Συσχέτιση φαρμακογονιδιωματικών βιοδεικτών με την τοξικότητα και την ανταπόκριση στη θεραπεία σε παιδιατρικούς ασθενείς με οξεία λεμφοβλαστική λευχαιμία

Τα αντικαρκινικά φάρμακα που χρησιμοποιούνται για την αποτελεσματική θεραπεία της οξείας λεμφοβλαστικής λευχαιμίας σχετίζονται με ανεπιθύμητες παρενέργειες που εμφανίζονται στο 75% των παιδιατρικών ασθενών. Γενετικές παραλλαγές σε γονίδια που κωδικοποιούν πρωτεΐνες που εμπλέκονται στον μεταβολισμό φ...

Πλήρης περιγραφή

Λεπτομέρειες βιβλιογραφικής εγγραφής
Κύριος συγγραφέας: Ανδρίτσου, Ασημίνα
Άλλοι συγγραφείς: Asimina, Andritsou
Γλώσσα:Greek
Έκδοση: 2020
Θέματα:
Διαθέσιμο Online:http://hdl.handle.net/10889/14146
id nemertes-10889-14146
record_format dspace
institution UPatras
collection Nemertes
language Greek
topic Οξεία λεμφοβλαστική λευχαμία
Παιδιατρικοί ασθενείς
Acute lymphoblastic leukemia
Pediatric patients
spellingShingle Οξεία λεμφοβλαστική λευχαμία
Παιδιατρικοί ασθενείς
Acute lymphoblastic leukemia
Pediatric patients
Ανδρίτσου, Ασημίνα
Συσχέτιση φαρμακογονιδιωματικών βιοδεικτών με την τοξικότητα και την ανταπόκριση στη θεραπεία σε παιδιατρικούς ασθενείς με οξεία λεμφοβλαστική λευχαιμία
description Τα αντικαρκινικά φάρμακα που χρησιμοποιούνται για την αποτελεσματική θεραπεία της οξείας λεμφοβλαστικής λευχαιμίας σχετίζονται με ανεπιθύμητες παρενέργειες που εμφανίζονται στο 75% των παιδιατρικών ασθενών. Γενετικές παραλλαγές σε γονίδια που κωδικοποιούν πρωτεΐνες που εμπλέκονται στον μεταβολισμό φαρμάκων μπορούν να έχουν επίδραση στην λειτουργία τους και έτσι να συμβάλλουν στην εμφάνιση ανεπιθύμητων ενεργειών. Οι περισσότερο μελετημένοι φαρμακογονιδιωματικοί στόχοι στην παιδιατρική ΟΛΛ αφορούν συγκεκριμένους πολυμορφισμούς στα γονίδια TPMT και NUDT15, οι οποίοι σχετίζονται με τοξικότητα στις θειοπουρίνες. Πρόσφατες μελέτες προτείνουν ότι γενετικές παραλλαγές στο γονίδιο PNPLA3 σχετίζονται με αυξημένα επίπεδα τρανσαμινασών λόγω ηπατικής τοξικότητας της ασπαραγινάσης. Ακολούθως, πολυμορφισμοί στο γονίδιο MTHFR βρίσκονται υπό μελέτη για την συσχέτισή τους με υψηλό ρίσκο τοξικότητας σε αρκετά αντινεοπλασματικά φάρμακα που χορηγούνται σε παιδιατρικούς ασθενείς, όπως η μεθοτρεξάτη, η καρβοπλατίνη και η σισπλατίνη. Η παρούσα μελέτη εστιάζει στους πολυμορφισμούς rs1800460(TPMT), rs116855232 (NUDT15), rds.1801133(MTHFR), rs738409 (PNPLA3) και ερευνά την πιθανότητα εμφάνισης τοξικότητας-σχετζόμενη με τα φάρμακα σε παιδιατρικούς ασθενείς ΟΛΛ. Το δείγμα του πληθυσμού της μελέτης (n=40) περιλαμβάνει άτομα κυρίως ελληνικής καταγωγής. Μέχρι σήμερα δεν έχουν διεξαχθεί αντίστοιχες μελέτες για τον ελληνικό πληθυσμό και σε αυτό συνίσταται η πρωτοτυπία της παρούσας έρευνας. Οι πολυμορφισμοί στα γονίδια MTHFR και PNPLA3 συσχετίστηκαν με αυξημένο κίνδυνο τοξικότητας λόγω μεθοτρεξάτης και ασπαραγινάσης, αντίστοιχα. Αντιθέτως, πολυμορφισμοί των TPMT και NUDT15 γονιδίων δεν συσχετίστηκαν με την εμφάνιση τοξικότητας λόγω θειοπουρινών πιθανότατα λόγω του περιορισμένου αριθμού δειγμάτων σε συνδυασμό με την χαμηλή συχνότητα των παραλλαγμένων αλληλομόρφων στην ομάδα μελέτης μας.
author2 Asimina, Andritsou
author_facet Asimina, Andritsou
Ανδρίτσου, Ασημίνα
author Ανδρίτσου, Ασημίνα
author_sort Ανδρίτσου, Ασημίνα
title Συσχέτιση φαρμακογονιδιωματικών βιοδεικτών με την τοξικότητα και την ανταπόκριση στη θεραπεία σε παιδιατρικούς ασθενείς με οξεία λεμφοβλαστική λευχαιμία
title_short Συσχέτιση φαρμακογονιδιωματικών βιοδεικτών με την τοξικότητα και την ανταπόκριση στη θεραπεία σε παιδιατρικούς ασθενείς με οξεία λεμφοβλαστική λευχαιμία
title_full Συσχέτιση φαρμακογονιδιωματικών βιοδεικτών με την τοξικότητα και την ανταπόκριση στη θεραπεία σε παιδιατρικούς ασθενείς με οξεία λεμφοβλαστική λευχαιμία
title_fullStr Συσχέτιση φαρμακογονιδιωματικών βιοδεικτών με την τοξικότητα και την ανταπόκριση στη θεραπεία σε παιδιατρικούς ασθενείς με οξεία λεμφοβλαστική λευχαιμία
title_full_unstemmed Συσχέτιση φαρμακογονιδιωματικών βιοδεικτών με την τοξικότητα και την ανταπόκριση στη θεραπεία σε παιδιατρικούς ασθενείς με οξεία λεμφοβλαστική λευχαιμία
title_sort συσχέτιση φαρμακογονιδιωματικών βιοδεικτών με την τοξικότητα και την ανταπόκριση στη θεραπεία σε παιδιατρικούς ασθενείς με οξεία λεμφοβλαστική λευχαιμία
publishDate 2020
url http://hdl.handle.net/10889/14146
work_keys_str_mv AT andritsouasēmina syschetisēpharmakogonidiōmatikōnbiodeiktōnmetēntoxikotētakaitēnantapokrisēstētherapeiasepaidiatrikousastheneismeoxeialemphoblastikēleuchaimia
AT andritsouasēmina correlationofpharmacogenomicbiomarkerswithtoxicityandresponsetotreatmentinpediatricpatientswithacutelymphoblasticleukemia
_version_ 1771297289166389249
spelling nemertes-10889-141462022-09-05T20:51:57Z Συσχέτιση φαρμακογονιδιωματικών βιοδεικτών με την τοξικότητα και την ανταπόκριση στη θεραπεία σε παιδιατρικούς ασθενείς με οξεία λεμφοβλαστική λευχαιμία Correlation of pharmacogenomic biomarkers with toxicity and response to treatment in pediatric patients with acute lymphoblastic leukemia Ανδρίτσου, Ασημίνα Asimina, Andritsou Οξεία λεμφοβλαστική λευχαμία Παιδιατρικοί ασθενείς Acute lymphoblastic leukemia Pediatric patients Τα αντικαρκινικά φάρμακα που χρησιμοποιούνται για την αποτελεσματική θεραπεία της οξείας λεμφοβλαστικής λευχαιμίας σχετίζονται με ανεπιθύμητες παρενέργειες που εμφανίζονται στο 75% των παιδιατρικών ασθενών. Γενετικές παραλλαγές σε γονίδια που κωδικοποιούν πρωτεΐνες που εμπλέκονται στον μεταβολισμό φαρμάκων μπορούν να έχουν επίδραση στην λειτουργία τους και έτσι να συμβάλλουν στην εμφάνιση ανεπιθύμητων ενεργειών. Οι περισσότερο μελετημένοι φαρμακογονιδιωματικοί στόχοι στην παιδιατρική ΟΛΛ αφορούν συγκεκριμένους πολυμορφισμούς στα γονίδια TPMT και NUDT15, οι οποίοι σχετίζονται με τοξικότητα στις θειοπουρίνες. Πρόσφατες μελέτες προτείνουν ότι γενετικές παραλλαγές στο γονίδιο PNPLA3 σχετίζονται με αυξημένα επίπεδα τρανσαμινασών λόγω ηπατικής τοξικότητας της ασπαραγινάσης. Ακολούθως, πολυμορφισμοί στο γονίδιο MTHFR βρίσκονται υπό μελέτη για την συσχέτισή τους με υψηλό ρίσκο τοξικότητας σε αρκετά αντινεοπλασματικά φάρμακα που χορηγούνται σε παιδιατρικούς ασθενείς, όπως η μεθοτρεξάτη, η καρβοπλατίνη και η σισπλατίνη. Η παρούσα μελέτη εστιάζει στους πολυμορφισμούς rs1800460(TPMT), rs116855232 (NUDT15), rds.1801133(MTHFR), rs738409 (PNPLA3) και ερευνά την πιθανότητα εμφάνισης τοξικότητας-σχετζόμενη με τα φάρμακα σε παιδιατρικούς ασθενείς ΟΛΛ. Το δείγμα του πληθυσμού της μελέτης (n=40) περιλαμβάνει άτομα κυρίως ελληνικής καταγωγής. Μέχρι σήμερα δεν έχουν διεξαχθεί αντίστοιχες μελέτες για τον ελληνικό πληθυσμό και σε αυτό συνίσταται η πρωτοτυπία της παρούσας έρευνας. Οι πολυμορφισμοί στα γονίδια MTHFR και PNPLA3 συσχετίστηκαν με αυξημένο κίνδυνο τοξικότητας λόγω μεθοτρεξάτης και ασπαραγινάσης, αντίστοιχα. Αντιθέτως, πολυμορφισμοί των TPMT και NUDT15 γονιδίων δεν συσχετίστηκαν με την εμφάνιση τοξικότητας λόγω θειοπουρινών πιθανότατα λόγω του περιορισμένου αριθμού δειγμάτων σε συνδυασμό με την χαμηλή συχνότητα των παραλλαγμένων αλληλομόρφων στην ομάδα μελέτης μας. Anticancer drugs currently used to effectively treat acute lymphoblastic leukemia, are associated with side effects that occur in 75% of pediatric patients. Genetic variants in genes encoding proteins involved in drug metabolism can affect their function and thus contribute to the occurrence of side effects. The most well-studied pharmacogenomic targets in pediatric ALL involve specific polymorphisms in TPMT and NUDT15 genes that are associated with thiopurine toxicity. Recent studies suggest that genetic variants in PNPLA3 gene are associated with elevated transaminases due to asparaginase toxicity. Subsequently, polymorphisms in MTHFR gene are being studied for their association with higher risk of toxicity in several antineoplastic drugs administered to pediatric patients, such as methotrexate, carboplatin and cisplatin. The present study focuses on the polymorphisms rs1800460 (TPMT), rs116855232 (NUDT15), rs1801133 (MTHFR), rs738409 (PNPLA3) and investigates the probability of drug-related toxicity occurrence in ALL pediatric patients. The sample of the study population (n = 40) includes people mainly of Greek origin. To date, no corresponding studies have been conducted in Greek population and this is the originality of the present research. Polymorphisms in MTHFR and PNPLA3 genes were associated with increased risk of methotrexate and asparaginase toxicity, respectively. In contrast, polymorphisms in TPMT and NUDT15 genes were not correlated with the occurrence of thiopurine toxicity, most likely due to the limited number of samples combined with the low frequency of the variant alleles found in our study group. 2020-10-30T15:26:39Z 2020-10-30T15:26:39Z 2020-10-29 http://hdl.handle.net/10889/14146 gr application/pdf