Λειτουργικές και μορφολογικές μεταβολές του περιτοναίου υπό την επίδραση γαλακτικών και διττανθρακικών διαλυμάτων περιτοναϊκής κάθαρσης – Πρωτεωμική ανάλυση περιτοναϊκού διαλύματος για την ανίχνευση βιοδεικτών περιτοναϊκής ίνωσης και σκληρυντικής περιτονίτιδας

• Main Author: Ζαββός, Βασίλειος
• Other Authors: Γούμενος, Δημήτριος
• Format: Thesis
• Language: Greek
• Published: 2018
• Subjects: Περιτοναϊκή κάθαρση; Περιτοναϊκή ίνωση; Σκληρυντική περιτονίτιδα; Βιοδείκτες; Πρωτεωμική ανάλυση; Περιτοναϊκό διάλυμα; Peritoneal dialysis; Peritoneal fibrosis; Encapsulating peritoneal sclerosis; Biomarkers; Proteomics; Peritoneal effluent; 616.38

Η ίνωση του περιτοναίου αποτελεί μια μακροχρόνια επιπλοκή της περιτοναϊκής κάθαρσης που μπορεί να οδηγήσει σε αποτυχία της μεθόδου. Η σκληρυντική περιτονίτιδα, μια ακραία εκδήλωση περιτοναϊκής ίνωσης, αποτελεί μια σπάνια αλλά δυνητικά καταστροφική επιπλοκή της περιτοναϊκής κάθαρσης. Η διάγνωσή των δύο αυτών οντοτήτων είναι συχνά καθυστερημένη, λόγω της έλλειψης ειδικών διαγνωστικών και προγνωστικών δεικτών. Στην παρούσα μελέτη αναλύσαμε δείγματα περιτοναϊκού διαλύματος με σκοπό τον εντοπισμό πιθανών βιοδεικτών, οι οποίοι θα μπορούσαν να προβλέψουν ή να επιβεβαιώσουν τη διάγνωση της περιτοναϊκής ίνωσης ή/και της σκληρυντικής περιτονίτιδας. Η ανακάλυψη τέτοιων βιοδεικτών θα επέτρεπε την καλύτερη επιλογή και διαστρωμάτωση των ασθενών και θα μπορούσε να κατευθύνει τη λήψη κλινικών αποφάσεων. Χρησιμοποιήσαμε προοπτικά συλλεχθέντα δείγματα περιτοναϊκού διαλύματος από τη μελέτη GLOBAL Fluid Study και από μια ομάδα Ελλήνων ασθενών του ΠΓΝ Πατρών και εφαρμόσαμε την τεχνολογία πρωτεωμικής ανάλυσης με ηλεκτροφόρηση δύο διαστάσεων και φασματογραφία μάζας (2D SDS-PAGE) για να εντοπίσουμε διαφορές στο πρωτέωμα του περιτοναϊκού διαλύματος ασθενών που εκδήλωσαν περιτοναϊκή ίνωση και σκληρυντική περιτονίτιδα, σε σχέση με ασθενείς – μάρτυρες με παρόμοιο χρόνο έκθεσης στην περιτοναϊκή κάθαρση. Επιπλέον, χρησιμοποιήσαμε μια συνδυαστική βιβλιοθήκη ολιγοπεπτιδίων για να συμπιέσουμε το δυναμικό εύρος των συγκεντρώσεων των πρωτεϊνών, διευκολύνοντας τον εντοπισμό πρωτεϊνών που βρίσκονται σε πολύ χαμηλή συγκέντρωση. Σε ασθενείς με σταθερή λειτουργία περιτοναϊκής μεμβράνης, η αλυσίδα-γ του ινωδογόνου και η πρωτεογλυκάνη θειικής ηπαράνης αυξάνονται με την παροδο του χρόνου στην περιτοναϊκή κάθαρση. Στους ασθενείς που εκδήλωσαν σκληρυντική περιτονίτιδα, η αλυσίδα-α1 του κολλαγόνου τύπου Ι, η γ-ακτίνη και οι παράγοντες του συμπληρώματος Β και Ι ήταν αυξημένοι στο περιτοναϊκό διάλυμα 5 έτη πριν τη διάγνωση. Η συμπίεση του δυναμικού εύρους είχε ως αποτέλεσμα την αύξηση του αριθμού των πρωτεϊνών που εντοπίστηκαν και τη βελτίωση της ανάλυσής τους στο gel ηλεκτροφόρησης, σε σχέση με τα αρχικά δείγματα. Στα δείγματα ασθενών που είχαν υποστεί αυτή την επεξεργασία, η ιντελεκτίνη-1, η δερματοποντίνη και η RBP-4 ήταν αυξημένες στους ασθενείς με σκληρυντική περιτονίτιδα σε σχέση με τους ασθενείς που είχαν μόλις ξεκινήσει περιτοναϊκή κάθαρση. Η συγκέντρωση της δερματοποντίνης και της αλυσίδας-α1 του κολλαγόνου τύπου Ι στο περιτοναϊκό διάλυμα, σχετίζεται με τη μεταφορική ικανότητα του περιτοναίου και τον αριθμό των προηγηθέντων επεισοδίων περιτονίτιδας. Επομένως, η προοπτική πρωτεωμική ανάλυση περιτοναϊκού διαλύματος ανέδειξε πρωτεΐνες ενδεικτικές φλεγμονωδών και προϊνωτικών διεργασιών που χρήζουν περαιτέρω διερεύνησης ως πιθανοί προγνωστικοί/διαγνωστικοί βιοδείκτες.