| Περίληψη: | Πολυάριθμες μελέτες και στατιστικά στοιχεία ενισχύουν την αναγκη για αποτελεσματικα συστηματα διαχείρισης της υγείας και της ασφάλειας κατά την εργασία (ΥΑΕ) στις επιχειρήσεις. Η Έκθεση της Eurostat (2011) διαπιστώνει ότι εντός της ΕΕ, το 8,1% των εργαζομένων (ηλικίας 15 έως 64 ετών) έχουν αναφέρει ένα θέμα υγείας που σχετίζεται με την εργασία, ποσοστό που ανέρχεται σε περίπου 23 εκατομμύρια άτομα. Η εφαρμογή των συστημάτων διαχείρισης ΥΑΕ αποσκοπεί στην αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση των εν λόγω κινδύνων, και στη μείωση της έκτασης και της σοβαρότητας των ατυχημάτων που σχετίζονται με την εργασία, μέσω της καλύτερης συμμόρφωσης με τη νομοθεσία και της κατάλληλης εκπαίδευσης των εργαζομένων. Η επιδιωκόμενη εξάλειψη ή αποφυγή των κινδύνων συνδυάζεται με την παράλληλη βελτίωση του ηθικού των εργαζομένων αλλά και της εικόνας της επιχείρησης προς το εξωτερικό περιβάλλον.
Βασική διαδικασία των συστημάτων διαχείρισης της ασφάλειας αποτελεί η αξιολόγηση των επιδόσεων ασφάλειας μιας ομάδας εργασίας, ενός τμήματος οργανισμού ή του οργανισμού στο σύνολό του, η οποία εμπεριέχει τρεις κύριους σκοπούς· (i) την παροχή πληροφοριών σχετικά με την τρέχουσα κατάσταση ενός συστήματος διαχείρισης της ασφάλειας, (ii) τη στήριξη αποφάσεων σχετικά με βελτιωτικές ενέργειες υπό νομοθετικές ή συμβατικές υποχρεώσεις και (iii) τη δημιουργία συνθηκών προς παρακίνηση όσων είναι σε θέση να λάβουν τις παραπάνω αποφάσεις (Sgourou et al. 2014; Hale, 2009). Η σημαντικότερη έννοια που υπεισέρχεται εδώ είναι η αποτελεσματική διαχείριση όλων των σχετιζόμενων πληροφοριών με την ΥΑΕ και η έννοια της Διαχείρισης Γνώσης (ΔΓ).
Στο χώρο των επιχειρήσεωων, σημαντικό μέρος των πληροφοριών που αφορούν την ΥΑΕ, καταγράφονται σε επίσημα έγγραφα όπως είναι το Βιβλίο Υποδείξεων του Τεχνικού Ασφαλείας και του Γιατρού Εργασίας, το Βιβλίο Ατυχημάτων, η Γραπτή Εκτίμηση Επαγγελματικού Κινδύνου, τα Δελτία Ελέγχου της Επιθεώρησης Εργασίας και σε εσωτερικά αρχεία, όπως είναι οι εκθέσεις ελέγχου του Τεχνικού Ασφαλείας, οι εκθέσεις διερεύνησης των συμβάντων, τα αρχεία μετρήσεων περιβαλλοντικών παραγόντων, τα αρχεία εκπαίδευσης, ιατρικά αρχεία κ.ά. Όλες οι ανωτέρω πληροφορίες αλληλοεπηρεάζονται (π.χ. η διερεύνηση ενός εργατικού ατυχήματος πιθανόν να οδηγήσει στην αναθεώρηση μέρους της εκτίμησης επαγγελματικού κινδύνου) αλλά και συσχετίζονται με εξωγενείς πηγές πληροφοριών, όπως είναι η νομοθεσία, τα πρότυπα, οι καταγεγραμμένες καλές πρακτικές και συστάσεις κ.ά., με τρόπο που συχνά επιβάλλει την αναθεώρηση ορισμένων επίσημων εγγράφων ή τον ανασχεδιασμό ορισμένων διαδικασιών. Ένα μέρος των πληροφοριών αυτών διατηρείται ως «άτυπη» γνώση μεταξύ των εργαζομένων και αποτυπώνεται μέσα από συμμετοχικές διαδικασιες.
Τα τελευταία χρόνια, για την μεγαλύτερη και πληρέστερη αξιολόγηση των επιδόσεων ασφάλειας, χρησιμοποιούνται συνδυασμοί πολλαπλών μεθόδων αξιολόγησης (Petersen, 2001; Sherif, 2003; Mengolini & Debarberis, 2008). Ωστόσο, μια ολιστική προσέγγιση στην αξιολόγηση των επιδόσεων ασφάλειας είναι ακόμα ζητόυμενο.
|
|---|
