Η επίδραση του καπνίσματος στην πρόδρομη και ενεργό φάση της σχιζοφρένειας και η σχέση με την έναρξη της νόσου

Η σχέση μεταξύ καπνίσματος και σχιζοφρένειας αποτελεί ζήτημα ερευνητικού ενδιαφέροντος τα τελευταία χρόνια, για το οποίο οι επικρατούσες υποθέσεις είναι οι εξής τρεις: η υπόθεση περί χρήσης του καπνού ως αυτοθεραπεία, η υπόθεση περί κοινής ευαλωτότητας για ανάπτυξη σχιζοφρένειας και εξάρτησης από νι...

Πλήρης περιγραφή

Λεπτομέρειες βιβλιογραφικής εγγραφής
Κύριος συγγραφέας: Γώγος, Αθανάσιος
Άλλοι συγγραφείς: Gogos, Athanasios
Γλώσσα:Greek
Έκδοση: 2020
Θέματα:
Διαθέσιμο Online:http://hdl.handle.net/10889/14353
id nemertes-10889-14353
record_format dspace
institution UPatras
collection Nemertes
language Greek
topic Ψυχιατρική
Κάπνισμα
Σχιζοφρένεια
Psychiatry
Smoking
Schizophrenia
spellingShingle Ψυχιατρική
Κάπνισμα
Σχιζοφρένεια
Psychiatry
Smoking
Schizophrenia
Γώγος, Αθανάσιος
Η επίδραση του καπνίσματος στην πρόδρομη και ενεργό φάση της σχιζοφρένειας και η σχέση με την έναρξη της νόσου
description Η σχέση μεταξύ καπνίσματος και σχιζοφρένειας αποτελεί ζήτημα ερευνητικού ενδιαφέροντος τα τελευταία χρόνια, για το οποίο οι επικρατούσες υποθέσεις είναι οι εξής τρεις: η υπόθεση περί χρήσης του καπνού ως αυτοθεραπεία, η υπόθεση περί κοινής ευαλωτότητας για ανάπτυξη σχιζοφρένειας και εξάρτησης από νικοτίνη και τέλος, η υπόθεση που υποστηρίζει τον πιθανό αιτιολογικό ρόλο του καπνίσματος για την εκδήλωση σχιζοφρένειας. Πρόκειται για τρεις υποθέσεις εκ των οποίων, η ύπαρξη της καθεμίας δεν αποκλείει την ύπαρξη της άλλης, καθώς η ανακουφιστική δράση της νικοτίνης, ως προς τα πυρηνικά συμπτώματα της νόσου, το άγχος και τις ανεπιθύμητες ενέργειες της αντιψυχωτικής φαρμακευτικής αγωγής, δεν αποκλείει τη βλάβη που προκαλεί σε βάθος χρόνου. Στη μελέτη μας συμπεριλήφθηκαν 100 ασθενείς, διαγνωσθέντες με σχιζοφρένεια, καπνίζοντες και μη καπνίζοντες. Εξετάστηκαν ως προς τη βαρύτητα ψυχοπαθολογίας με τη χρήση της Κλίμακας Θετικού και Αρνητικού Συνδρόμου (Positive and Negative Syndrome Scale, PANSS) και ως προς την ύπαρξη και χρονική διάρκεια των προδρόμων συμπτωμάτων. Στους ασθενείς αυτούς, εξετάστηκε η συχνότητα του καπνίσματος κατά τη διάρκεια τεσσάρων σημαντικών φάσεων στην πορεία της νόσου: προνοσηρή περίοδος, πρόδρομη περίοδος,κατά το χρονικό διάστημα εκδήλωσης του πρώτου επεισοδίου και κατά το χρονικό διάστημα κατά το οποίο διενεργήθηκε η Κλίμακα Θετικού και Αρνητικού Συνδρόμου (Positive and Negative Syndrome Scale, PANSS). Τα αποτελέσματα της στατιστικής ανάλυσης ανέδειξαν αυξητική τάση της συχνότητας του καπνίσματος κατά την πορεία της νόσου. Επίσης, παρατηρείται θετική συσχέτιση, στατιστικά σημαντική, μεταξύ της συχνότητας του καπνίσματος κατά την προνοσηρή περίοδο και της αθροιστικής βαθμολογίας της αρνητικής υποκλίμακας της PANSS, αλλά και της βαθμολογίας τριών λημμάτων που αφορούν επιμέρους αρνητικά συμπτώματα: πτωχή συναισθηματική σχέση, παθητική / απαθή κοινωνική απόσυρση, στερεότυπη σκέψη. Επιπροσθέτως, προέκυψε θετική συσχέτιση, στατιστικά σημαντική μεταξύ της συχνότητας του καπνίσματος κατά την πρόδρομη, αλλά και κατά την ενεργό φάση της νόσου και της βαρύτητας του λήμματος εννοιολογική αποδιοργάνωση. Παράλληλα, οι καπνίζοντες εμφάνιζαν βαρύτερη ψυχοπαθολογία συγκριτικά με τους μη καπνίζοντες, όπως προέκυψε από τη βαθμολογία των επιμέρους λημμάτων της PANSS, ως προς τα παρακάτω συμπτώματα: καχυποψία / ιδέες δίωξης, αμβλύ συναίσθημα, πτωχή συναισθηματική σχέση και ψυχική τάση. Αντίθετα οι μη καπνίζοντες εμφάνιζαν βαρύτερη ψυχοπαθολογία ως προς το σύμπτωμα σωματική ενασχόληση. Ιδιαίτερα ενδιαφέροντα είναι και τα ευρήματα σχετικά με την επίδραση του καπνίσματος στη βαρύτητα της ψυχοπαθολογίας κατά την πορεία της νόσου, τα οποία συνηγορούν υπέρ της υπόθεσης ότι το κάπνισμα πιθανώς αποτελεί επιβαρυντικό παράγοντα, δρώντας συνεργικά με τη χρονιότητα ή / και τις υποτροπές, ως προς τη βαρύτητα της ψυχοπαθολογίας, και ιδίως των αρνητικών συμπτωμάτων, σε μεταγενέστερα επεισόδια. Όσον αφορά τη σχέση μεταξύ καπνίσματος και προδρόμων συμπτωμάτων, δεν προέκυψε στατιστικά σημαντική διαφορά μεταξύ καπνιζόντων και μη καπνιζόντων ως προς την ηλικία έναρξης των προδρόμων συμπτωμάτων, ούτε ως προς τη διάρκεια τους. 101 102 Ωστόσο φαίνεται πως τα αρνητικά και μη ειδικά πρόδρομα συμπτώματα έχουν μεγαλύτερη διάρκεια στους καπνίζοντες, συγκριτικά με τους μη καπνίζοντες. Ως προς την ηλικία έναρξης της νόσου, προκύπτει στατιστικώς σημαντική διαφορά, με τους καπνίζοντες να νοσούν αργότερα. Παρά το γεγονός αυτό, εμφανίζουν βαρύτερα αρνητικά συμπτώματα, γεγονός που συνηγορεί υπέρ του επιβαρυντικού ρόλου του καπνίσματος στην ψυχοπαθολογία. Συμπερασματικά, τα αποτελέσματα της μελέτης ενισχύουν την άποψη πως το κάπνισμα διαδραματίζει επιβαρυντικό ρόλο ως προς τη βαρύτητα της ψυχοπαθολογίας - κυρίως των αρνητικών συμπτωμάτων - και συνδέεται με παρουσία και μεγαλύτερη διάρκεια κυρίως αρνητικών προδρόμων συμπτωμάτων, με συνεπακόλουθο χειρότερη πρόγνωση.
author2 Gogos, Athanasios
author_facet Gogos, Athanasios
Γώγος, Αθανάσιος
author Γώγος, Αθανάσιος
author_sort Γώγος, Αθανάσιος
title Η επίδραση του καπνίσματος στην πρόδρομη και ενεργό φάση της σχιζοφρένειας και η σχέση με την έναρξη της νόσου
title_short Η επίδραση του καπνίσματος στην πρόδρομη και ενεργό φάση της σχιζοφρένειας και η σχέση με την έναρξη της νόσου
title_full Η επίδραση του καπνίσματος στην πρόδρομη και ενεργό φάση της σχιζοφρένειας και η σχέση με την έναρξη της νόσου
title_fullStr Η επίδραση του καπνίσματος στην πρόδρομη και ενεργό φάση της σχιζοφρένειας και η σχέση με την έναρξη της νόσου
title_full_unstemmed Η επίδραση του καπνίσματος στην πρόδρομη και ενεργό φάση της σχιζοφρένειας και η σχέση με την έναρξη της νόσου
title_sort η επίδραση του καπνίσματος στην πρόδρομη και ενεργό φάση της σχιζοφρένειας και η σχέση με την έναρξη της νόσου
publishDate 2020
url http://hdl.handle.net/10889/14353
work_keys_str_mv AT gōgosathanasios ēepidrasētoukapnismatosstēnprodromēkaienergophasētēsschizophreneiaskaiēschesēmetēnenarxētēsnosou
AT gōgosathanasios theeffectofsmokingontheprodromalandactivephaseofschizophreniaandtherelationshipbetweensmokingandtheonsetofthedisease
_version_ 1771297311504203776
spelling nemertes-10889-143532022-09-05T20:30:15Z Η επίδραση του καπνίσματος στην πρόδρομη και ενεργό φάση της σχιζοφρένειας και η σχέση με την έναρξη της νόσου The effect of smoking on the prodromal and active phase of schizophrenia and the relationship between smoking and the onset of the disease Γώγος, Αθανάσιος Gogos, Athanasios Ψυχιατρική Κάπνισμα Σχιζοφρένεια Psychiatry Smoking Schizophrenia Η σχέση μεταξύ καπνίσματος και σχιζοφρένειας αποτελεί ζήτημα ερευνητικού ενδιαφέροντος τα τελευταία χρόνια, για το οποίο οι επικρατούσες υποθέσεις είναι οι εξής τρεις: η υπόθεση περί χρήσης του καπνού ως αυτοθεραπεία, η υπόθεση περί κοινής ευαλωτότητας για ανάπτυξη σχιζοφρένειας και εξάρτησης από νικοτίνη και τέλος, η υπόθεση που υποστηρίζει τον πιθανό αιτιολογικό ρόλο του καπνίσματος για την εκδήλωση σχιζοφρένειας. Πρόκειται για τρεις υποθέσεις εκ των οποίων, η ύπαρξη της καθεμίας δεν αποκλείει την ύπαρξη της άλλης, καθώς η ανακουφιστική δράση της νικοτίνης, ως προς τα πυρηνικά συμπτώματα της νόσου, το άγχος και τις ανεπιθύμητες ενέργειες της αντιψυχωτικής φαρμακευτικής αγωγής, δεν αποκλείει τη βλάβη που προκαλεί σε βάθος χρόνου. Στη μελέτη μας συμπεριλήφθηκαν 100 ασθενείς, διαγνωσθέντες με σχιζοφρένεια, καπνίζοντες και μη καπνίζοντες. Εξετάστηκαν ως προς τη βαρύτητα ψυχοπαθολογίας με τη χρήση της Κλίμακας Θετικού και Αρνητικού Συνδρόμου (Positive and Negative Syndrome Scale, PANSS) και ως προς την ύπαρξη και χρονική διάρκεια των προδρόμων συμπτωμάτων. Στους ασθενείς αυτούς, εξετάστηκε η συχνότητα του καπνίσματος κατά τη διάρκεια τεσσάρων σημαντικών φάσεων στην πορεία της νόσου: προνοσηρή περίοδος, πρόδρομη περίοδος,κατά το χρονικό διάστημα εκδήλωσης του πρώτου επεισοδίου και κατά το χρονικό διάστημα κατά το οποίο διενεργήθηκε η Κλίμακα Θετικού και Αρνητικού Συνδρόμου (Positive and Negative Syndrome Scale, PANSS). Τα αποτελέσματα της στατιστικής ανάλυσης ανέδειξαν αυξητική τάση της συχνότητας του καπνίσματος κατά την πορεία της νόσου. Επίσης, παρατηρείται θετική συσχέτιση, στατιστικά σημαντική, μεταξύ της συχνότητας του καπνίσματος κατά την προνοσηρή περίοδο και της αθροιστικής βαθμολογίας της αρνητικής υποκλίμακας της PANSS, αλλά και της βαθμολογίας τριών λημμάτων που αφορούν επιμέρους αρνητικά συμπτώματα: πτωχή συναισθηματική σχέση, παθητική / απαθή κοινωνική απόσυρση, στερεότυπη σκέψη. Επιπροσθέτως, προέκυψε θετική συσχέτιση, στατιστικά σημαντική μεταξύ της συχνότητας του καπνίσματος κατά την πρόδρομη, αλλά και κατά την ενεργό φάση της νόσου και της βαρύτητας του λήμματος εννοιολογική αποδιοργάνωση. Παράλληλα, οι καπνίζοντες εμφάνιζαν βαρύτερη ψυχοπαθολογία συγκριτικά με τους μη καπνίζοντες, όπως προέκυψε από τη βαθμολογία των επιμέρους λημμάτων της PANSS, ως προς τα παρακάτω συμπτώματα: καχυποψία / ιδέες δίωξης, αμβλύ συναίσθημα, πτωχή συναισθηματική σχέση και ψυχική τάση. Αντίθετα οι μη καπνίζοντες εμφάνιζαν βαρύτερη ψυχοπαθολογία ως προς το σύμπτωμα σωματική ενασχόληση. Ιδιαίτερα ενδιαφέροντα είναι και τα ευρήματα σχετικά με την επίδραση του καπνίσματος στη βαρύτητα της ψυχοπαθολογίας κατά την πορεία της νόσου, τα οποία συνηγορούν υπέρ της υπόθεσης ότι το κάπνισμα πιθανώς αποτελεί επιβαρυντικό παράγοντα, δρώντας συνεργικά με τη χρονιότητα ή / και τις υποτροπές, ως προς τη βαρύτητα της ψυχοπαθολογίας, και ιδίως των αρνητικών συμπτωμάτων, σε μεταγενέστερα επεισόδια. Όσον αφορά τη σχέση μεταξύ καπνίσματος και προδρόμων συμπτωμάτων, δεν προέκυψε στατιστικά σημαντική διαφορά μεταξύ καπνιζόντων και μη καπνιζόντων ως προς την ηλικία έναρξης των προδρόμων συμπτωμάτων, ούτε ως προς τη διάρκεια τους. 101 102 Ωστόσο φαίνεται πως τα αρνητικά και μη ειδικά πρόδρομα συμπτώματα έχουν μεγαλύτερη διάρκεια στους καπνίζοντες, συγκριτικά με τους μη καπνίζοντες. Ως προς την ηλικία έναρξης της νόσου, προκύπτει στατιστικώς σημαντική διαφορά, με τους καπνίζοντες να νοσούν αργότερα. Παρά το γεγονός αυτό, εμφανίζουν βαρύτερα αρνητικά συμπτώματα, γεγονός που συνηγορεί υπέρ του επιβαρυντικού ρόλου του καπνίσματος στην ψυχοπαθολογία. Συμπερασματικά, τα αποτελέσματα της μελέτης ενισχύουν την άποψη πως το κάπνισμα διαδραματίζει επιβαρυντικό ρόλο ως προς τη βαρύτητα της ψυχοπαθολογίας - κυρίως των αρνητικών συμπτωμάτων - και συνδέεται με παρουσία και μεγαλύτερη διάρκεια κυρίως αρνητικών προδρόμων συμπτωμάτων, με συνεπακόλουθο χειρότερη πρόγνωση. The relationship between smoking and schizophrenia has gained research attention in recent years. The schizophrenic patients are more likely to smoke as an attempt to alleviate the symptoms of the disease or the side effects of antipsychotic medication, according to the self medication hypothesis. On the other hand, evidence accumulates regarding a shared genetic vulnerability model or a possible etiologic role of smoking in the pathogenesis of schizophrenia. The three main hypotheses that have been proposed as an explanation for the high prevalence of smoking among patients with schizophrenia are not mutually exclusive. Nicotine consumption may be beneficial regarding the symptom distress and the antipsychotic medication side effects, although it is related to worse clinical outcome. One hundred patients diagnosed with schizophrenia - smokers and non smokers - were included in our study. The Positive and Negative Symptom Scale (PANSS) was used for measuring the symptom severity in both smokers and non smokers. We also investigated the duration of the prodromal period and the prodromal symptom subtypes. Moreover, frequency of smoking was assessed during the premorbid period, the prodromal period, time of schizophrenia onset and time of active phase of the illness, when the PANSS was used for evaluating symptom severity. Statistical analysis demonstrated an upward trend regarding the frequency of smoking throughout the course of the illness. The findings showed that a significant positive correlation exists between frequency of smoking during the premorbid period and severity of negative symptoms as indicated by the total score of negative subscale. A significant positive correlation between frequency of smoking during the premorbid period and severity of symptoms, like poor rapport, passive / apathetic social withdrawal and stereotyped thinking, was also present. Additionally, statistical analysis indicated a significant positive correlation between frequency of smoking during the prodromal and the active phase of schizophrenia and severity of conceptual disorganization. Furthermore, smokers, compared to non smokers, developed more severe symptoms like suspiciousness / ideas of persecution, blunted affect, poor rapport and tension, as extracted from the corresponding PANSS items scores. On the other hand, non smokers showed greater score regarding somatic concern. Findings concerning the effect of smoking in symptom severity, during later stages of the disease, imply that smoking may be an aggravating factor in the course of the illness, specifically in terms of negative symptoms. Smokers’ age of prodromal symptoms onset and prodromal symptoms duration did not differ from non smokers’, however, duration of negative and non specific prodromal symptoms seemed to be higher in the smoking population. Regarding the age of onset, statistical analysis data showed significant difference between smokers and non smokers, as smokers tend to manifest psychosis later than non smokers. Despite that, smokers develop more severe negative symptoms, and it is implied that smoking might be an aggravating factor concerning the clinical outcome. 103 104 In conclusion, the study findings indicate that smoking may be considered as a risk factor in schizophrenia, as smokers present greater symptom severity, specifically more severe negative symptoms and longer negative prodromal symptoms, which are factors that predict worse outcome of the disease. 2020-12-14T08:02:35Z 2020-12-14T08:02:35Z 2020-07-24 http://hdl.handle.net/10889/14353 gr application/pdf