| Περίληψη: | Οι γαλεκτίνες συνιστούν μια οικογένεια λεκτινών, οι οποίες
συνδέονται εκλεκτικά με γλυκοσυζεύγματα τα οποία φέρουν β-γαλακτοσίδια, δηλαδή υδατάνθρακες ποικίλου μεγέθους και
πολυπλοκότητας, συνδεδεμένους με αμινοξέα, πρωτεΐνες, λιπίδια και
άλλα μικρά μόρια. Οι γαλεκτίνες εκφράζονται σε κύτταρα και ιστούς
ανθρώπινων και πολλαπλών άλλων οργανισμών. Μεταξύ των 19
γαλεκτινών οι οποίες έχουν απομονωθεί μέχρι σήμερα, 13 εμφανίζονται
σε ανθρώπινους ιστούς. Τα περισσότερα μέλη της οικογένειας των
γαλεκτινών διαθέτουν μία ή δύο μοναδικές δομές οι οποίες ονομάζονται
"περιοχές αναγνωρίσεως υδατανθράκων" (CRDs), με βάση δε τις
δομικές τους ιδιότητες, ταξινομούνται σε τρεις κύριους τύπους: α) Ο
πρωτότυπος τύπος β) Ο τύπος διαδοχικών επαναλήψεων και γ) Ο
χιμαιρικός τύπος.
Πρόσφατα ερευνητικά δεδομένα αποδεικνύουν ότι στο δέρμα και
τους εξωγενείς ιστούς οι γαλεκτίνες συμμετέχουν σε μια ευρεία ποικιλία
βασικών βιολογικών διεργασιών. Τις τελευταίες δύο δεκαετίες, οι
ενώσεις αυτές συγκεντρώνουν το συνεχώς αυξανόμενο ενδιαφέρον των
ερευνητών, ιδιαιτέρως των ασχολουμένων με την αναπαραγωγική
ιατρική, κυρίως μετά την αναγνώριση του σημαντικού τους ρόλου στην
λειτουργία του πλακούντα, στην ρύθμιση της ανοσολογικής αποκρίσεως
μητέρας και εμβρύου, της αγγειογενέσεως καθώς και στους μηχανισμούς
στους οποίους βασίζεται η έναρξη, η πορεία και η διατήρηση της
εγκυμοσύνης.
Από την διερεύνηση της διεθνούς βιβλιογραφίας, διαπιστώθηκε ότι
οι γνώσεις μας σχετικά με την έκφραση και τη σημασία των γαλεκτινών
κατά την διάρκεια της ανθρώπινης επιδερμικής μορφογενέσεως είναι
πολύ περιορισμένες. Υπάρχει μόνο μία δημοσιευμένη επί του θέματος εργασία το υλικό της οποίας είναι πολύ περιορισμένο και ανομοιογενές,
αφού προερχόταν από διάφορες περιοχές του σώματος και αφορούσε ένα
στενό φάσμα ηλικιών και εξεταζομένων γαλεκτινών. Για τον λόγο αυτόν
αποφασίσαμε να διερευνήσουμε στην παρούσα εργασία το προφίλ
εκφράσεως των γαλεκτινών στην αναπτυσσόμενη επιδερμίδα σε μεγάλο
δείγμα και ευρύ φάσμα ηλικιών, κατά τη μορφογένεση της ανθρώπινης
επιδερμίδας, με τη χρήση 4 διαφορετικών και κυκλοφορούντων στο
εμπόριο γαλεκτινών, να αντιπαραβάλλουμε τα ευρήματά μας με τα
αντίστοιχα της διεθνούς βιβλιογραφίας καθώς και να τα συγκρίνουμε με
εκείνα της υγιούς επιδερμίδας των ενηλίκων. Τελικός σκοπός της
μελέτης μας ήταν να διερευνηθεί το ενδεχόμενο της μελλοντικής
αξιοποιήσεως των ευρημάτων μας στα πλαίσια διαγνωστικών ή
θεραπευτικών εφαρμογών.
Χρησιμοποιήθηκαν συνολικά 58 βιοψίες δέρματος, οι οποίες
ελήφθησαν από το δέρμα της κνήμης ισάριθμων εμβρύων, μετά από
αυτόματη αποβολή ή διενεργηθείσα θεραπευτική διακοπή κυήσεως. 10
βιοψίες δέρματος από την περιοχή των γλουτών υγιών ενηλίκων
εθελοντών χρησιμοποιήθηκαν ως μάρτυρες. Όλα τα δείγματα
υποβλήθηκαν σε ανοσοϊστοχημική εξέταση με στρεπταβιδίνη-βιοτίνη,
ακολουθούμενη από στατιστική ανάλυση με τις δοκιμασίες JonckheereTerpstra και Wilcoxon rank sum test. Διαπιστώθηκε ότι η έκφραση των
γαλεκτινών στην ανθρώπινη εμβρυϊκή επιδερμίδα χαρακτηρίζεται από:
1. Πλήρη έλλειψη εκφράσεως της Gal 1 σε όλες τις στιβάδες της
επιδερμίδας του εμβρύου σε όλα τα στάδια της κύησης, ένα εύρημα το
οποίο, εκ πρώτης όψεως, φαίνεται να μην συνηγορεί υπέρ ενός
σημαντικού ρόλου αυτής της γαλεκτίνης στην ανθρώπινη επιδερμιδική
μορφογένεση. Είναι δυνατόν, ωστόσο, η Gal 1 να είναι ικανή να
επηρεάζει έμμεσα την επιδερμική μορφογένεση μέσω αλληλεπιδράσεων των επιθηλιακών κυττάρων και των υποκείμενων μεσεγχυματικών
κυττάρων τα οποία εκφράζουν έντονα αυτή τη γαλεκτίνη,
2. Ένα σταθερό προφίλ έκφρασης των Gal 7 και Gal 9 σε όλα τα στάδια
της κύησης. Το ερώτημα αν, παρά την παρατήρηση αυτή, οι δύο αυτές
γαλεκτίνες είναι δυνατόν να συμμετέχουν στους μηχανισμούς της
ανθρώπινης επιδερμιδικής μορφογένεσης, παραμένει να διασαφηνιστεί,
3. Σαφείς ποιοτικές και ποσοτικές μεταβολές στην ανοσοαντιδραστικότητα
της Gal 3 στην ανθρώπινη εμβρυϊκή επιδερμίδα με την πρόοδο της ηλικίας
κύησης, οι οποίες αναφέρονται εδώ για πρώτη φορά και υποδηλώνουν
σαφώς ότι αυτή η γαλεκτίνη διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην
ανθρώπινη επιδερμιδική μορφογένεση,
4. Το προφίλ έκφρασης των γαλεκτινών στην ήδη κερατινοποιημένη
ανθρώπινη εμβρυϊκή επιδερμίδα στην 23η εβδομάδα EGA είναι παρόμοιο
ή σχεδόν ταυτόσημο με εκείνο της ανθρώπινης επιδερμίδας των ενηλίκων.
Περαιτέρω μελέτες θα κληθούν να απαντήσουν στην ερώτηση εάν και
κατά πόσον, το προφίλ έκφρασης των γαλεκτινών, ιδιαίτερα εκείνο της
Gal 3, στην αναπτυσσόμενη ανθρώπινη επιδερμίδα παρουσιάζει
διαταραχές σε έμβρυα με γενοδερματοπάθειες και εάν οι διαταραχές
αυτές είναι σε θέση να συμβάλλουν στην προγεννητική διάγνωση των εν
λόγω παθήσεων.
|
|---|
