| Περίληψη: | Η παρούσα εργασία επιχειρεί να μελετήσει και να αναδείξει τα ιδιαίτερα γνωρίσματα του χαρακτήρα και της συμπεριφοράς τριών, από τους πλέον εμβληματικούς πολεμιστές της αρχαιότητας, όπως ο Γιάννης Ρίτσος, σύμφωνα με την κοσμοαντίληψή του τα έχει διαμορφώσει και να εντοπίσει τις όποιες ομοιότητες ή διαφορές, με τα αρχαία πρότυπά τους. Πρόκειται, συγκεκριμένα, για τον Αγαμέμνονα, βασιλιά του Άργους και αρχιστράτηγο της Τρωικής εκστρατείας, τον Φιλοκτήτη, κάτοχο του τόξου του Ηρακλή και περίφημο τοξότη και τον Αίαντα, τον δεύτερο μετά τον Αχιλλέα σε δύναμη πολεμιστή των Αχαιών, που πρωταγωνιστούν σε τρεις από τους αρχαιόθεμους μονολόγους της Τέταρτης Διάστασης του Γιάννη Ρίτσου. Οι αρχαίες ελληνικές τραγωδίες που αποτελούν τα πρότυπα για την διερεύνηση των ανωτέρω στοιχείων είναι: ο Αγαμέμνων του Αισχύλου από την τριλογία του Ορέστεια, και ο Φιλοκτήτης και ο Αίας του Σοφοκλή. Το βασικό συμπέρασμα που προκύπτει είναι ότι, ο Ρίτσος έχοντας ως βάση αφ΄ενός όσα η μυθική παράδοση αναφέρει γι΄ αυτούς και αφ’ ετέρου όσα η δραματική ποίηση διαμορφώνει, παρουσιάζει τους συγκεκριμένους πολεμιστές χτίζοντας το χαρακτήρα τους κάτω από ένα διαφορετικό και ουσιαστικά ανατρεπτικό πρίσμα. Οι ήρωες- πολεμιστές των συγκεκριμένων μονολόγων είναι ταυτόχρονα, και τα πρόσωπα των γνωστών μας από την μυθολογία καταστάσεων, αλλά και σύγχρονοί μας, καθημερινοί άνθρωποι. Σε σημαντικό, μάλιστα, βαθμό, μόνο τα σχόλια του ίδιου του συγγραφέα αποτελούν για μας τα ορόσημα που τοποθετούν χρονικά τη δράση τους μέσα στο ποίημα. Όμως ακόμα και αν ο μύθος αναποδογυρίζεται εντελώς, οι όποιες αλλαγές προκύπτουν, γίνονται πάντα στο εσωτερικό του δοσμένου καμβά. Ουσιαστικά δηλαδή παρουσιάζονται σαν διαφορετικές ερμηνείες των ίδιων προσώπων με εκείνα της δραματικής ποίησης. Εντέλει, ο μύθος εξακολουθεί να υπάρχει και εκείνο που αλλάζει δεν είναι παρά η οπτική γωνία από την οποία ο Ρίτσος φωτίζει τη συμπεριφορά των πολεμιστών ηρώων του. Μια οπτική γωνία τέτοια, που εκφράζει τις φιλοσοφικές και ιδεολογικές του αντιλήψεις, τα προσωπικά του βιώματα, τις απόψεις του γενικά γύρω από τα σοβαρά προβλήματα της σύγχρονης ιστορικής πραγματικότητας.
|
|---|
