Περίληψη: | Η χημεία των διπυρηνικών και πολυπυρηνικών συμπλόκων των τρισθενών λανθανιδίων συνεχίζει να προσελκύει το έντονο ερευνητικό ενδιαφέρον πολλών ομάδων Ανόργανης Χημείας ανά τον κόσμο. Αυτό οφείλεται κυρίως στις αισθητικά όμορφες δομές που συχνά έχουν αυτά τα σύμπλοκα, αλλά και στις ενδιαφέρουσες φυσικές (π.χ. μαγνητικές), οπτικές και καταλυτικές ιδιότητές τους. Η κατάλληλη επιλογή των οργανικών υποκαταστατών είναι κεφαλαιώδους σημασίας για την απομόνωση συμπλόκων και (x=3,4,5,6,…). Μια μεγάλη οικογένεια υποκαταστατών που συχνά χρησιμοποιούνται στη χημεία των αποτελείται από πολυδοντικές βάσεις Schiff. Η παρούσα Ερευνητική Εργασία (στα πλαίσια εκπόνησης ΜΔΕ) περιγράφει αντιδράσεις ενύδρων νιτρικών λανθανιδίων(ΙΙΙ) με το ο-βανιλλινιδενοανθρανιλικό οξύ, που εφεξής θα συντμείται ως H2L1.
H2L1
Οι συνθετικές μας προσπάθειες (που περιελάμβαναν τη μελέτη διαφόρων παραμέτρων) οδήγησαν στα σύμπλοκα [Pr2(NO3)4(HL1)2(MeOH)3(H2O)] (1), [Dy2(NO3)4(HL1)2(MeOH)2] (2), [Pr4(NO3)2(HL1)2(L1)4(MeOH)4] (3), [Nd4(NO3)2(HL1)2(L1)4(MeOH)4] (4), [Gd3(NO3)2(HL1)(L1)3(MeOH)4] (5), [Ho2(NO3)4(HL1)2(MeOH)2] (6) και [Yb2(NO3)4(HL1)2(MeOH)2] (7). Τα σύμπλοκα χαρακτηρίστηκαν με στοιχειακές αναλύσεις. Οι δομές των συμπλόκων στη στερεά κατάσταση προσδιορίστηκαν με κρυσταλλογραφία ακτίνων Χ σε μονοκρυστάλλους των ενώσεων. Μελετήθηκαν τα IR φάσματα των συμπλόκων και συσχετίστηκαν με τους τρόπους ένταξης των ανόργανων και οργανικών υποκαταστατών. Σημαντικά αποτελέσματα που προέκυψαν είναι: (α) Η μονή αποπρωτονίωση του HL1 κατά τη διάρκεια του σχηματισμού των διπυρηνικών συμπλόκων μπορεί να επιτευχθεί και χωρίς την εξωτερική προσθήκη βάσεως, π.χ. Et3N, (CH3CH2CH2CH2)4NOH, … (β) Τα δύο κέντρα στα διπυρηνικά σύμπλοκα 1, 2, 6 και 7 γεφυρώνονται από τις δύο η1:η1:μ2 καρβοξυλάτο ομάδες των υποκαταστατών (HL1)- και υιοθετούν τον ασυνήθιστο 2.1110 τρόπο ένταξης· το ιμινικό άζωτο είναι πρωτονιωμένο και δεν συμμετέχει στη συναρμογή, με αποτέλεσμα να σχηματίζεται ένας ασυνήθιστος 10μελής χηλικός δακτύλιος. (γ) Η λανθανιδική συστολή αντικατοπτρίζεται στους αριθμούς ένταξης των στο σύμπλοκο 1 (εννέα), και στα μέλη της τριάδας 2, 6, και 7, και (δ) Η ταυτόχρονη παρουσία μονοανιοντικών, (HL1)-, και διανιοντικών (L1)2- υποκαταστατών, σε ορισμένα προϊόντα οδηγεί σε μεγαλύτερες πυρηνικότητες (τρία στο σύμπλοκο 5 και τέσσερα στα σύμπλοκα 3 και 4.) Αναφέρονται προκαταρκτικά αποτελέσματα στις ιδιότητες φωτοφωταύγειας μερικών συμπλόκων. Τέλος, σκιαγραφούνται περιληπτικά οι προοπτικές της παρούσης εργασίας.
|