Αναπαραγωγικές παράμετροι της παρουσίας του Καλαμοκανά (Himantopus himantopus) στους υγροτόπους του Αιτωλικού, κατά τη μεταναστευτική περίοδο 2015

• Κύριος συγγραφέας: Περγάντη, Ίρις
• Άλλοι συγγραφείς: Γκιώκας, Σίνος
• Μορφή: Thesis
• Γλώσσα: Greek
• Έκδοση: 2019
• Θέματα: Καλαμοκανάς; Λιμνοθάλασσα Μεσολογγίου; H.himantopus; Messolonghi lagoon; 597.17

Κατά την εκπόνηση της εν λόγω μεταπτυχιακής διατριβής, διεξήχθη έρευνα, με στόχο τη διερεύνηση ορισμένων παραμέτρων που αφορούν στην οικολογία ενός χαρακτηριστικού παρυδάτιου είδους στην υγροτοπική περιοχή του Εθνικού Πάρκου Λιμνοθάλασσας Μεσολογγίου, του είδους Himantopus himantopus (Καλαμοκανάς), κατά την εαρινή και θερινή περίοδο του έτους 2015. Οι οικολογικές παράμετροι που διερευνήθηκαν είναι οι ακόλουθες: Ι. ο χρονισμός (timing): α) της άφιξης του είδους στην περιοχή (arrival), β) του ζευγαρώματος (mating), γ) του φωλιάσματος (nesting), δ) της εκκόλαψης (hatching), ε) της πτέρωσης των νεοσσών (fledging) και στ) της αναχώρησης του είδους από την περιοχή (departure), ΙΙ. η επιλογή του ενδιαιτήματος (habitat selection), και ΙΙΙ.η συμπεριφορά του (behaviour). Τα παραπάνω ερευνήθηκαν σε εννέα επιμέρους περιοχές μιας περιοχής του Εθνικού Πάρκου, στην οποία το είδος έχει επί πολλά έτη σταθερή παρουσία με αξιόλογο πληθυσμό και στην οποία αναπαράγεται. Κατά τη διάρκεια της έρευνας πεδίου γίνονταν πληθυσμιακές καταγραφές, καθώς και καταγραφές της συμπεριφοράς του είδους, σε ειδικά πρωτόκολλα. Οι εν λόγω καταγραφές ξεκίνησαν στις 18 Μαρτίου και ολοκληρώθηκαν στις 23 Σεπτεμβρίου. Με το πέρας της κάθε ερευνητικής ημέρας, τα δεδομένα πεδίου, μεταφέρονταν λεπτομερώς σε αρχεία ψηφιακής μορφής. Στη συνέχεια, ακολούθησαν στατιστικές αναλύσεις. Πιο συγκεκριμένα, ελέγχθηκαν ο πληθυσμός των ατόμων, των ζευγαριών, των νεοσσών και των νεαρών ατόμων, καθώς και ο αριθμός των φωλεών και των αβγών, ως προς δύο παράγοντες που ήταν ο μήνας και η υποπεριοχή. Ως προς τους ίδιους παράγοντες αναλύθηκαν και οι συμπεριφορές «στατικότητα», «διατροφή», και «επώαση» του είδους. Οι στατιστικοί έλεγχοι που εφαρμόστηκαν, ήταν η Πολυμεταβλητή Ανάλυση Διασποράς MANOVA, την οποία ακολούθησαν εκ των υστέρων (post-hoc) έλεγχοι για να διαπιστωθούν ενδεχόμενες διαφορές για κάθε ζεύγος του παράγοντα (Υποπεριοχή ή Μήνας), καθώς και ο έλεγχος συσχέτισης Pearson product – moment correlation. Σύμφωνα με την έρευνα πεδίου, η άφιξη των πρώτων πληθυσμών του είδους στην περιοχή έρευνας σημειώθηκε στις 18/03. Ζευγαρώματα καταγράφονταν από 30/03 έως και 03/06. Φωλιάσματα πραγματοποιήθηκαν από 21/04 έως και 13/07. Οι πρώτες εκκολάψεις καταγράφηκαν στις 12/05 και οι τελευταίες στις 13/07. Πτέρωση νεοσσών καταγράφηκε από 12/06 έως 13/08. Η πρώτη παρατήρηση πετάγματος έγινε στις 26/06. Η αναχώρηση του είδους σημειώθηκε στις 23/09. Βάσει των στατιστικών αποτελεσμάτων ανά υποπεριοχή, αξίζει να αναφερθεί ότι προέκυψαν σημαντικές πληθυσμιακές διαφορές, ιδιαίτερα κατά την αναπαραγωγική περίοδο. Όσον αφορά στη συμπεριφορά του είδους, η κυρίαρχη συμπεριφορά ήταν η διατροφή με 66,54% ποσοστό εμφάνισης. Κατά τη διάρκεια της εν λόγω έρευνας, παρατηρήθηκε ότι ο Καλαμοκανάς ακολουθεί την κοινότυπη συμπεριφορά που αναφέρεται στη βιβλιογραφία. Οι έρευνες που έχουν γίνει στην Ελλάδα είναι περιορισμένες. Δεν έχει προηγηθεί σχετική έρευνα που να εστιάζει στα θέματα που πραγματεύεται η παρούσα, και μάλιστα για την περιοχή του Εθνικού Πάρκου. Συνεπώς, τα στοιχεία που προκύπτουν από τη διεξαγωγή αυτής της έρευνας, θα μπορούσαν να αποδειχτούν πολύτιμα τόσο για μελλοντική έρευνα σχετικά με την αναπαραγωγική επιτυχία του είδους στο Εθνικό Πάρκο, όσο και για την προστασία και διατήρηση των διατροφικών και αναπαραγωγικών του εδαφών στην περιοχή, που έχει ως αντίκτυπο στην προστασία και διατήρηση του πληθυσμού του.