Περίληψη: | Το ζήτημα του εμβολιασμού απασχολεί ολοένα και περισσότερο τόσο
την ερευνητική κοινότητα όσο και τον πληθυσμό. Ο λόγος έγκειται στις
παρενέργειες, οι οποίες συνδέονται με την χορήγηση των εμβολίων. Παρόλα αυτά,
κανένας δε μπορεί να αμφισβητήσει την συμβολή του εμβολιασμού στην μείωση των
επιδημιών (Hendry, 2016) ειδικά στην περίπτωση όσων εργάζονται σε μονάδες
υγείας, οι οποίοι έχουν περισσότερες πιθανότητες από άλλες ομάδες του πληθυσμού
ώστε να νοσήσουν, ενώ διατρέχουν τον κίνδυνο να μεταδώσουν ασθένειες σε
ασθενείς των οποίων η υγεία είναι ήδη επιβαρυμένη (Maltezou et al., 2008). Για να
προληφθεί ο κίνδυνος αυτός καθίσταται αναγκαίο αφενός να ενημερώνονται για τους
τρόπους μέσω των οποίων δύνανται να προλάβουν ασθένειες και αφετέρου να
πραγματοποιούν τα εμβόλια τα οποία προτείνει το Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμού
(Hayward et al.,2006). Παρόλα αυτά, τα ερευνητικά δεδομένα αναδεικνύουν ένα
χαμηλότερο - από το αναμενόμενο- ποσοστό εμβολιασμού των εργαζομένων σε
νοσοκομειακές ομάδες.
ΣΚΟΠΟΣ: Σκοπός αυτής της έρευνας ήταν να διερευνηθούν οι απόψεις των
εργαζομένων σε δημόσια νοσοκομεία της χώρας όσον αφορά στον εμβολιασμό.
Συγκεκριμένα, σκοπός ήταν να καταγραφούν οι απόψεις των εργαζομένων σχετικά με
τα οφέλη, την αναγκαιότητα αλλά και τους κινδύνους του εμβολιασμού, αλλά και να
διερευνηθεί ο βαθμός στον οποίο έχουν ενημέρωση σχετικά με συγκεκριμένα
εμβόλια.
ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ: Πρόκειται για μια συγχρονική επιδημιολογική έρευνα με δείγμα
ευκολίας 384 εργαζομένων σε δημόσιο νοσοκομείο της χώρας. Για τους σκοπούς της
έρευνας χρησιμοποιήθηκε ερωτηματολόγιο με ερωτήσεις κλειστού, κυρίως, τύπου.
Για να καταστεί εφικτή η σύγκριση των απόψεων του νοσηλευτικού προσωπικού με
άλλες ειδικότητες εργαζομένων στο νοσοκομείο, συλλέχθηκαν ερωτηματολόγια τόσο
από το ιατρικό προσωπικό του νοσοκομείου, όσο και από το διοικητικό προσωπικό
και από τους τραυματιοφορείς/ άλλες ειδικότητες. Για την στατιστική ανάλυση των
δεδομένων που προέκυψαν από την συλλογή των ερωτηματολογίων χρησιμοποιήθηκε
το στατιστικό εργαλείο SPSS.
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ: Προκύπτει η γενική αποδοχή των εμβολίων από τα άτομα τα
οποία εργάζονται σε νοσοκομείο, αποδοχή που αφορά τόσο την ασφάλεια όσο και
την αποτελεσματικότητά τους. Το γεγονός αυτό συνάδει με το βαθμό στον οποίο
έχουν αποδεχθεί το Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμού, καθώς οι συμμετέχοντες
συμφωνούν σε πολύ ή πάρα πολύ μεγάλο βαθμό με την χορήγηση των εμβολίων που
προτείνονται από το Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμού (Μ.Ο.= 1,83, Τ.Α.= ,712). Το
μεγαλύτερο ποσοστό των ερωτηθέντων (το 63.7%) έχει πραγματοποιήσει τα εμβόλια
που προτείνονται στο πρόγραμμα αυτό. Βασικές πηγές ενημέρωσής τους είναι τα
βιβλία και το έντυπο υλικό (43.1%) και το διαδίκτυο (29.1%).Οι ερωτηθέντες έχουν
πραγματοποιήσει κατά κύριο λόγο το εμβόλιο της Ηπατίτιδας Β΄, της γρίπης και της
διφθερίτιδας- τετάνου, γεγονός το οποίο συνδέεται με τον μεγάλο βαθμό ενημέρωσης
που έχουν για τα εμβόλια αυτά. Αντίθετα, ένα αρκετά μικρότερο ποσοστό των
συμμετεχόντων (51.6%) έχει λάβει ενημέρωση για το εμβόλιο του έρπητα ζωστήρα,
γεγονός το οποίο συνάδει με το μικρό αριθμό αυτών που έχουν πραγματοποιήσει το
συγκεκριμένο εμβόλιο. Οι λόγοι για τους οποίους κάποιοι από αυτούς δεν έχουν
πραγματοποιήσει τα εμβόλια σχετίζονται καταρχάς με την αμέλειά τους (26
συμμετέχοντες) αλλά και με το φόβο ότι θα προκαλέσουν στο μέλλον παρενέργειες
(16 συμμετέχοντες). Οι συμμετέχοντες επισημαίνουν πως μπορεί ο εμβολιασμός να
βλάψει την υγεία του ατόμου που εμβολιάζεται (σύμφωνα με το 33.7%), είναι γενικά
ανώφελος (σύμφωνα με το 24% του συνόλου του δείγματος) και ειδικότερα
ανώφελος για τον ασθενή (σύμφωνα με το 21% του δείγματος). Ένα σημαντικό
ποσοστό του δείγματος (το 20.7% του συνόλου) θεωρεί πως ο εμβολιασμός
προτείνεται, επειδή αυτό εξυπηρετεί τις φαρμακευτικές εταιρείες, γεγονός που
καταδεικνύει μια γενικότερο δυσπιστία των συμμετεχόντων απέναντι στο σύστημα
υγείας και φαρμακευτικής περίθαλψης.
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ: Αναδείχθηκε η αναγνώριση της αναγκαιότητας και της
ασφάλειας των εμβολίων από το σύνολο σχεδόν των συμμετεχόντων. Την ίδια
στιγμή, αναδείχθηκε ο περιορισμένος βαθμός πληροφόρησης που έχουν οι
εργαζόμενοι αναφορικά με κάποιες κατηγορίες εμβολίων (έρπης ζωστήρας,
επανάληψη του εμβολίου διφθερίτιδας-τετάνου κάθε 10 έτη), ο οποίος συνδέεται και
με την ανησυχία τους ότι τα εμβόλια δύνανται να προκαλέσουν ανεπιθύμητες
ενέργειες που μπορούν να απειλήσουν την υγεία τους μακροπρόθεσμα. Απαιτείται η
αξιοποίηση των ευρημάτων της έρευνας αυτής, ώστε να διευρυνθούν και να
βελτιωθούν οι γνώσεις που έχουν οι εργαζόμενοι στον τομέα της υγείας σχετικά με
τον εμβολιασμό και να μειωθεί ο βαθμός ανησυχίας τους, γεγονός το οποίο θα
ενισχύσει και το ποσοστό της εμβολιαστικής τους κάλυψης
|