Συστηματική και βιολογία των κεφαλοπόδων στο Βόρειο Αιγαίο

Σκοπός της παρούσας διατριβής, ήταν α) η μελέτη της συστηματικής των Κεφαλοπόδων και ειδικώτερα της κατανομής και των συναθροίσεών τους στο Θρακικό πέλαγος και τους κόλπους Στρυμωνικό, Συγγιτικό, Τορωναίο, Θερμαϊκό και β) η μελέτη του βιολογικού κύκλου των ειδών Loligo vulgaris (καλαμάρι), Illex co...

Full description

Bibliographic Details
Main Author: Λευκαδίτου, Ευγενία
Other Authors: Κασπίρης, Παναγιώτης
Format: Thesis
Language:Greek
Published: 2008
Subjects:
Online Access:http://nemertes.lis.upatras.gr/jspui/handle/10889/1108
id nemertes-10889-1108
record_format dspace
institution UPatras
collection Nemertes
language Greek
topic Κεφαλόποδα
Συστηματική
Συναθροίσεις
Βόρειο Αιγαίο
Καλαμάρια
Θράψαλα
Φυλετικός διμορφισμός
Αναπαραγωγή
Ηλικία-αύξηση
Διατροφή
Cephalopoda
Taxonomy
Assemblages
Northern Aegean Sea
Loligo vulgaris
Illex coindetii
Sepietta oweniana
Sexual dimorphism
Reproduction
Growth
Statolith
Nutrition
594.5
spellingShingle Κεφαλόποδα
Συστηματική
Συναθροίσεις
Βόρειο Αιγαίο
Καλαμάρια
Θράψαλα
Φυλετικός διμορφισμός
Αναπαραγωγή
Ηλικία-αύξηση
Διατροφή
Cephalopoda
Taxonomy
Assemblages
Northern Aegean Sea
Loligo vulgaris
Illex coindetii
Sepietta oweniana
Sexual dimorphism
Reproduction
Growth
Statolith
Nutrition
594.5
Λευκαδίτου, Ευγενία
Συστηματική και βιολογία των κεφαλοπόδων στο Βόρειο Αιγαίο
description Σκοπός της παρούσας διατριβής, ήταν α) η μελέτη της συστηματικής των Κεφαλοπόδων και ειδικώτερα της κατανομής και των συναθροίσεών τους στο Θρακικό πέλαγος και τους κόλπους Στρυμωνικό, Συγγιτικό, Τορωναίο, Θερμαϊκό και β) η μελέτη του βιολογικού κύκλου των ειδών Loligo vulgaris (καλαμάρι), Illex coindetii (θράψαλο) και Sepietta oweniana. Το υλικό που χρησιμοποιήθηκε προήλθε κυρίως από 8 δειγματοληψίες (9/91 – 12/93) που πραγματοποιήθηκαν από το EΛ.ΚΕ.Θ.Ε., με τράτα βυθού, σε βάθη 17- 400 m. Για τη μελέτη της βιολογίας των 2 Τευθοειδών το υλικό συμπληρώθηκε με μηνιαία λήψη δειγμάτων (2/92 – 6/93) από την επαγγελματική αλιεία στο ΒΑ Αιγαίο. Συνολικά προσδιορίστηκαν 28 είδη Κεφαλοπόδων, από 8 διαφορετικές οικογένειες: Enoploteuthidae (1 είδος), Histioteuthidae (1 είδος), Loliginidae (3 είδη), Ommastrephidae (3 είδη), Sepiidae (3 είδη), Sepiolidae (9 είδη), Argonautidae (1 είδος) και Octopodidae (7 είδη). Πολυπαραγοντικές αναλύσεις των λογαριθμικά τροποποιημένων δεδομένων αφθονίας των ειδών ανά δειγματοληπτική σύρση, έδειξαν διαφοροποιήσεις στη δομή των συναθροίσεων των Κεφαλοπόδων κατά κύριο λόγο με το βάθος και σε μικρότερο βαθμό με την εποχή και τη γεωγραφική περιοχή δειγματοληψίας. Στα είδη I. coindetii και S. oweniana διαπιστώθηκε αναπαραγωγική δραστηριότητα καθόλη τη διάρκεια του χρόνου, με μέγιστη ένταση αντίστοιχα το φθινόπωρο και χειμώνα – άνοιξη. Η αναπαραγωγική περίοδος για το νηριτικό L. vulgaris ήταν σχετικά πιό περιορισμένη (μέσα χειμώνα - αρχές φθινοπώρου) με μέγιστη ένταση την άνοιξη. Η ηλικία των 2 τευθοειδών, που εκτιμήθηκε απο την ανάγνωση των αυξητικών δακτυλίων σε στατολίθους, δεν ξεπερνά τους 14 μήνες ενώ ο ημερήσιος ρυθμός αύξησης του μανδύα φτάνει για το καλαμάρι τα 2-2,5 mm και για το θράψαλο τα 0,5-0,6 mm. Οι Οστειχθείς και τα Κεφαλόποδα αποτελούσαν τις πιο συχνά εμφανιζόμενες λείες στο στομαχικό περιεχόμενο των δύο Τευθοειδών, ενώ τα Καρκινοειδή την προτιμώμενη λεία για το είδος S. oweniana.
author2 Κασπίρης, Παναγιώτης
author_facet Κασπίρης, Παναγιώτης
Λευκαδίτου, Ευγενία
format Thesis
author Λευκαδίτου, Ευγενία
author_sort Λευκαδίτου, Ευγενία
title Συστηματική και βιολογία των κεφαλοπόδων στο Βόρειο Αιγαίο
title_short Συστηματική και βιολογία των κεφαλοπόδων στο Βόρειο Αιγαίο
title_full Συστηματική και βιολογία των κεφαλοπόδων στο Βόρειο Αιγαίο
title_fullStr Συστηματική και βιολογία των κεφαλοπόδων στο Βόρειο Αιγαίο
title_full_unstemmed Συστηματική και βιολογία των κεφαλοπόδων στο Βόρειο Αιγαίο
title_sort συστηματική και βιολογία των κεφαλοπόδων στο βόρειο αιγαίο
publishDate 2008
url http://nemertes.lis.upatras.gr/jspui/handle/10889/1108
work_keys_str_mv AT leukaditoueugenia systēmatikēkaibiologiatōnkephalopodōnstoboreioaigaio
_version_ 1771297192039940096
spelling nemertes-10889-11082022-09-05T09:41:45Z Συστηματική και βιολογία των κεφαλοπόδων στο Βόρειο Αιγαίο Λευκαδίτου, Ευγενία Κασπίρης, Παναγιώτης Κασπίρης, Παναγιώτης Μωραΐτου-Αποσολοπούλου, Μαρία Ιωάννα Ηλιοπούλου, Ιωάννα Φερεντίνος, Γεώργιος Φραγκοπούλου, Νίνα Βερροιόπουλος, Γεώργιος Κουτσικόπουλος, Κωνσταντίνος Κεφαλόποδα Συστηματική Συναθροίσεις Βόρειο Αιγαίο Καλαμάρια Θράψαλα Φυλετικός διμορφισμός Αναπαραγωγή Ηλικία-αύξηση Διατροφή Cephalopoda Taxonomy Assemblages Northern Aegean Sea Loligo vulgaris Illex coindetii Sepietta oweniana Sexual dimorphism Reproduction Growth Statolith Nutrition 594.5 Σκοπός της παρούσας διατριβής, ήταν α) η μελέτη της συστηματικής των Κεφαλοπόδων και ειδικώτερα της κατανομής και των συναθροίσεών τους στο Θρακικό πέλαγος και τους κόλπους Στρυμωνικό, Συγγιτικό, Τορωναίο, Θερμαϊκό και β) η μελέτη του βιολογικού κύκλου των ειδών Loligo vulgaris (καλαμάρι), Illex coindetii (θράψαλο) και Sepietta oweniana. Το υλικό που χρησιμοποιήθηκε προήλθε κυρίως από 8 δειγματοληψίες (9/91 – 12/93) που πραγματοποιήθηκαν από το EΛ.ΚΕ.Θ.Ε., με τράτα βυθού, σε βάθη 17- 400 m. Για τη μελέτη της βιολογίας των 2 Τευθοειδών το υλικό συμπληρώθηκε με μηνιαία λήψη δειγμάτων (2/92 – 6/93) από την επαγγελματική αλιεία στο ΒΑ Αιγαίο. Συνολικά προσδιορίστηκαν 28 είδη Κεφαλοπόδων, από 8 διαφορετικές οικογένειες: Enoploteuthidae (1 είδος), Histioteuthidae (1 είδος), Loliginidae (3 είδη), Ommastrephidae (3 είδη), Sepiidae (3 είδη), Sepiolidae (9 είδη), Argonautidae (1 είδος) και Octopodidae (7 είδη). Πολυπαραγοντικές αναλύσεις των λογαριθμικά τροποποιημένων δεδομένων αφθονίας των ειδών ανά δειγματοληπτική σύρση, έδειξαν διαφοροποιήσεις στη δομή των συναθροίσεων των Κεφαλοπόδων κατά κύριο λόγο με το βάθος και σε μικρότερο βαθμό με την εποχή και τη γεωγραφική περιοχή δειγματοληψίας. Στα είδη I. coindetii και S. oweniana διαπιστώθηκε αναπαραγωγική δραστηριότητα καθόλη τη διάρκεια του χρόνου, με μέγιστη ένταση αντίστοιχα το φθινόπωρο και χειμώνα – άνοιξη. Η αναπαραγωγική περίοδος για το νηριτικό L. vulgaris ήταν σχετικά πιό περιορισμένη (μέσα χειμώνα - αρχές φθινοπώρου) με μέγιστη ένταση την άνοιξη. Η ηλικία των 2 τευθοειδών, που εκτιμήθηκε απο την ανάγνωση των αυξητικών δακτυλίων σε στατολίθους, δεν ξεπερνά τους 14 μήνες ενώ ο ημερήσιος ρυθμός αύξησης του μανδύα φτάνει για το καλαμάρι τα 2-2,5 mm και για το θράψαλο τα 0,5-0,6 mm. Οι Οστειχθείς και τα Κεφαλόποδα αποτελούσαν τις πιο συχνά εμφανιζόμενες λείες στο στομαχικό περιεχόμενο των δύο Τευθοειδών, ενώ τα Καρκινοειδή την προτιμώμενη λεία για το είδος S. oweniana. The twofold aim of this study was: firstly to contribute to the knowledge of the cephalopod species taxonomy in the Greek Seas, focusing particularly on faunistic composition at the N. Aegean (ΝΕ Mediterranean), and secondly to investigate the life history patterns of the species Loligo vulgaris, Illex coindetii and Sepietta oweniana. Faunistic study was based on samples collected from the N. Aegean Sea (N>39ο 50΄) during eight trawl surveys (9/91 – 12/93), carried out at depths 17 - 400 m. For the study of the two squid species biology, additional monthly samples were collected from commercial fishery in NE Aegean Sea during the period February 1992 - June 1993. In all, 28 species of cephalopods belonging to 8 families were identified including Enoploteuthidae (1 species), Histioteuthidae (1 species), Loliginidae (3 species), Ommastrephidae (3 species), Sepiidae (3 species), Sepiolidae (9 species), Argonautidae (1 species) and Octopodidae (7 species). To detect zonation patterns in cephalopod community structure, multivariate analyses of species abundance data per haul were performed. Considerable variability was shown in assemblage structure, determined primarily by depth, and to a lesser extent, by geographical location and season. Intermittent terminal spawning pattern has been shown for all 3 examined species. Spawning occurs throughout the year for I. coindetii and S. oweniana in the N. Aegean Sea, peaking respectively in autumn and winter-spring, as indicated by minimum ML50 values. The breeding season of neritic L. vulgaris extends from late winter to early autumn, with spawning intensity varying among years, due to variation in temperature and population age structure. Age of both teuthoid species, estimated by growth increment counts on statoliths, did not exceed 14 months. Daily growth rate (DGR) reached 2-2,5 mm in L. vulgaris and 0,5-0,6 mm in I. coindetii. L. vulgaris and I. coindetii feed primarily on fishes and cephalopods in the N. Aegean Sea, whereas S. oweniana on crustacean and fishes. 2008-12-02T09:14:14Z 2008-12-02T09:14:14Z 2006 2008-12-02T09:14:14Z Thesis http://nemertes.lis.upatras.gr/jspui/handle/10889/1108 gr Η ΒΥΠ διαθέτει αντίτυπο της διατριβής σε έντυπη μορφή στο βιβλιοστάσιο διδακτορικών διατριβών που βρίσκεται στο ισόγειο του κτιρίου της. 0 application/pdf