένα Νότιο. Διάφορες ανασκαφές οι οποίες πραγματοποιήθηκαν τις τελευταίες δεκαετίες αποκάλυψαν έναν μεγάλο αριθμό ταφών που χρονολογούνται από την ύστερη Αρχαϊκή έως και την πρώιμη Ρωμαϊκή περίοδο. Το οστεολογικό υλικό ενός μεγάλου μέρους των συνολικών ταφών που ανασκάφηκαν από το Βόρειο νεκροταφείο αποτέλεσε αντικείμενο μελέτης της παρούσας μεταπτυχιακής διατριβής και έξι επιμέρους πτυχιακών εργασιών, με σκοπό την εξαγωγή παλαιοδημογραφικών δεδομένων σχετικά με τον πληθυσμό της αρχαίας Λευκάδας. Το υλικό αποτελούταν από 85 ξεχωριστές, ατομικές και πολλαπλές ταφές οι οποίες χρονολογούνται στην Κλασική και Ελληνιστική περίοδο (500 – 30 π.Χ.), και περιείχαν 119 άτομα και των δύο βιολογικών φύλων, καθώς και όλων των ηλικιακών κλάσεων. Το υλικό παραχωρήθηκε για μελέτη από την Εφορεία Αρχαιοτήτων Αιτωλοακαρνανίας και Λευκάδας και την ανασκαφέα Παρασκευή Στάϊκου μέσω της ΥΠΠΟ/ΓΔΑΠΚ/ΔΙΠΚΑ/ΤΕΕΑΕΙ413145/247684/15734/1646 άδειας μελέτης. Το οστεολογικό υλικό αρχικά καθαρίστηκε, συντηρήθηκε και ανατάχθηκε, ενώ στη συνέχεια εξετάστηκε ξεχωριστά ανά ταφή. Αφού καθορίστηκε ο αριθμός των ατόμων που περιέχονταν σε κάθε ταφή, για κάθε ένα από αυτά εφαρμόστηκαν μέθοδοι προσδιορισμού του φύλου εξετάζοντας μορφολογικά χαρακτηριστικά του κρανίου και της πυέλου κατά Buikstra & Ubelaker 1994 και Phenice 1969. Ο προσδιορισμός του φύλου ενισχύθηκε με τη μέτρηση της περιμέτρου στο μέσο του μηρού κατά Black 1978. Η ηλικία των ατόμων προσδιορίστηκε με βάση το στάδιο της οδοντικής φθοράς κατά Lovejoy 1985, καθώς και με την εξέταση της ωτοειδούς επιφάνειας του λαγονίου κατά Lovejoy et al. 1985, και της ηβικής σύμφυσης κατά Todd 1920. Πάρθηκαν επίσης μετρήσεις του μήκους μακρών οστών για στατιστική επεξεργασία και για τον υπολογισμό του αναστήματος χρησιμοποιώντας τις εξισώσεις των Ruff et al. 2012, για νότιους Ευρωπαίους. Τα θηλυκά άτομα αποτελούσαν το 50,5% του πληθυσμού και τα αρσενικά το υπόλοιπο 49,5%. Το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού πέθαινε στα 35-40 έτη, ενώ οι ανήλικες ταφές αντιστοιχούν στο 16% του συνόλου. Ο μέσος όρος αναστήματος για τα θηλυκά υπολογίστηκε στα 1.53m ενώ για τα αρσενικά στα 1.64m. Η παρούσα μελέτη δημιούργησε μια ασφαλή και σαφώς δοσμένη βάση δεδομένων Κλασικής- Ελληνιστικής περιόδου ανθρώπινης συλλογής της αρχαίας Ελλάδας που μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως συγκριτικό υλικό για μελλοντικές έρευνες που εξετάζουν Μεσογειακούς πληθυσμούς αυτής της περιόδου. The ancient city of Lefkas had two cemeteries located outside the city walls, one at the North and one at the South. Many tombs have been unearthed dating from late Archaic to late Roman times, from both burial sites. The osteological content of a decent portion of burials assigned to the North necropolis was studied as part of a Master thesis and six Bachelor dissertations aiming to draw palaeodemographic conclusions about the population. The content consists of 85 separate, individual and commingled burials dating to the Classical and Hellenistic periods (500 - 30 yrs B.C.) containing 119 individuals of both biological sexes, as well as various age groups including very young juveniles, adolescents, young adults, mature adults and old adults. The osteological material was firstly prepared, removing soil residues using brushes and running water and left to dry thereafter. Acrylic resin solution Paraloid B72 was applied across every inch of the bones and fragments, as well as these fragments were glued together to restore incomplete specimens wherever it was possible. Each burial was studied separately. The content was segregated into individuals and then morphological scoring of cranial and pelvic features was applied in order to determine the sex of each individual (Buikstra & Ubelaker, 1994). Sex determination was also strengthened by measuring the femoral midshaft circumference (Black, 1978). The age of the individuals was determined based on the degree of natural dentition wear (Lovejoy, 1985) as well as from the examination of the auricular surfaces of the ilium (Lovejoy et al., 1985) and the pubic symphysis (Todd, 1920). Methods of scoring the ossification degree of cranial sutures for age estimation were excluded in the specific population because of important error probability. Metric measurements of the long bones were also taken for stature estimation based on equations for white europeans (Ruff et al., 2012). Females consisted 50.5% of the total population and males the rest 49.5%. Most of the population died at the age of 35-40 years and non-adult burials belong to only 16% of the total group. The average height for females reaches 1.53m, whereas for males 1.64m respectively. This study created a safe and well established database of a Classical period human collection of ancient Greece that can be used for comparison with other future projects studying Mediterranean populations of that period. 2018-02-15T10:58:47Z 2018-02-15T10:58:47Z 2017 Thesis http://hdl.handle.net/10889/11049 gr 0 application/pdf |
