Περίληψη: | Παλαιοοικολογική και ταφονομική μελέτη μικροπανίδας της Παλαιολιθικής- Μεσολιθικής θέσης του Σπηλαίου 1 της Κλεισούρας, Αργολίδας με τη χρήση μεθόδων γεωμετρικής μορφομετρίας.
Μαρία Κολενδριανού
Κατεύθυνση «Περιβαλλοντική Ωκεανογραφία»
Η επιστήμη της Παλαιοοικολογίας είναι ένα ιδιαίτερα χρήσιμο εργαλείο για τους ζωολόγους και τους παλαιοντολόγους μιας και δίνει την ευκαιρία μελέτης πληθυσμών και κοινοτήτων που είναι δύσκολο να μελετηθούν σήμερα, είτε λόγω των ειδών που τις συνέθεταν (κάποια από τα οποία ίσως να έχουν πλέον εξαφανιστεί), είτε λόγω κλιματικών συνθηκών (που είναι απίθανο να επαναληφθούν, τουλάχιστον στο άμεσο μέλλον). Επομένως, ο ερευνητής είναι ικανός να «παρατηρήσει» την εξέλιξη μιας περιοχής σε βάθος χρόνου και να κατανοήσει τις αλλαγές που επήλθαν στη μικροπανίδα της, λόγω των βιοτικών και αβιοτικών παραγόντων που επικρατούσαν κατά το αντίστοιχο χρονικό διάστημα.
Για την παρούσα εργασία μελετήθηκε απολιθωμένο μικροπανιδικό οστεολογικό υλικό (οστά και δόντια από τρωκτικά, εντομοφάγα, λαγόμορφα, ερπετά, αμφίβια και πτηνά) από την Ανωπλειστοκαινική θέση Σπήλαιο 1 του φαραγιού της Κλεισούρας, Αργολίδας το οποίο φέρει ίχνη ανθρώπινης και ζωικής παρουσίας από τα 160.000- 10.000 περίπου χρόνια πριν από σήμερα. Πιο συγκεκριμένα, εφαρμόστηκαν μέθοδοι στερεοσκοπικής παρατήρησης (για τον προσδιορισμό του οστεολογικού υλικού). Επιπλέον, έγινε παρατήρηση επιλεγμένων δειγμάτων στο Ηλεκτρονικό Μικροσκόπιο Σάρωσης με στόχο τη διάκριση οστών/ δοντιών που είχαν μεταφερθεί στο εσωτερικό του Σπηλαίου 1 μέσω εμεσμάτων αρπακτικών πτηνών (παρουσία χαρακτηριστικών δομών από τη δράση γαστρικών υγρών στην επιφάνεια των δειγμάτων) σε σχέση με δείγματα που είχαν πιθανότατα μεταφερθεί από τους κατοίκους του σπηλαίου προς στο εσωτερικό του και, ταυτόχρονα, μικροχημικές αναλύσεις (EDS) για την ανίχνευση ιχνών γεωχημικών διεργασιών που επέδρασαν στην ταφονομική ιστορία των δειγμάτων. Τέλος, χρησιμοποιήθηκαν τεχνικές Γεωμετρικής Μορφομετρίας με σκοπό τη διαπίστωση ή μη σχέσης μεταβολής του σχήματος και του μεγέθους κεντροειδούς των πρώτων κάτω γομφίων του γένους Microtus sp. για συγκεκριμένους παράγοντες του περιβάλλοντος και της φυσιολογίας των ζώων που εξετάστηκαν.
Στο επίπεδο της ερμηνείας δόθηκε έμφαση στα τρωκτικά, τα οστά και δόντια των οποίων αποτελούσαν και το μεγαλύτερο μέρος του συνολικού υλικού. Οι κλιματικές συνθήκες φαίνεται να είχαν ισχυρή επίδραση στις αλλαγές της μικροπανίδας, ενώ συμφωνία παρατηρήθηκε μεταξύ των αποτελεσμάτων της μικροπανίδας και μακροπανίδας για την ίδια θέση μελέτης, αλλά και με άλλες θέσεις της ίδιας ηλικίας από κοντινές περιοχές. Η σχέση των υπό μελέτη τρωκτικών, ακόμα, με τους κατοίκους του σπηλαίου και τα αρπακτικά πτηνά της περιοχής κρίθηκε σημαντική.
Επιβλέπων Καθηγητής:
Δρ.Γιώργος Ηλιόπουλος, Επίκουρος καθηγητής, Τμήμα Γεωλογίας
Τριμελής Επιτροπή:
Δρ.Γιώργος Ηλιόπουλος, Επίκουρος καθηγητής, Τμήμα Γεωλογίας
Δρ.Σίνος Γκιώκας, Επίκουρος καθηγητής, Τμήμα Βιολογίας
Δρ.Μαρία Γεραγά, Επίκουρη καθηγήτρια, Τμήμα Γεωλογίας
|