Περίληψη: | Η παρούσα διπλωματική εργασία διερεύνησε το πρόβλημα της μειωμένης συγκέντρωσης του
οξυγόνου στις ιχθυοκαλλιέργειες λαβρακιού (Dicentrarchus labrax L.) και τις επιπτώσεις του
στην πεπτική ικανότητα και στον μεταβολισμό των λιπιδίων της τροφής. Το διαλυμένο οξυγόνο
του νερού είναι ένας από τους πιο σημαντικούς περιβαλλοντικούς παράγοντες και επηρεάζει
την όρεξη, την αξιοποίηση της τροφής, την ανάπτυξη, τα επίπεδα stress, και κατά συνέπεια την
παραγωγικότητα των εκτρεφόμενων ιχθυοπληθυσμών. Δύο ομάδες λαβρακιού εκτράφηκαν σε
κλωβούς με διαφορετικά επίπεδα διαλυμένου οξυγόνου. Στον ένα κλωβό διοχετεύτηκε
ατμοσφαιρικός αέρας, ενώ ο δεύτερος χρησιμοποιήθηκε ως ομάδα ελέγχου.
Πραγματοποιήθηκαν δύο δειγματοληψίες, και ελήφθησαν δείγματα ηπατοπαγκρέατος,
πυλωρικών τυφλών και πρόσθιου εντέρου. Ερευνήθηκε η διαφορά στην έκφραση δύο γονιδίων
σχετικών με το μεταβολισμό των λιπών, της φωσφολιπάσης Α2 (PLA2) και της
ορμονοεξαρτώμενης λιπάσης τριγλυκεριδίων (Hormone Sensitive Lipase, HSL). Η λειτουργία
της φωσφολιπάσης είναι η διάσπαση των φωσφολιπιδίων της τροφής για την απορρόφησή
τους από το εντερικό επιθήλιο, ενώ της ορμονοεξαρτώμενης λιπάσης είναι η διάσπαση των
αποθηκευμένων τριγλυκεριδίων για την παραγωγή ενέργειας στον οργανισμό. Για την
ποσοτικοποίηση της έκφρασης των ενζύμων χρησιμοποιήθηκε η τεχνική της Real-time qPCR, με
γονίδια αναφοράς (housekeeping genes) τα ACTb, L17 και EF1a. Παρατηρήθηκε αύξηση της
έκφρασης του γονιδίου της φωσφολιπάσης Α2 στα πυλωρικά τυφλά της ομάδας λαβρακιών
που εκτράφηκαν στον κλωβό με αερισμό, σε σύγκριση με αυτά της ομάδας ελέγχου. Η αύξηση
της συγκέντρωσης του διαλυμένου οξυγόνου επέδρασε θετικά στην πεπτική ικανότητα και την
αφομοίωση των φωσφολιπιδίων της τροφής. Για το γονίδιο της ορμονοεξαρτώμενης λιπάσης,
παρατηρήθηκε σημαντική αύξηση της έκφρασης στα κύτταρα του ηπατοπαγκρέατος της
ομάδας ελέγχου, σε σχέση με την ομάδα του αερισμού. Τα μειωμένα επίπεδα οξυγόνου
οδήγησαν σε λιπόλυση των ενεργειακών αποθεμάτων των λαβρακιών, λόγω των αυξημένων
ενεργειακών αναγκών του οργανισμού, επηρεάζοντας αρνητικά την μεταβολική τους ικανότητα
και την αφομοίωση της τροφής προς αύξηση της βιομάζας τους. Τα αποτελέσματα αυτά
συμφωνούν με τα αποτελέσματα ιστολογικής μελέτης που είχε προηγηθεί, των ίδιων ατόμων
λαβρακιών, όπου έδειξαν αυξημένη εναπόθεση λίπους στα ηπατοκύτταρα των ψαριών του
κλωβού αερισμού σε σύγκριση με αυτά του κλωβού ελέγχου. Συμπερασματικά, η μείωση του
διαλυμένου οξυγόνου ενεργοποιεί τους μηχανισμούς λιπόλυσης των λαβρακιών.
|