| Περίληψη: | Η μετάσταση σε απομακρυσμένες θέσεις από την πρωτοπαθή εστία, είναι η κύρια
αιτία νοσηρότητας και θνητότητας στον καρκίνο του παχέος εντέρου. Η κατανόηση
των μοριακών μηχανισμών που διέπουν την εξέλιξη του καρκίνου του παχέος
εντέρου έχει μεγάλη σημασία, δεδομένου ότι η απώλεια των κυτταρικών συνδέσεων
και η απόκτηση μεσεγχυματικών ιδιοτήτων, όπως η αυξημένη κινητικότητα
προσδίδει στα καρκινικά κύτταρα την ικανότητα να διηθούν και να δίνουν
απομακρυσμένες μεταστάσεις. Αυτή η διαδικασία είναι γνωστή ως επιθήλιο
μεσεγχυματική μετάβαση (ΕΜΤ). Το πρώτο βήμα κατά την ΕΜΤ είναι η απώλεια των
κυτταρικών συνδέσεων και της πολικότητας των επιθηλιακών κυττάρων. Η απώλεια
της E- κατχερίνης θεωρείται θεμελιώδες γεγονός στην EMΤ. Οι επαγωγείς της EMT,
συμπεριλαμβανομένου του σηματοδοτικού μονοπατιού Wnt/β-κατενίνης και των
ιντεγκρινών, ενεργοποιούν πολύπλοκες ενδοκυτταρικές οδούς που συγκλίνουν προς
στην ενεργοποίηση των μεταγραφικών παραγόντων όπως του Snail, της πρωτεΐνης
ZEB, και της πρωτεΐνης Twist που ενεργούν ως κύριοι ρυθμιστές EMT,
καταστέλλοντας την έκφραση του E-κατχερίνης και προκαλώντας την έκφραση των
μεσεγχυματικών γονιδίων.
Τα καρκινικά κύτταρα χρησιμοποιούν εξειδικευμένες προεξοχές της μεμβράνης
όπως πόδια διήθησης για να μεταναστεύσουν και να εισβάλουν στο στρώμα του
όγκου. Ο σχηματισμός αυτών των δομών απαραίτητων για την διήθηση των
κυττάρων ρυθμίζεται από τον πολυμερισμό και αποπολυμερισμό της ακτίνης, ο
οποίος βρίσκεται υπό τον έλεγχο πρωτεϊνών που συνδέονται με την ακτίνη.
Η ρύθμιση της cofilin με φωσφορυλίωση/απόφωσφορυλίωση είναι σημαντική για
τον κύκλο λειτουργίας των νημάτων ακτίνης και εμπλέκεται στον καρκίνο. Η
φωσφορυλίωση της cofilin ρυθμίζεται από τις LIM κινάσες (LIMKs) και η
αποφωσφορυλίωση από την Slingshot φωσφατάση (SSH). Οι LIMK και η πρωτεΐνη
SSH προάγουν τον καρκίνο, την κυτταρική διήθηση και μετάσταση και αποτελούν
νέους αντικαρκινικούς στόχους. Σημαντικό ρόλο στην ρύθμιση της δυναμικής του
κυτταροσκελετού ακτίνης καθώς στην διήθηση και την μετάσταση του καρκίνου
παίζει επίσης και ένας ακόμας ρυθμιστής η πρωτείνη N-WASP. Οι πρωτεΐνες WASP
ανήκουν στους παράγοντες που επάγουν την έναρξη του πολυμερισμού της ακτίνηςNPFs τύπου Ι ενεργοποιώντας το σύμπλοκο Arp2/3. Παρά τον σημαντικό ρόλο των
224
ρυθμιστών της δυναμικής του κυτταροσκελετού ακτίνης στην διήθηση και μετάσταση
των καρκινικών κυττάρων λίγα είναι γνωστά όσον αφορά την LIMK / cofilin, την
πρωτεΐνη SSH και την N-WASP στον καρκίνο του παχέος εντέρου στον άνθρωπο.
Ο σκοπός της μελέτης είναι να εξετάσουμε τον ρόλο της Cofilin-Ρ-cofilin,
LIMK1, LIMK2, SSHκαι Ν-WASP, σημαντικών ρυθμιστών του κυτταροσκελετού
ακτίνης, στην εξέλιξη και προαγωγή του καρκίνου του παχέος εντέρου στον
άνθρωπο (CRC).
Για τος σκοπό αυτό, αξιολογήσαμε την έκφραση μη-φωσφορυλιωμένης (ενεργής)
και φωσφορυλιωμένης cofilin, LIMK1, LIMK2, SSH1 και Ν-WASPμε
ανοσοϊστοχημεία σε 143 δείγματα CRC στον άνθρωπο σε σχέση με τις
κλινικοπαθολογικές παραμέτρους, την απόκριση της μεταστατικής νόσου στη
χημειοθεραπεία. Εξετάσαμε επίσης και την και τους δείκτες (EMT) β-κατενίνη, Εκατχερίνη, ΖΕΒ και Twist.
Δείξαμε ότι η ενεργή cofilin, οι LIMK1, LIMK2, η πρωτεΐνη SSH1 καθώς και η
πρωτείνη N-WASP υπερεκφράζονται στο CRC στον άνθρωπο και σχετίζονται με
παραμέτρους εξέλιξης των όγκων. Μάλιστα, η πρωτεΐνη SSH1 είναι ένας
ανεξάρτητος προγνωστικός παράγοντας λεμφαδενικής μετάστασης. Η έκφραση της
LIMK1 και της πρωτεΐνης SSH1 είναι επίσης υψηλότερη σε ασθενείς που δεν
ανταποκρίθηκαν στη χημειοθεραπεία ενώ η πρωτεΐνη SSH1με βάση τα αποτελέσματα
της πολυπαραγοντικής ανάλυσης αποτελεί ανεξάρτητο δείκτη πρόβλεψης κακής
απόκρισης της μεταστατικής νόσου στη χημειοθεραπεία. Επιπλέον, η ανάλυση
ανοσοφθορισμού έδειξε αυξημένη έκφραση της ενεργού cofilin, LIMK1, LIMK2 και
SSH1 σε κυτταρικές σειρές καρκίνου παχέος εντέρου ΗΤ29 ανθεκτικές σε 5-
φθοροουρακίλη σε σύγκριση με τα προγονικά HT29 κύτταρα.Στην παρούσα μελέτη
δείξαμε επίσης ότι δείκτες ΕΜΤ υπερεκφράζονται στον καρκίνο του παχέος εντέρου
και σχετίζονται με επιθετική νόσο και αντίσταση στην χημειοθεραπεία και οι
ρυθμιστές του κυτταροσκελετού ακτίνης συσχετίστηκαν επίσης με τους
εξεταζόμενους δείκτες EMT.
Συμπερασματικά τα ευρήματα μας εμπλέκουν σημαντικά τους ρυθμιστές του
κυτταροσκελετού ακτίνης cofilin, LIMK1, LIMK2, SSH1 και N-WASP στην εξέλιξη
και προαγωγή του καρκίνου του παχέος εντέρου στον άνθρωπο. Η συσχέτιση αυτών
με την πρωτεΐνη ZEB, E-κατχερίνη και B-κατενίνη, υποστηρίζει ότι οι οδοί που
εμπλέκονται στην επιθήλιο-μεσγχυματική μετατροπή συνεργάζονται invivo γiα να
προάγουν την διήθηση και μετάσταση του καρκίνου του παχέος εντέρου. Αν και
225
απιατούνται περαιτέρω μελέτες οι ρυθμιστές του κυτταρσκελετού ακτίνης φαίνεται
να αποτελούν υποσχόμενους βιοδείκτες και θεραπευτικούς στόχους στον καρκίνο του
παχέός εντέρου στον άνθρωπο.
Συνοπτικά, παρέχουμε νέα στοιχεία ότι οι ρυθμιστές της ενεργότητας του
κυτταροσκελετού της ακτινικής, LIMK1, LIMK2 και SSH1 ενέχονται στην εξέλιξη
του καρκίνου του παχέος εντέρου και του ορθού, στην χημειοαντίσταση και
αποτελούν πολλά υποσχόμενους νέους θεραπευτικούς στόχους στον ορθοκολικό
καρκίνο.
|
|---|
