Μελέτη της δράσης της πλειοτροπίνης και συνθετικών της πεπτιδίων στην έκφραση πρωτεϊνών της μυελίνης

• Κύριος συγγραφέας: Ντενέκου, Δέσποινα
• Άλλοι συγγραφείς: Παπαδημητρίου, Ευαγγελία
• Μορφή: Thesis
• Γλώσσα: Greek
• Έκδοση: 2020
• Θέματα: Μυελίνη; Ολιγοδενδροκύτταρα; Πρωτεολιπιδική πρωτεΐνη (PLP); Πλειοτροπίνη (ΡΤΝ); Υποδοχέας με δράση φωσφατάσης τυροσίνης β/ζ (RPTPβ/ζ); Myelin; Oligodendrocyte precursor cells (OPCs); Proteolipid protein (PLP); Pleiotrophin (ΡΤΝ); Receptor protein tyrosine phosphatase beta/zeta (RPTPβ/ζ; 573.85

Η μυελίνωση είναι ένα βασικό χαρακτηριστικό του κεντρικού νευρικού συστήματος που παρέχει ηλεκτρική μόνωση στους άξονες και διευκολύνει τη μετάδοση των νευρικών ερεθισμάτων. Η απουσία της μυελίνωσης σε νόσους, όπως η σκλήρυνση κατά πλάκας, οδηγεί σε σοβαρές νευρολογικές διαταραχές, γι’ αυτό και πολλές προσπάθειες επικεντρώνονται στον καθορισμό των σηματοδοτικών οδών που εμπλέκονται σε αυτήν τη διαδικασία. Τα πρόδρομα ολιγοδενδροκυττάρα (OPCs) αποτελούν την κύρια πηγή κυττάρων που συμμετέχουν στον σχηματισμό της μυελίνης. Το έλυτρο μυελίνης είναι μια πολυστρωματική μεμβράνη που αποτελείται από πρωτεΐνες και λιπίδια. Μια από τις κύριες πρωτεΐνες της μυελίνης είναι η πρωτεολιπιδική πρωτεΐνη (PLP), η οποία παίζει σημαντικό ρόλο στον σχηματισμό και τη διατήρηση της σωστής δομής της μυελίνης στο κεντρικό νευρικό σύστημα. Ο υποδοχέας με δράση φωσφατάσης τυροσίνης β/ζ (RPTPβ/ζ) είναι μία από τις πιο άφθονες φωσφατάσες τυροσίνης που εκφράζεται στα OPCs και φαίνεται να εμπλέκενται στη διαδικασία της μυελίνωσης. Ένας από τους σημαντικότερους προσδέτες του RPTPβ/ζ είναι ο εκκρινόμενος αυξητικός παράγοντας πλειοτροπίνη (ΡΤΝ). Σε αυτήν την εργασία, μελετάμε την επίδραση της PTN στα επίπεδα της PLP in vitro. Για τον σκοπό αυτό, χρησιμοποιήσαμε κύτταρα γλοιώματος αρουραίου C6 που φέρουν χαρακτηριστικά γνωρίσματα ολιγοδενδροκυττάρων που σχηματίζουν μυελίνη, εκφράζουν τον υποδοχέα RPTPβ/ζ και υψηλά επίπεδα των βασικών πρωτεϊνών της μυελίνης και αποτελούν ένα πρότυπο σύστημα για τη μελέτη των νευρογλοιακών κυττάρων. Τα αποτελέσματα μας δείχνουν ότι η ΡΤΝ προκαλεί μείωση των επιπέδων της PLP στα κύτταρα C6. Η σηματοδότηση της ΡΤΝ μέσω του υποδοχέα RPTPβ/ζ φαίνεται να ευθύνεται για τη δράση αυτή, όπως προκύπτει τόσο από πειράματα αποσιώπησης της έκφρασης του υποδοχέα, όσο και φαρμακολογικής αναστολής γνωστών μορίων μεταγωγής σήματος μέσω του RPTPβ/ζ. Τέλος, μελετήθηκε η δράση συνθετικών πεπτιδίων που αντιστοιχούν σε διαφορετικά τμήματα του μορίου της ΡΤΝ και βρέθηκε ότι κάποια από αυτά επηρεάζουν σημαντικά τα επίπεδα της PLP, δρώντας διαφορετικά σε σχέση με ολόκληρο το μόριο. Τα αποτελέσματα υποδεικνύουν ότι το σύστημα ΡΤΝ/RPTPβ/ζ επηρεάζει τα επίπεδα της PLP και αναδεικνύουν έναν νέο μηχανισμό μέσω του οποίου επηρεάζουν τη μυελίνωση. Επιπλέον, δίνουν κάποια δεδομένα που μπορούν να αξιοποιηθούν για τον σχεδιασμό δυνητικά χρήσιμων θεραπευτικών παρεμβάσεων σε διαταραχές της μυελίνωσης.