Περίληψη: | Οι ασθενείς που πάσχουν από ανίατη ασθένεια που οδηγεί τελικά στον θάνατο και βρίσκονται προς το τέλος της ζωής τους αποτελούν μια ομάδα ανθρώπων με σοβαρές, εξελισσόμενες νόσους, οι οποίες επηρεάζουν τις συνήθεις δραστηριότητές τους και γενικά επιδεινώνουν την κατάστασή τους μέχρι τον θάνατο. Η διαχείριση των ασθενών με νόσο τελικού σταδίου βασίζεται σε πολύ πιο ευρείες προτεραιότητες σε σύγκριση με τη διαχείριση ανθρώπων που είναι υγιείς ή πάσχουν από μια ήπια χρόνια νόσο. Οι ασθενείς με νόσο τελικού σταδίου έχουν ιδιαίτερη ανάγκη από τον σχεδιασμό ενός πλάνου φροντίδας για τα προχωρημένα στάδια της νόσου, από την ύπαρξη αξιοπιστίας κατά την επαφή με τους διάφορους παρόχους φροντίδας, από την υποστήριξη της οικογένειας και όσων τους φροντίζουν, από πνευματική καθοδήγηση και από επαρκή έλεγχο των συμπτωμάτων. Τα παραπάνω χαρακτηριστικά αποτελούν βασικά συστατικά της παρηγορητικής αγωγής.
Σύμφωνα με το δικαίωμα της αυτονομίας, ο ασθενής και η οικογένεια πρέπει να είναι ενημερωμένοι και να λαμβάνουν μέρος στις αποφάσεις. Η αρχή της ωφελιμότητας και η αρχή αποφυγής πρόκλησης βλάβης μας διδάσκουν ότι θα πρέπει να υπολογίζεται κάθε πιθανός κίνδυνος ή όφελος από την κάθε ιατρική πράξη, ώστε να αποφεύγονται μάταιες θεραπείες που δεν εξυπηρετούν κανένα σκοπό πρόληψης, φροντίδας, ίασης ή ανακούφισης από τον πόνο, η αρχή « ωφελείν ή μη βλάπτειν » που οφείλει να διέπει την κλινική πράξη διατυπώνεται στον Όρκο του Ιπποκράτη. Η αρχή της δικαιοσύνης μεταφράζεται στο να δώσεις σε όλους ισότιμα, στον καθένα ανάλογα τις ανάγκες του, στον καθένα αυτό που πρέπει.
Τις τελευταίες δεκαετίες η ανάπτυξη της τεχνολογίας, η επιστημονική πρόοδος, η αναγνώριση των δικαιωμάτων, οι κοινωνικές αλλαγές και η χρήση νομικών συμβούλων εκ μέρους των ασθενών, επηρεάζουν την ιατρική σκέψη στη φροντίδα των ασθενών τελικού σταδίου.
Η ιατρική ευθύνη σκιαγραφείται ως ένα ζήτημα ιδιαίτερα περίπλοκο. Αυτό συμβαίνει διότι για την κατάφαση ύπαρξής της διαπλέκονται ζητήματα ιατρικής, βιοηθικής και δεοντολογίας μέσα από ένα πρίσμα νομικό, κάτι που συχνά αποδεικνύεται δυσχερές. Η ευθύνη που αποδίδεται σε έναν ιατρό οφείλει να είναι αυτή και μόνον αυτή που του αναλογεί, πάντοτε όμως με τον σεβασμό στο υπέρτατο για τον άνθρωπο αγαθό, τη ζωή και κατ’ επέκταση την υγεία του.
|