Τα κειμενικά είδη στα βιβλία της νεοελληνικής γλώσσας του γυμνασίου : μια κοινωνιοσημειωτική προσέγγιση
Ο όρος «κειμενικά είδη» (Genres), αν και βασικός του γλωσσολογικού και παιδαγωγικού λεξιλογίου –εφόσον αναφέρεται ως αντικείμενο γλωσσικής διδασκαλίας στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση-, παραμένει ασαφής ως προς την περιγραφή - ανάλυση και εφαρμογή του στον εκπαιδευτικό χώρο. Κάθε φορά που οι οδηγίες διδ...
| Κύριος συγγραφέας: | |
|---|---|
| Άλλοι συγγραφείς: | |
| Μορφή: | Thesis |
| Γλώσσα: | Greek |
| Έκδοση: |
2018
|
| Θέματα: | |
| Διαθέσιμο Online: | http://hdl.handle.net/10889/11686 |
| id |
nemertes-10889-11686 |
|---|---|
| record_format |
dspace |
| spelling |
nemertes-10889-116862022-09-05T05:37:44Z Τα κειμενικά είδη στα βιβλία της νεοελληνικής γλώσσας του γυμνασίου : μια κοινωνιοσημειωτική προσέγγιση The genres in the books of the modern Greek language of gymnasium : a systemic functional approach Λιάκου, Ελένη Κονδύλη, Μαριάννα Πολίτης, Δημήτριος Στελλάκης, Νεκτάριος Liakou, Eleni Συγκείμενο Μεταλειτουργίες Πεδίο Συνομιλιακοί ρόλοι Τρόπος Διατυπική λειτουργική ποικιλία Κειμενικά είδη Σύστημα μεταβιβαστικότητας Ονοματοποίηση Γραμματική μεταφορά Τροπικότητα Σύστημα συνοχής Context Metafunctions Field Tenor Mode Register Genres Transitivity system Nominalization Grammatical metaphor Modality Cohesion system 407.12 Ο όρος «κειμενικά είδη» (Genres), αν και βασικός του γλωσσολογικού και παιδαγωγικού λεξιλογίου –εφόσον αναφέρεται ως αντικείμενο γλωσσικής διδασκαλίας στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση-, παραμένει ασαφής ως προς την περιγραφή - ανάλυση και εφαρμογή του στον εκπαιδευτικό χώρο. Κάθε φορά που οι οδηγίες διδασκαλίας αναφέρονται σε «γένη λόγου», «κειμενικά είδη» ή «κειμενικούς τύπους» αναζωπυρώνεται η συζήτηση γύρω από τη δυσκολία ορισμού τους αλλά και ο προβληματισμός ως προς τη διδασκαλία τους στους μαθητές και τις μαθήτριες. Σκοπός της παρούσας εργασίας, η οποία έχει ως θεωρητική βάση τη Συστημική Λειτουργική Γλωσσολογία, είναι να διερευνήσει την έννοια και την εμφάνιση των κειμενικών ειδών στα σχολικά βιβλία της Νεοελληνικής Γλώσσας του Γυμνασίου και τις δυνατότητες διδακτικής αξιοποίησής των κειμένων των σχολικών βιβλίων. Η διδασκαλία τους μέσα στα πλαίσια της Συστημικής Λειτουργικής Γραμματικής αποτελεί μια οπτική που αναδεικνύει τη λειτουργική σχέση των λεξικογραμματικών και σημασιολογικών χαρακτηριστικών ενός κειμένου με τους κοινωνικούς στόχους που αυτό ικανοποιεί. Από την έρευνα διαπιστώσαμε ότι τα βιβλία ακολουθούν κατ’ αρχάς τη θεωρία και την τυποποίηση της παραδοσιακής ρητορικής (κείμενα περιγραφικά, αφηγηματικά και επιχειρηματολογίας) και περιλαμβάνουν ποικιλία κειμενικών τύπων. Εστιάζουν στο επικοινωνιακό πλαίσιο και τον επικοινωνιακό σκοπό, χωρίς όμως να αναδεικνύονται βαθύτερα οι διαφορές σε συνδυασμό με την κοινωνική χρήση της γλώσσας ή να ενισχύονται οι σχετικές μεταγνωστικές ικανότητες των μαθητών. Το όλο θέμα συνδέεται με το είδος του γραμματισμού που εξασφαλίζει η παρεχόμενη εκπαίδευση και τις γενικότερες απαιτήσεις για αναπροσαρμογή του περιεχομένου και των μεθόδων διδασκαλίας. The term “genres” is a basic one in the linguistic and pedagogic vocabulary, but it still remains ambiguous as far as we are concerned with its description and its appliance in school practice. Whenever teaching directions refer to “gender of speech”, “genres” or “text types” the discussion emerges concerning the difficulties of definition and the methodology of teaching. Based on the theory of Systemic Functional Linguistics, this paper aims to explore the notion and appearance of genres in the text corpus of the three textbooks of Modern Greek Language in Secondary Education (Gymnasium). Teaching genres on the basis of the theory of Systemic Functional Linguistics is a method that highlights the functional relationship between the lexicogrammar and the semantics of a text and the social purposes which order their use. From our research, we found out that the school textbooks first of all follow the standardization of traditional rhetoric (descriptive, narrative and argumentative texts) and include a variety of textual types. They focus on the context of communication and the purpose of it, but they do not reveal the differences of texts in connection with the social use of language or enhance the students’ metacognitive skills. The whole issue is related to the type of literacy which is provided and the general demands for reorientation of content and methodology of teaching. 2018-10-11T09:00:24Z 2018-10-11T09:00:24Z 2018-07-05 Thesis http://hdl.handle.net/10889/11686 gr 0 application/pdf |
| institution |
UPatras |
| collection |
Nemertes |
| language |
Greek |
| topic |
Συγκείμενο Μεταλειτουργίες Πεδίο Συνομιλιακοί ρόλοι Τρόπος Διατυπική λειτουργική ποικιλία Κειμενικά είδη Σύστημα μεταβιβαστικότητας Ονοματοποίηση Γραμματική μεταφορά Τροπικότητα Σύστημα συνοχής Context Metafunctions Field Tenor Mode Register Genres Transitivity system Nominalization Grammatical metaphor Modality Cohesion system 407.12 |
| spellingShingle |
Συγκείμενο Μεταλειτουργίες Πεδίο Συνομιλιακοί ρόλοι Τρόπος Διατυπική λειτουργική ποικιλία Κειμενικά είδη Σύστημα μεταβιβαστικότητας Ονοματοποίηση Γραμματική μεταφορά Τροπικότητα Σύστημα συνοχής Context Metafunctions Field Tenor Mode Register Genres Transitivity system Nominalization Grammatical metaphor Modality Cohesion system 407.12 Λιάκου, Ελένη Τα κειμενικά είδη στα βιβλία της νεοελληνικής γλώσσας του γυμνασίου : μια κοινωνιοσημειωτική προσέγγιση |
| description |
Ο όρος «κειμενικά είδη» (Genres), αν και βασικός του γλωσσολογικού και παιδαγωγικού λεξιλογίου –εφόσον αναφέρεται ως αντικείμενο γλωσσικής διδασκαλίας στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση-, παραμένει ασαφής ως προς την περιγραφή - ανάλυση και εφαρμογή του στον εκπαιδευτικό χώρο. Κάθε φορά που οι οδηγίες διδασκαλίας αναφέρονται σε «γένη λόγου», «κειμενικά είδη» ή «κειμενικούς τύπους» αναζωπυρώνεται η συζήτηση γύρω από τη δυσκολία ορισμού τους αλλά και ο προβληματισμός ως προς τη διδασκαλία τους στους μαθητές και τις μαθήτριες.
Σκοπός της παρούσας εργασίας, η οποία έχει ως θεωρητική βάση τη Συστημική Λειτουργική Γλωσσολογία, είναι να διερευνήσει την έννοια και την εμφάνιση των κειμενικών ειδών στα σχολικά βιβλία της Νεοελληνικής Γλώσσας του Γυμνασίου και τις δυνατότητες διδακτικής αξιοποίησής των κειμένων των σχολικών βιβλίων. Η διδασκαλία τους μέσα στα πλαίσια της Συστημικής Λειτουργικής Γραμματικής αποτελεί μια οπτική που αναδεικνύει τη λειτουργική σχέση των λεξικογραμματικών και σημασιολογικών χαρακτηριστικών ενός κειμένου με τους κοινωνικούς στόχους που αυτό ικανοποιεί. Από την έρευνα διαπιστώσαμε ότι τα βιβλία ακολουθούν κατ’ αρχάς τη θεωρία και την τυποποίηση της παραδοσιακής ρητορικής (κείμενα περιγραφικά, αφηγηματικά και επιχειρηματολογίας) και περιλαμβάνουν ποικιλία κειμενικών τύπων. Εστιάζουν στο επικοινωνιακό πλαίσιο και τον επικοινωνιακό σκοπό, χωρίς όμως να αναδεικνύονται βαθύτερα οι διαφορές σε συνδυασμό με την κοινωνική χρήση της γλώσσας ή να ενισχύονται οι σχετικές μεταγνωστικές ικανότητες των μαθητών. Το όλο θέμα συνδέεται με το είδος του γραμματισμού που εξασφαλίζει η παρεχόμενη εκπαίδευση και τις γενικότερες απαιτήσεις για αναπροσαρμογή του περιεχομένου και των μεθόδων διδασκαλίας. |
| author2 |
Κονδύλη, Μαριάννα |
| author_facet |
Κονδύλη, Μαριάννα Λιάκου, Ελένη |
| format |
Thesis |
| author |
Λιάκου, Ελένη |
| author_sort |
Λιάκου, Ελένη |
| title |
Τα κειμενικά είδη στα βιβλία της νεοελληνικής γλώσσας του γυμνασίου : μια κοινωνιοσημειωτική προσέγγιση |
| title_short |
Τα κειμενικά είδη στα βιβλία της νεοελληνικής γλώσσας του γυμνασίου : μια κοινωνιοσημειωτική προσέγγιση |
| title_full |
Τα κειμενικά είδη στα βιβλία της νεοελληνικής γλώσσας του γυμνασίου : μια κοινωνιοσημειωτική προσέγγιση |
| title_fullStr |
Τα κειμενικά είδη στα βιβλία της νεοελληνικής γλώσσας του γυμνασίου : μια κοινωνιοσημειωτική προσέγγιση |
| title_full_unstemmed |
Τα κειμενικά είδη στα βιβλία της νεοελληνικής γλώσσας του γυμνασίου : μια κοινωνιοσημειωτική προσέγγιση |
| title_sort |
τα κειμενικά είδη στα βιβλία της νεοελληνικής γλώσσας του γυμνασίου : μια κοινωνιοσημειωτική προσέγγιση |
| publishDate |
2018 |
| url |
http://hdl.handle.net/10889/11686 |
| work_keys_str_mv |
AT liakouelenē takeimenikaeidēstabibliatēsneoellēnikēsglōssastougymnasioumiakoinōniosēmeiōtikēprosengisē AT liakouelenē thegenresinthebooksofthemoderngreeklanguageofgymnasiumasystemicfunctionalapproach |
| _version_ |
1771297160695906304 |
