Περίληψη: | Στην εποχή της παγκοσμιοποίησης, όπου οι επιχειρήσεις απευθύνονται σε μια ενιαία αγορά και σε καταναλωτές σε όλο τον πλανήτη και συνεπώς ο επιχειρηματικός ανταγωνισμός συνεχώς αυξάνεται, οι μεγάλες πολυεθνικές εταιρείες χρειάζονται κατάλληλο προσωπικό, το οποίο θα μπορεί να αποσταλεί σε θυγατρικές εκτός συνόρων, έτσι ώστε να ισχυροποιηθεί η παρουσία της εταιρείας σε ξένες τοπικές αγορές αλλά και να ανταπεξέλθει με επιτυχία στον διεθνή ανταγωνισμό. Αυτή η διαδικασία, γνωστή ως εκπατρισμός (expatriation), απαιτεί σημαντική προετοιμασία κι εκπαίδευση πριν την αναχώρηση του προσωπικού, υποστήριξη και διαδικασίες προσαρμογής κατά την διάρκεια της απασχόλησης στην χώρα προορισμού, αλλά και διαδικασίες επαναπροσαρμογής κατά την περίοδο επαναπατρισμού στην χώρα προέλευσης, μετά το τέλος της αποστολής. Τυχόν δυσλειτουργίες ή προβλήματα που θα συμβούν κατά την διάρκεια της διαδικασίας εκπατρισμού, μπορεί να οδηγήσουν σε αποτυχία αυτής, με κυριότερη συνέπεια την λήξη της αποστολής και επιστροφή του προσωπικού, πολύ νωρίτερα από το προγραμματισμένο.
Οι μεταθέσεις του προσωπικού στις Ένοπλες Δυνάμεις είναι μια πολύ τακτική διαδικασία, η οποία ακολουθείται προκειμένου να διατηρούνται λειτουργικές κι αξιόμαχες οι μονάδες και υπηρεσίες αυτών, να εκπαιδεύονται τα στελέχη σε διάφορες συνθήκες και να μην δημιουργούνται προβλήματα στην υπηρεσιακή εξέλιξη του προσωπικού. Οι μεταθέσεις του προσωπικού επηρεάζουν δραστικά το αξιόμαχο και τη λειτουργικότητα των μονάδων κι υπηρεσιών και απαιτούν σημαντικούς οικονομικούς πόρους για να υλοποιηθούν, συνεπώς η επιτυχία αυτών θα πρέπει να είναι αδιαπραγμάτευτη.
Ο σκοπός της παρούσας πτυχιακής εργασίας είναι να εξετάσει τη δυνατότητα να προσαρμοστούν οι διαδικασίες εκπατρισμού που εφαρμόζουν οι πολυεθνικές επιχειρήσεις κι οργανισμοί, σε εθνικό επίπεδο και πιο συγκεκριμένα στις μεταθέσεις των Ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων. Αυτό γίνεται εξαιτίας της ιδιαίτερης γεωγραφικής έκτασης της ελληνικής επικράτειας όπου περιλαμβάνει απομακρυσμένες περιοχές της ηπειρωτικής χώρας αλλά και εκτεταμένη νησιωτική χώρα. Τα παραπάνω συντελούν ώστε να παρατηρούνται έντονες δημογραφικές, πολιτισμικές, κοινωνικές και οικονομικές διαφορές μεταξύ διαφόρων περιοχών της Ελλάδας και άρα να δύναται να γίνει η προσομοίωση της διαδικασίας εκπατρισμού (expatriation process). Η παρούσα πτυχιακή εργασία φιλοδοξεί να συνεισφέρει στην κατανόηση των προβλημάτων που αντιμετωπίζουν το προσωπικό των Ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων κατά την διάρκεια της μετάθεσης τους και να προτείνει σημεία βελτίωσης της διαδικασίας των μεταθέσεων.
Η μελέτη στηρίχθηκε σε στοιχεία που αντλήθηκαν από ερωτηματολόγιo το οποίο απάντησαν τριακόσια (300) στελέχη όλων των κλάδων των Ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων, από προγενέστερες ερευνητικές εργασίες και σχετική βιβλιογραφία.
Οι απαντήσεις των ερωτώμενων δείχνουν ότι δεν υφίσταται, πριν την αναχώρηση του προσωπικού, εκπαίδευση τόσο για υπηρεσιακά θέματα όσον αφορά τα νέα καθήκοντα όσο και για θέματα κοινωνικού, πολιτισμικού ή τοπικού χαρακτήρα. Αυτό έχει ως συνέπεια το προσωπικό αλλά και οι οικογένειες του να αντιμετωπίζουν προβλήματα προσαρμογής κι επικοινωνίας με το κοινωνικό περιβάλλον του τόπου προορισμού που οδηγούν σε αδυναμία ενσωμάτωσης, γεγονός που έχει ως αποτέλεσμα οικογενειακές τριβές και συναισθηματικές συγκρούσεις. Επίσης η υποστήριξη που λαμβάνουν από τη διοίκηση κατά την διάρκεια της μετάθεσης, αν κι έχει βελτιωθεί τα τελευταία χρόνια εξακολουθεί να είναι σε πολλές περιπτώσεις μη αποτελεσματική. Τέλος, δεν προκύπτει η ύπαρξη διαδικασίας “επαναπατρισμού” σε περιοχή καταγωγής ή συμφερόντων του προσωπικού αλλά και η ύπαρξη διαδικασίας συλλογής των εμπειριών που αποκτήθηκαν και εκμετάλλευσης τους προς όφελος των Ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων. Από την συγκεκριμένη εργασία προκύπτει ότι πολλά πρέπει κι μπορούν να βελτιωθούν στην διαδικασία των μεταθέσεων, χωρίς κόστος. Έμφαση θα μπορούσε να δοθεί, ιδιαίτερα, στα κριτήρια επιλογής του προσωπικού αλλά και του προορισμού μετάθεσης, στην διαδικασία ενημέρωσης – εκπαίδευσης, του προσωπικού αλλά και της οικογένειας του που θα τον συνοδεύσει, σε πολιτισμικές και κοινωνικές ιδιαιτερότητες του προορισμού μετάθεσης και στην διαδικασία συλλογής και δημιουργίας βάσης δεδομένων με τις εμπειρίες και τις παρατηρήσεις του προσωπικού που υπηρέτησε σε μια περιοχή, μετά την αποχώρηση του.
|