Περίληψη: | Η εισαγωγή στην ανώτατη εκπαίδευση είναι ένα ζήτημα που συναντάται συχνά στη
βιβλιογραφία, καθώς η πραγματοποίηση ανώτατων σπουδών θεωρείται καθοριστικής
σημασίας, τόσο για το ίδιο το άτομο όσο και για ολόκληρη την κοινωνία. Με την
έλευση της παγκοσμιοποίησης, της τεχνολογικής ανάπτυξης και την ανάδυση της
λεγόμενης «κοινωνίας της γνώσης» εντείνονται οι συζητήσεις περί ανώτατης
εκπαίδευσης, καθώς αναδύεται η ανάγκη στελέχωσης της αγοράς εργασίας από
εξειδικευμένους εργαζομένους, με υψηλό επίπεδο εκπαίδευσης, προκειμένου η αγορά
να γίνει πιο ανταγωνιστική. Σε αυτό το πλαίσιο, τίθεται η ανάγκη για περιορισμό των
ανισοτήτων και συμμετοχή όλο και περισσότερων στην ανώτατη εκπαίδευση. Στόχος
βέβαια δεν είναι απλώς η αυξημένη συμμετοχή, αλλά κυρίως η διευρυμένη, καθώς σε
όλες τις κοινωνικές ομάδες βρίσκονται ικανά άτομα.
Αντικείμενο της παρούσας εργασίας είναι η σχέση της εισαγωγής στην ανώτατη
εκπαίδευση με τις έμφυλες και κοινωνικές ανισότητες. Στόχος της εργασίας είναι να
εξεταστεί εάν και σε ποιο βαθμό το φύλο, ο τόπος κατοικίας και η κοινωνική
προέλευση του ατόμου επηρεάζουν τόσο την εισαγωγή του στην ανώτατη εκπαίδευση
γενικώς, όσο και την εισαγωγή του σε συγκεκριμένα ιδρύματα, σχολές και τμήματα.
Επιπλέον, καθώς η Ελλάδα τα τελευταία χρόνια βρίσκεται σε οικονομική κρίση,
στόχος είναι να εξεταστεί εάν και κατά πόσον η σχέση ανώτατης εκπαίδευσης και
ανισοτήτων επηρεάζεται από την υφιστάμενη οικονομική κρίση. Η εξέταση των
προαναφερθέντων παραγόντων θα πραγματοποιηθεί μέσω της δευτερογενούς
ανάλυσης δεδομένων σε φοιτητές πανεπιστημιακών σχολών και τμημάτων του ΤΕΙ του
3
ου πεδίου, του πεδίου επιστημών υγείας, σε δύο ακαδημαϊκά έτη, το 2006–2007 και το
2014–2015, τελευταίο έτος για το οποίο υπάρχουν διαθέσιμα στοιχεία.
Η σημασία της παρούσας εργασίας έγκειται στο γεγονός πως εστιάζει σε ένα
συγκεκριμένο επιστημονικό πεδίο που περιλαμβάνει μία σχολή με πολύ υψηλή βάση
—την Ιατρική— αλλά και άλλες σχολές και τμήματα με υψηλές και χαμηλές βάσεις
αντίστοιχα. Παρέχει, έτσι, τη δυνατότητα εξέτασης των χαρακτηριστικών ατόμων που
φοιτούν σε σχολές υψηλού κύρους και ατόμων που φοιτούν σε σχολές και τμήματα
χαμηλότερου κύρους.
6
Από τη δευτερογενή ανάλυση δεδομένων από την ΕΛ.ΣΤΑΤ. φαίνεται πως οι
ανισότητες στην ανώτατη εκπάιδευση εξακολουθούν να υφίστανται. Η ύπαρξη
γυναικοκρατούμενων και ανδροκρατούμενων σχολών και τμημάτων αποδεικνύει πως
είναι έντονη η έμφυλη διάσταση. Επιπλέον, φαίνεται να αναπαράγονται σταθερά και
οι κοινωνικές ανισότητες, καθώς τα άτομα των κατώτερων κοινωνικών στρωμάτων
εξακολουθούν να υποαντιπροσωπεύονται, όχι τόσο στην ανώτατη εκπαίδευση γενικά,
όσο κυρίως σε προνομιούχες σχολές και τμήματα, που καταλαμβάνονται συνήθως από
άτομα των ανώτερων κοινωνικών στρωμάτων. Τέλος, η προαναφερθείσα εικόνα δεν
φαίνεται να αλλάζει σημαντικά κατά την περίοδο της οικονομικής κρίσης.
|