Χαρτογράφηση των εισπνεόμενων αεροαλλεργιογόνων της ατμόσφαιρας στις χώρες της Μεσογείου (Review article)

• Κύριος συγγραφέας: Κόμνος, Ιωάννης
• Άλλοι συγγραφείς: Komnos, Ioannis
• Γλώσσα: Greek
• Έκδοση: 2020
• Θέματα: Αεροαλλεργιογόνα στη Μεσόγειο; Αεροβιολογικές μελέτες; Aeroallergens in Mediterranean; Aerobiological study

Ως αεροαλλεργιογόνα ορίζονται τα αλλεργιογόνα που κυκλοφορούν στην ατμόσφαιρα. Στην πλειονότητά τους αφορούν τις γύρεις των φυτών. Η επαφή των αλλεργιογόνων γύρεων με το βλεννογόνο του ανωτέρου και κατωτέρου αναπνευστικού έχει ως συνέπεια την εκδήλωση αλλεργικής ρινίτιδας (αφορά μέχρι και το 30% του γενικού πληθυσμού) και αλλεργικού άσθματος αντιστοίχως σε ασθενείς με ατοπικό υπόβαθρο. Τα νοσήματα αυτά επηρεάζουν την ποιότητα ζωής των ασθενών και στην περίπτωση του άσθματος ενδέχεται να κινδυνεύσει η ανθρώπινη ζωή. Επιπλέον, επιφέρουν οικονομική ζημία σε παγκόσμιο επίπεδο. Επομένως, η χαρτογράφηση του είδους των κυκλοφορούντων αεροαλλεργιογόνων και η καταγραφή της περιόδου με τις υψηλότερες συγκεντρώσεις αυτών μπορεί να συνδράμει στην αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση των αλλεργικών ασθενών. Σκοπός: Η καταγραφή των συχνότερων αεροαλλεργιογόνων που απαντώνται στην ατμόσφαιρα των επιμέρους περιοχών της Μεσογείου μέσα από εκτεταμένη ανασκόπηση της διεθνούς βιβλιογραφίας. Υλικό και Μέθοδοι: Με τη βοήθεια μηχανών αναζήτησης στο διαδίκτυο, αναζητήθηκαν και επιλέχθηκαν άρθρα από τις διαθέσιμες ηλεκτρονικές βιβλιοθήκες σχετικά με τον προσδιορισμό των αλλεργιογόνων γύρεων στην ατμόσφαιρα των χωρών γύρω από τη Μεσόγειο. Τα δεδομένα των μελετών αυτών προέκυψαν με τη χρήση ειδικών ογκομετρικών παγίδων τύπου Hirst (Burkard ή Lanzoni). Αποτελέσματα: Δεδομένα σχετικά με τη χαρτογράφηση των αλλεργιογόνων γύρεων βρέθηκαν για την Ελλάδα, την Κύπρο, την Τουρκία, την Ιταλία, την Ισπανία, τη Γαλλία, την Κροατία, την Αίγυπτο και την Αλγερία. Ένα ενιαίο ημερολόγιο γύρεων δεν είναι δυνατόν να καταγραφεί λόγω της ετερογένειας των δεδομένων που οφείλεται στην ανομοιογένεια των κλιματολογικών και αεροβιολογικών συνθηκών στις διαφορετικές περιοχές της Μεσογείου. Σε γενικές γραμμές, ωστόσο, τα φυτά με τις υψηλότερες συγκεντρώσεις γυρεόκοκκων στην ατμόσφαιρα είναι τα Κυπαρισσοειδή, τα Αγρωστώδη/Ποώδη , η Ελιά, τα Ροδώδη (παριετάρια, τσουκνίδα), τα Πευκοειδή, τα Φηγώδη (δρυς, σημύδα), ο Πλάτανος, τα Αμαρανθοειδή και η Λεύκα. Σχετικά με το ημερολόγιο γυρεοφορίας, παρατηρείται μια χειμερινή περίοδος χαμηλών συγκεντρώσεων γύρης (από τον Δεκέμβριο έως τα τέλη Μαρτίου) που χαρακτηρίζεται από την παρουσία της γύρης δέντρων όπως τα Κυπαρισσοειδή. Επιπλέον, παρατηρείται μια περίοδος υψηλών συγκεντρώσεων γυρεόκοκκων στην ατμόσφαιρα την άνοιξης-καλοκαίρι (Απρίλιος-Ιούλιος), και κυριαρχείται από τις γύρεις των Αγρωστωδών, της Παριεταρίας και της Ελιάς. Τέλος, η καλοκαιρινή-φθινοπωρινή περίοδος (Αύγουστος-Οκτώβριος) χαρακτηρίζεται από τη δεύτερη, λιγότερο έντονη, αιχμή της Παριεταρίας και μερικές φορές των Αγρωστωδών και άλλων Ποωδών φυτών. Συμπεράσματα: Η γνώση των συχνότερων αλλεργιογόνων γύρεων με τις υψηλότερες συγκεντρώσεις στον εισπνεόμενο αέρα, θα αποτελέσει ένα ισχυρό όπλο στην αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση των ασθενών με αλλεργικά νοσήματα του αναπνευστικού. Παρά την ετερογένεια των αποτελεσμάτων στις διαφορετικές Μεσογειακές χώρες, η καταγραφή και συγκεντρωτική παρουσίαση του ημερολογίου γύρεων σε κάθε επιμέρους περιοχή θα βοηθήσει τόσο στην πρόληψη της εκδήλωσης της αλλεργικής αντίδρασης όσο και στην έγκαιρη έναρξη της θεραπευτικής αγωγής, βελτιώνοντας την ποιότητα ζωής των ασθενών.