Κυτταρογενετική μελέτη των φυσικών πληθυσμών του Τυφλοπόντικα (Γένος Nannospalax, Spalacinae, Rodentia) στην Ελλάδα
Η χρωμοσωματική ποικιλότητα δεν είναι κάτι ασυνήθιστο για πολλές ομάδες θηλαστικών, αλλά και άλλων ζώων. Τα Τρωκτικά (Rodentia) είναι μία Τάξη, με πλήθος από taxa που εκφράζουν τουλάχιστον κάποιο βαθμό ποικιλότητας στους καρυοτύπους τους. Μεταξύ των taxa αυτών, το γένος Nannospalax παρουσιάζει μία α...
| Κύριος συγγραφέας: | |
|---|---|
| Άλλοι συγγραφείς: | |
| Μορφή: | Thesis |
| Γλώσσα: | Greek |
| Έκδοση: |
2019
|
| Θέματα: | |
| Διαθέσιμο Online: | http://hdl.handle.net/10889/12083 |
| id |
nemertes-10889-12083 |
|---|---|
| record_format |
dspace |
| institution |
UPatras |
| collection |
Nemertes |
| language |
Greek |
| topic |
Χρωμοσωματική ποικιλότητα Εξέλιξη Robertsonian σύντηξη Περικεντρική αναστροφή Chromosomal variation Evolution Robertsonian fusion Pericentric invertion 572.819 35 |
| spellingShingle |
Χρωμοσωματική ποικιλότητα Εξέλιξη Robertsonian σύντηξη Περικεντρική αναστροφή Chromosomal variation Evolution Robertsonian fusion Pericentric invertion 572.819 35 Ασημακόπουλος, Ευθύμιος Κυτταρογενετική μελέτη των φυσικών πληθυσμών του Τυφλοπόντικα (Γένος Nannospalax, Spalacinae, Rodentia) στην Ελλάδα |
| description |
Η χρωμοσωματική ποικιλότητα δεν είναι κάτι ασυνήθιστο για πολλές ομάδες θηλαστικών, αλλά και άλλων ζώων. Τα Τρωκτικά (Rodentia) είναι μία Τάξη, με πλήθος από taxa που εκφράζουν τουλάχιστον κάποιο βαθμό ποικιλότητας στους καρυοτύπους τους. Μεταξύ των taxa αυτών, το γένος Nannospalax παρουσιάζει μία από τις εντονότερες περιπτώσεις τέτοιας ποικιλότητας που έχουν παρατηρηθεί, με δεκάδες χρωμοσωματικές φυλές να έχουν περιγραφεί σε όλο το εύρος εξάπλωσής του. Το γένος έχει μελετηθεί συγκριτικά λιγότερο στο ευρωπαϊκό μέρος της εξάπλωσής του, από ότι οι πληθυσμοί της Μικράς και της Δυτικής Ασίας, όπου επίσης εξαπλώνεται. Ειδικότερα, στους ελληνικούς πληθυσμούς έχουν πραγματοποιηθεί μόλις δύο κυτταρολογικές μελέτες σε ελάχιστα δείγματα, αποκαλύπτοντας στην ηπειρωτική Ελλάδα την ύπαρξη τριών διαφορετικών 2n, ήτοι 2n=52, 56 και 58, o καθένας καταγεγραμμένος από μία μόνο τοποθεσία και, επιπλέον, του 2n=38 από τη Λέσβο. Η παρούσα εργασία αποτελεί την πρώτη απόπειρα πιο διεξοδικής κυτταρολογικής μελέτης των ελληνικών πληθυσμών του γένους Nannospalax. Στόχος της δεν είναι μόνο η διερεύνηση της χρωμοσωματικής ποικιλότητας του γένους στην Ελλάδα, αλλά και η επικαιροποίηση της από παλαιά γνωστής εξάπλωσής του, καθώς και η αναζήτηση νέων θέσεων παρουσίας αυτού. Στο πλαίσιο της παρούσας εργασίας, συλλέχθηκαν από επτά ηπειρωτικές και μία νησιωτική τοποθεσία 20 άτομα και αναλύθηκαν κυτταρολογικά 13, στα οποία εφαρμόστηκαν οι τεχνικές ζώνωσης G- και C-banding σε κυτταρολογικό υλικό από ελληνικούς πληθυσμούς, προερχόμενο από μυελό των οστών. Με βάση τα αποτελέσματα της μελέτης μας, τα ζώα της Λήμνου φέρουν 2n=38/NF=74. Η εξέταση της μορφολογίας του καρυοτύπου των ατόμων της Λήμνου τα τοποθετούν στη φυλή ‘Anatolicus’ του υπερ-είδους Nannospalax xanthodon. Επιπλέον, όλα τα άτομα από την ηπειρωτική Ελλάδα που μελετήθηκαν κυτταρολογικά, ήτοι από την Καβάλα στα βόρεια, μέχρι και την ΒΑ Κορινθία στα Νότια διαθέτουν 2n=56/NF=84 και ανήκουν στο υπερ-είδος N. leucodon. Από αυτά, όλα πλην ενός διαθέτουν παρόμοια μορφολογία σε όλα τα χρωμοσώματα και δείχνουν ότι αποτελούν μάλλον μία νέα χρωμοσωματική φυλή για το είδος, η οποία χαρακτηρίζει τους περισσότερους πληθυσμούς του είδους στην Ελλάδα, κυρίως στη Βορρά προς Νότο κατεύθυνση. Μόνο ένα άτομο από την Αλίαρτο της Βοιωτίας εμφάνισε μια διαφορά στη μορφολογία δύο ζευγών χρωμοσωμάτων. Ο καρυότυπος αυτού του ατόμου δείχνει, από μορφολογικής σκοπιάς, πιο κοντά σε εκείνον της χρωμοσωματικής φυλής Epiroticus, Δυτικά των Ιωαννίνων. Μελλοντικά θα πρέπει να διερευνηθεί εάν ο διαφορετικός καρυότυπος που βρέθηκε στη Βοιωτία, είναι πράγματι ο ίδιος με εκείνον της φυλής Epiroticus και αν ναι, πώς είναι δυνατόν να επικοινωνούν οι δύο αντίστοιχοι πληθυσμοί, δεδομένης της παρεμβολής ανάμεσά τους της οροσειράς της Πίνδου. Τέλος συζητείται σχετικώς στο κείμενο η μικρής κλίμακας ποικιλότητα που εντοπίστηκε στα φυλετικά χρωμοσώματα. |
| author2 |
Μήτσαινας, Γεώργιος |
| author_facet |
Μήτσαινας, Γεώργιος Ασημακόπουλος, Ευθύμιος |
| format |
Thesis |
| author |
Ασημακόπουλος, Ευθύμιος |
| author_sort |
Ασημακόπουλος, Ευθύμιος |
| title |
Κυτταρογενετική μελέτη των φυσικών πληθυσμών του Τυφλοπόντικα (Γένος Nannospalax, Spalacinae, Rodentia) στην Ελλάδα |
| title_short |
Κυτταρογενετική μελέτη των φυσικών πληθυσμών του Τυφλοπόντικα (Γένος Nannospalax, Spalacinae, Rodentia) στην Ελλάδα |
| title_full |
Κυτταρογενετική μελέτη των φυσικών πληθυσμών του Τυφλοπόντικα (Γένος Nannospalax, Spalacinae, Rodentia) στην Ελλάδα |
| title_fullStr |
Κυτταρογενετική μελέτη των φυσικών πληθυσμών του Τυφλοπόντικα (Γένος Nannospalax, Spalacinae, Rodentia) στην Ελλάδα |
| title_full_unstemmed |
Κυτταρογενετική μελέτη των φυσικών πληθυσμών του Τυφλοπόντικα (Γένος Nannospalax, Spalacinae, Rodentia) στην Ελλάδα |
| title_sort |
κυτταρογενετική μελέτη των φυσικών πληθυσμών του τυφλοπόντικα (γένος nannospalax, spalacinae, rodentia) στην ελλάδα |
| publishDate |
2019 |
| url |
http://hdl.handle.net/10889/12083 |
| work_keys_str_mv |
AT asēmakopouloseuthymios kyttarogenetikēmeletētōnphysikōnplēthysmōntoutyphlopontikagenosnannospalaxspalacinaerodentiastēnellada AT asēmakopouloseuthymios cytogeneticstudyofthenaturalpopulationsofthelesserblindmoleratnannospalaxspalacinaerodentiaingreece |
| _version_ |
1771297351097384960 |
| spelling |
nemertes-10889-120832022-09-05T20:32:52Z Κυτταρογενετική μελέτη των φυσικών πληθυσμών του Τυφλοπόντικα (Γένος Nannospalax, Spalacinae, Rodentia) στην Ελλάδα Cytogenetic study of the natural populations of the lesser blind mole-rat (Nannospalax, Spalacinae, Rodentia) in Greece Ασημακόπουλος, Ευθύμιος Μήτσαινας, Γεώργιος Μήτσαινας, Γεώργιος Τζανάτος, Ευάγγελος Νταϊλιάνης, Στέφανος Assikopoulos, Efthimios Χρωμοσωματική ποικιλότητα Εξέλιξη Robertsonian σύντηξη Περικεντρική αναστροφή Chromosomal variation Evolution Robertsonian fusion Pericentric invertion 572.819 35 Η χρωμοσωματική ποικιλότητα δεν είναι κάτι ασυνήθιστο για πολλές ομάδες θηλαστικών, αλλά και άλλων ζώων. Τα Τρωκτικά (Rodentia) είναι μία Τάξη, με πλήθος από taxa που εκφράζουν τουλάχιστον κάποιο βαθμό ποικιλότητας στους καρυοτύπους τους. Μεταξύ των taxa αυτών, το γένος Nannospalax παρουσιάζει μία από τις εντονότερες περιπτώσεις τέτοιας ποικιλότητας που έχουν παρατηρηθεί, με δεκάδες χρωμοσωματικές φυλές να έχουν περιγραφεί σε όλο το εύρος εξάπλωσής του. Το γένος έχει μελετηθεί συγκριτικά λιγότερο στο ευρωπαϊκό μέρος της εξάπλωσής του, από ότι οι πληθυσμοί της Μικράς και της Δυτικής Ασίας, όπου επίσης εξαπλώνεται. Ειδικότερα, στους ελληνικούς πληθυσμούς έχουν πραγματοποιηθεί μόλις δύο κυτταρολογικές μελέτες σε ελάχιστα δείγματα, αποκαλύπτοντας στην ηπειρωτική Ελλάδα την ύπαρξη τριών διαφορετικών 2n, ήτοι 2n=52, 56 και 58, o καθένας καταγεγραμμένος από μία μόνο τοποθεσία και, επιπλέον, του 2n=38 από τη Λέσβο. Η παρούσα εργασία αποτελεί την πρώτη απόπειρα πιο διεξοδικής κυτταρολογικής μελέτης των ελληνικών πληθυσμών του γένους Nannospalax. Στόχος της δεν είναι μόνο η διερεύνηση της χρωμοσωματικής ποικιλότητας του γένους στην Ελλάδα, αλλά και η επικαιροποίηση της από παλαιά γνωστής εξάπλωσής του, καθώς και η αναζήτηση νέων θέσεων παρουσίας αυτού. Στο πλαίσιο της παρούσας εργασίας, συλλέχθηκαν από επτά ηπειρωτικές και μία νησιωτική τοποθεσία 20 άτομα και αναλύθηκαν κυτταρολογικά 13, στα οποία εφαρμόστηκαν οι τεχνικές ζώνωσης G- και C-banding σε κυτταρολογικό υλικό από ελληνικούς πληθυσμούς, προερχόμενο από μυελό των οστών. Με βάση τα αποτελέσματα της μελέτης μας, τα ζώα της Λήμνου φέρουν 2n=38/NF=74. Η εξέταση της μορφολογίας του καρυοτύπου των ατόμων της Λήμνου τα τοποθετούν στη φυλή ‘Anatolicus’ του υπερ-είδους Nannospalax xanthodon. Επιπλέον, όλα τα άτομα από την ηπειρωτική Ελλάδα που μελετήθηκαν κυτταρολογικά, ήτοι από την Καβάλα στα βόρεια, μέχρι και την ΒΑ Κορινθία στα Νότια διαθέτουν 2n=56/NF=84 και ανήκουν στο υπερ-είδος N. leucodon. Από αυτά, όλα πλην ενός διαθέτουν παρόμοια μορφολογία σε όλα τα χρωμοσώματα και δείχνουν ότι αποτελούν μάλλον μία νέα χρωμοσωματική φυλή για το είδος, η οποία χαρακτηρίζει τους περισσότερους πληθυσμούς του είδους στην Ελλάδα, κυρίως στη Βορρά προς Νότο κατεύθυνση. Μόνο ένα άτομο από την Αλίαρτο της Βοιωτίας εμφάνισε μια διαφορά στη μορφολογία δύο ζευγών χρωμοσωμάτων. Ο καρυότυπος αυτού του ατόμου δείχνει, από μορφολογικής σκοπιάς, πιο κοντά σε εκείνον της χρωμοσωματικής φυλής Epiroticus, Δυτικά των Ιωαννίνων. Μελλοντικά θα πρέπει να διερευνηθεί εάν ο διαφορετικός καρυότυπος που βρέθηκε στη Βοιωτία, είναι πράγματι ο ίδιος με εκείνον της φυλής Epiroticus και αν ναι, πώς είναι δυνατόν να επικοινωνούν οι δύο αντίστοιχοι πληθυσμοί, δεδομένης της παρεμβολής ανάμεσά τους της οροσειράς της Πίνδου. Τέλος συζητείται σχετικώς στο κείμενο η μικρής κλίμακας ποικιλότητα που εντοπίστηκε στα φυλετικά χρωμοσώματα. Chromosomal diversity is not an unusual trait among many Orders of Mammals but also in other animal groups. Rodents (Order Rodentia) are one of those mammalian groups, with numerous taxa, with numerous taxa demonstrating at least some sort of chromosomal variation. Among these, the genus Nannospalax (blind mole-rats) shows one of the most impressive cases of such diversity, with dozens of chromosomal races described throughout its range of occurrence. The genus has been extensively studied in the Asian part of its range, and comparatively less in Europe. As for the Greek populations, only two karyological studies have been performed, using a small number of specimens and reporting three different diploid chromosome numbers, i.e. 2n=52, 56, and 58, each found at a different location of continental Greece and in addition 2n=38 from Lesvos Isl. This study aimed to become the first thorough investigation of the chromosomal variation of the genus Nannospalax in Greece. Its aim, however, was not only to contribute to our knowledge, regarding the chromosomal diversity of the genus in Greece. It was also to update the so far recorded range of occurrence of the genus in the country, by verifying the existence of blind mole rats in previously recorded locations and by locating them in new ones. As part of this study, twenty blind mole rats were collected in total from seven continental and one island locality of Greece and thirteen were studied karyologically. For the first time regarding Greek populations, the G- and C-banding staining techniques were implemented on metaphase spreads from bone marrow material. Based on the results of our study, the specimens from Lemnos Isl. carried 2n=38/NF=74. The examination of the karyotype morphology places that population in the ‘Anatolicus’ chromosomal race of the super-species Nannospalax xanthodon. Regarding the individuals from continental Greece, all of them from as north as Kavala to as south as NE Corinthia appeared to carry 2n=56/NF=84, belonging to the super-species N. leucodon. Among them, all but one appear also to be characterized by a similar chromosome morphology and thus probably constitute a new chromosomal race for the species, which characterizes most Greek populations on a North-South direction. Only one blind mole rat from Aliartos, Viotia, displayed a deviation in the morphology of two chromosomal pairs. The karyotype of that individual appears, from a morphological aspect, closer to that of the already described chromosomal race W of Ioannina, termed ‘Epiroticus’. In the future, it should be investigated whether this unique karyotype in Viotia, is indeed the same with that of the ‘Epiroticus’ race and if yes, it should be further inquired how it could be possible for the two geographically distant populations to be in contact, given the fact that Pindos mountain range lies between them. Finally, the small-scale variation that was found in the sex chromosomes of some individuals is also commented. 2019-03-29T20:34:33Z 2019-03-29T20:34:33Z 2017-12-23 Thesis http://hdl.handle.net/10889/12083 gr 12 application/pdf |
