Περίληψη: | Η εργασία αυτή αποτελεί το προιόν μιας μελέτης εμβάθυνσης στην Ιστορία της Αρχιτεκτονικής του 19ου και του 20ου αιώνα και ιδιαίτερα εντοπίζεται το φαινόμενο του Νεοκλασικισμού. Εξετάζεται η εξελικτική πορεία της Νεοκλασικής Αρχιτεκτονικής από την αρχή της εμφάνισής της στη Ευρώπη μέχρι και την είσοδό της στον Ελληνικό χώρο, λίγο μετά την απελευθέρωση. Ειδικότερα, το ενδιαφέρον εστιάζεται στον χώρο του Ναυπλίου, όπου ως πρώτη πρωτεύουσα με μέριμνα της Κυβέρνησης Καποδίστρια έχει ιδιαίτερα έντονη οικοδομική δραστηριότητα.
Στην προσπάθεια να υπάρξει μια όσο το δυνατόν ευρύτερη θεώρηση του αντικειμένου, παρουσιάζονται αρχικά οι ρίζες του Νεοκλασικισμού σε διάφορες χώρες της Ευρώπης, με αναφορά στους αντιπροσώπους του σε κάθε μια.
Στο δεύτερο κεφάλαιο δίνονται οι κοινωνικές και πολιτιστικές συνθήκες που επικρατούσαν στον ευρωπαικό και στον ελληνικό χώρο, στα πλαίσια των οποίων αναπτύχθηκε αυτή η αρχιτεκτονική και εισήχθη και στην Ελλάδα. Ακόμη γίνεται αναφορά σε όλους τους επώνυμους αρχιτέκτονες ,Έλληνες και ξένους που εργάστηκαν στον τόπο μας και έκαναν τον κλασσικισμό πράξη.
Στη συνέχεια εξετάζεται η δημιουργία της αστικής κατοικίας και οι διάφορες φάσεις εξέλιξής της, που συμβάδιζε με αυτήν της ελληνικής κοινωνίας. Η πορεία αυτή της εξέλιξης αφορά και τα μορφολογικά στοιχεία, τα οποία ήταν πολύ σημαντικά για τον κλασσικισμό.
Στο τέταρτο κεφάλαιο δίνονται ιστορικά, γεωγραφικά και πολεοδονικά στοιχεία για το Ναύπλιο από τα ελληνιστικά χρόνια μέχρι και τον Καποδίστρια και την διακυβέρνηση του Όθωνα. Επί Καποδίστρια αρχίζει και η αποτύπωση της πόλης και η δημιουργία του πρώτου σχεδίου πόλεως και συνέχισε και με άλλες πόλεις. Η αποκατάσταση και η διακόσμηση των κτιρίων γίνεται με νεοκλασικά στοιχεία, δεδομένου οτι βασική επιδίωξη του Καποδίστρια ήταν να φέρει τον νεοκλασικισμό στην Ελλάδα, και να δώσει στο Ναύπλιο την αίγλη άλλων Ευρωπαικών πόλεων.
Η περιοχή μελέτης της εργασίας επιλέχθηκε με βασικό στόχο να περιλαμβάνει μεγαλύτερο δείγμα κτιρίων ως προς την τυπολογία. Έτσι καταλήξαμε στον «Μεγάλο Δρόμο»- την οδό Βασιλέως Κων/νου και στην Πλατεία Συντάγματος. Και τα δύο αποτελούν αναπόσπαστα στοιχεία της διαδρομής του Ναυπλίου στον χρόνο. Επιλέχθηκαν τα νεοκλασικά κτίρια - πρώιμα,νεοκλασικά και όψιμα – και παρουσιάζονται λεπτομερώς στο πέμπτο κεφάλαιο, μέσω χαρτών αλλά και με τη βοήθεια καρτελών με τις λεπτομέρειες και τα δομικά στοιχεία του κάθε κτιρίου. Επίσης ενδεικτικά παρουσιάζονται σχέδια του κτιρίου του σημερινού Δημαρχείου Ναυπλίου, στο οποίο έγινε αλλαγή χρήσης και συντήρηση.
Στο έκτο και έβδομο κεφάλαιο με αφορμή τα σχέδια του Δημαρχείου δίνονται λεπτομέρειες και τρόποι αποκατάστασης και συντήρησης των δυο βασικών υλικών των κτιρίων: του ξύλου και της τοιχοποιίας. Παρουσιάζονται συνήθεις βλάβες και τρόποι αντιμετώπισής τους.
Τέλος στο παράρτημα παρουσιάζεται το φωτογραφικό υλικό κάθε κτιρίου και επεξήγηση κάποιων όρων των δυο τελευταίων κεφαλαίων.
Η μελέτη που ακολουθεί δεν αποβλέπει σε αποκαλύψεις. Η πόλη του Ναυπλίου είναι άλλωστε γνωστή για την ιδιαίτερη και έντονη αρχιτεκτονική της κληρονομιά. Σε αυτό έχει βοηθήσει και το γεγονός οτι τα νεοκλασικά του Ναυπλίου είναι στο μεγαλύτερο ποσοστό τους αποκατεστημένα, αναδεικνύοντας έτσι καλύτερα την ιστορία του. Το θέμα έχει ήδη γίνει αντικείμενο μελέτης πολλών Ελλήνων και ξένων μελετητών. Το τελικό αποτέλεσμα είναι η συνοπτική παρουσίαση της ιστορίας του Νεοκλασικισμού και η ομαδοποίηση 25 νεοκλασικών κτιρίων του Ναυπλίου με μορφολογικά κριτήρια σε καρτέλες. Η ομαδοποίηση αυτή πιθανόν να βοηθήσει μελλοντικούς φοιτητές σε σχετικές έρευνές τους.
Τέλος ένα μεγάλο ευχαριστώ στον καθηγητή κ. Σωτηρόπουλο Παναγιώτη για την σημαντική βοήθειά του.
|