Περίληψη: | Οι συγγενείς καρδιοπάθειες αποτελούν τις πιο συχνές συγγενείς ανωμαλίες με επίπτωση περίπου 1/100 γεννήσεις ζώντων. Περίπου 1 στα 4 παιδιά έχουν κρίσιμη καρδιακή νόσο που θα χρειαστεί αντιμετώπιση με χειρουργείο ή επεμβατικά στον 1ο χρόνο ζωής. Οι συγγενείς ανωμαλίες αποτελούν μια από τις κύριες αιτίες θανάτου στις ανεπτυγμένες χώρες και οι ΣΚ είναι υπεύθυνες γι’αυτό περισσότερο από οποιοδήποτε άλλο τύπο ανωμαλίας. Σήμερα οι καρδιοχειρουργικές επεμβάσεις και οι καρδιακοί καθετηριασμοί έχουν συμβάλει σε σημαντική αύξηση της επιβίωσης των παιδιών με κρίσιμη ΣΚ. Επειδή η έγκαιρη αναγνώριση των κρίσιμων καρδιακών ανωμαλιών βελτιώνει την έκβαση, είναι σημαντικό να αναπτύξουμε στρατηγικές που θα αυξάνουν την έγκαιρη διάγνωση. Ένας αριθμός παιδιών με κρίσιμη ΣΚ είναι τόσο επηρεασμένα στη διάγνωση που καταλήγουν πριν την καρδιοχειρουργική επέμβαση. Με την αυξημένη χρήση των προγεννητικών υπερήχων και την καλύτερη κατανόηση της κλινικής εικόνας των ΣΚ την τελευταία δεκαετία ο κίνδυνος θανάτου πριν τη διάγνωση έχει ελαττωθεί, παραμένει όμως σημαντικός. Η καθυστερημένη ή αποτυχία διάγνωσης συσχετίζεται με σημαντική νοσηρότητα και η πιο σημαντική είναι η υποξική/ισχαιμική εγκεφαλική βλάβη. Επιπλέον η καθυστερημένη διάγνωση συσχετίζεται με υψηλότερη θνησιμότητα. Η αιτιολογία των συγγενών καρδιοπαθειών θεωρείται πολυπαραγοντική και αποδίδεται σε γενετικούς και περιβαλλοντικούς παράγοντες. Επίσης σε ποσοστό περίπου 30 % (7-50 %) συνδυάζονται με εξωκαρδιακές ανωμαλίες ή αναγνωρίσιμα κλινικά σύνδρομα. Τα νεογνά μπορεί να διαγνωσθούν στο Μαιευτήριο με βάση ευρήματα από τη φυσική εξέταση, όπως καρδιακό φύσημα, ταχύπνοια ή κυάνωση. Αυτά τα ευρήματα δεν είναι πάντοτε εμφανή πριν την έξοδο που πολλές φορές γίνεται πριν τις 48 ώρες ζωής. Μια πρόσφατη μελέτη από το Ηνωμένο Βασίλειο έδειξε ότι 25 % των παιδιών με κρίσιμη ΣΚ δεν διαγιγνώσκονται κατά την έξοδο από το Μαιευτήριο. Η διάμεση ηλικία διάγνωσης ήταν οι 6 εβδομάδες. Καρδιακό φύσημα ανευρίσκεται μόνο σε 2% των νεογνικών εξετάσεων ρουτίνας. Όταν το φύσημα εκδηλώνεται τις πρώτες 24-48 ώρες ζωής συνήθως αντιπροσωπεύει την καρδιοαναπνευστική προσαρμογή του νεογνού στην εξωμήτρια ζωή. Πέραν αυτής της περιόδου ένα καρδιακό φύσημα έχει υψηλή πιθανότητα να συνοδεύεται από ανωμαλία του καρδιαγγειακού συστήματος. Το υπερηχογράφημα καρδιάς αποτελεί την εξέταση εκλογής για τη διάγνωση καρδιακής παθολογίας, ενώ το ΗΚΓ πραγματοποιείται σε αυτή την ηλικία επιλεκτικά κατόπιν κλινικών ενδείξεων. Άλλα αίτια παραπομπής νεογνών για καρδιολογικό έλεγχο είναι η κυάνωση, η καρδιακή ανεπάρκεια, παθήσεις της μητέρας, ευρήματα στον προγεννητικό έλεγχο του 2ου τριμήνου, εξωκαρδιακές ανωμαλίες, κλινικά σύνδρομα και αρρυθμίες.
Σκοπός της παρούσας μελέτης είναι η διερεύνηση των αιτιών παραπομπής νεογνών από τον παιδίατρο για παιδοκαρδιολογικό έλεγχο. Για τον σκοπό αυτό, συλλέχθηκαν δεδομένα που αφορούν στα νεογνά που παραπέμπονται για έλεγχο στο Παιδοκαρδιολογικό Ιατρείο του ΠΓΝΠ Ρίο από τις 15/6/2018 και για διάρκεια ενός έτους. Κυριότερα ευρήματα της παρούσας μελέτης είναι πως οι πιο συνήθεις λόγοι παραπομπής των νεογνών στο παιδοκαρδιολογικό ιατρείο κατά το τελευταίο έτος, ήταν το φύσημα (54,3%), η πρόωρη γέννηση (24,5%), κάποιος παθολογικός προγεννητικός έλεγχος (12 %). Ως προς τις διαγνώσεις οι κυριότερες ήταν το ανοικτό ωοειδές τρήμα (37,4% των περιπτώσεων), ακολούθησε η περιφερική στένωση πνευμονικής αρτηρίας (20,3%) και στη συνέχεια ήταν τα φυσιολογικά νεογνά (19,4%). Εν συνέχεια ακολούθησε η ύπαρξη μεσοκοιλιακής επικοινωνίας και μεσοκολπικής επικοινωνίας (14,5%) και ανοικτού αρτηριακού πόρου (13,7%). Τέλος ως προς τη γέννηση παρατηρήθηκε πως το 52,5% των νεογνών που παραπέμφθηκαν με φύσημα ήταν τελειόμηνα, ενώ το 67,9% των νεογνών με παραπομπή ως φύσημα ήταν πρόωρα.
|