Θαλάσσια γεωφυσική διασκόπηση του κόλπου Novalja της νήσου Pag των Δαλματικών ακτών της Κροατίας

• Κύριος συγγραφέας: Καλφούντζος, Κωνσταντίνος
• Άλλοι συγγραφείς: Παπαθεοδώρου, Γεώργιος
• Μορφή: Thesis
• Γλώσσα: Greek
• Έκδοση: 2018
• Θέματα: Θαλάσσια γεωφυσική διασκόπηση; Κροατία; Novalja (Croatia); 551.461 385

Η Αδριατική Θάλασσα αποτέλεσε τόπο ανάπτυξης των σημαντικότερων ναυτικών και εμπορικών πολιτισμών καθώς η γεωστρατηγική της θέση την καθιστά μέχρι και σήμερα σταυροδρόμι στη μεταφορά προϊόντων από όλο τον κόσμο. Το πολύπλοκο τεκτονικό καθεστώς που χαρακτηρίζει τις Κεντρικές και Εξωτερικές Διναρίδες είναι υπεύθυνο για αναδύσεις και καταβυθίσεις των παράκτιων περιοχών. Ταυτόχρονα, όμως, οι Δαλματικές ακτές της Κροατίας βρίθουν από καταβυθισμένα αρχαιολογικά (αρχαία λιμάνια, ιχθυοκαλλιέργειες, προβλήτες κ.ά.) και γεωμορφολογικά ευρήματα (notches) που βοηθούν στην προσπάθεια αναπαράστασης της παλαιογεωγραφίας της περιοχής. Τα notches κυμαίνονται από ένα βάθος 55cm έως και 115cm κάτω από τη σημερινή επιφάνεια της θάλασσας, ενώ οι ρυθμοί καταβύθισης και ανόδου των παράκτιων περιοχών ποικίλει σημαντικά από περιοχή σε περιοχή. Ένα ακόμη στοιχείο που συμβάλλει προς την κατεύθυνση αυτή είναι η χρονολόγηση των σπηλαιοθεμάτων που έχουν συλλεχθεί στο σπήλαιο του κόλπου Tihovac στο νησί Pag, Uho Pit στην περιοχή Rogoznica, Lučine στο νησί Brač και U Vode στο νησί Krk. Η παραβολή με τις καμπύλες μεταβολής της στάθμης της θάλασσας ήταν απαραίτητη για την κατανόηση των κλιματολογικών μεταβολών αλλά και των μεταβολών του επιπέδου της στάθμης της θάλασσας μέσα στο Ολόκαινο. Τον Μάιο του 2013 πραγματοποιήθηκε από το εργαστήριο του τομέα Θαλάσσιας Γεωλογίας και Περιβαλλοντικής Ωκεανογραφίας του τμήματος Γεωλογίας του Πανεπιστημίου Πατρών, θαλάσσια γεωφυσική διασκόπηση στον κόλπο της Novalja στο νησί Pag της Κροατίας με σκοπό την παλαιογεωγραφική αναπαράσταση της περιοχής. Χρησιμοποιήθηκε τομογράφος υποδομής πυθμένα 3.5 kHz (Pinger), O.R.E.-Geopulse, ηχοβολιστής πλευρικής σάρωσης EG&G 272TD και μονοδεσμικό βυθόμετρο. Τα δεδομένα που συλλέχθησαν, έγιναν αντικείμενο επεξεργασίας μέσω των λογισμικών S.B. Interpreter, Delphmap και Isis της Triton Imaging Inc. Αναπαράχθηκαν χάρτες βυθομετρίας του πυθμένα και του υποβάθρου, ισοπαχών των προσφάτων ιζημάτων, ακουστικών τύπων (echo types) και μωσαϊκού ηχογραφιών. Με βάση τα πιο πάνω χαρτογραφικά δεδομένα και λαμβάνοντας υπόψη τις καμπύλες μεταβολής της στάθμης και τις καταβυθισμένες παλαιοακτές παρουσιάζονται ορισμένα σενάρια για την παλαιογεωγραφική εξέλιξη του κόλπου Novalja από το Ολόκαινο και τη Ρωμαϊκή εποχή, έως σήμερα. Τέλος, γίνεται αναφορά σε δύο ναυάγια που εντοπίστηκαν από τον ηχοβολιστή πλευρικής σάρωσης: το SS Euterpe και το SS Albanien.