Περίληψη: | Σκοπός της παρούσας μελέτης είναι η λεπτομερής διερεύνηση των περιβαλλόντων απόθεσης που δημιουργήθηκαν (ή άλλαξαν χαρακτήρα) από την δράση της Ιόνιας επώθησης στις Εξωτερικές Ελληνίδες (Κατώτερο Μειόκαινο έως Μέσο Πλειόκαινο), στο δυτικό όριο της ζώνης Πτυχώσεων και Επωθήσεων. Η διερεύνηση αυτή αφορά τόσο την ένταξη των υπό μελέτη λεκανών στο ευρύτερο παλαιογεωγραφικό μοντέλο εξέλιξης της ιζηματογένεσης στη Δυτική Ελλάδα όσο και στην συμβολή τους σε αναγνωρισμένα και πιθανά συστήματα υδρογονανθράκων στην ευρύτερη περιοχή του Ιονίου Πελάγους.
Η εστίαση της έρευνας έγινε στα νησιά του Ιονίου, με παραπάνω έμφαση σε λεκάνες και υπολεκάνες ιζηματογένεσης που είχαν μελετηθεί είτε μερικώς ή και καθόλου. Από την προκαταρκτική έρευνα προέκυψαν ~15 τομές σε τέσσερα νησιά (Κέρκυρα, Κεφαλονιά, Λευκάδα, Ζάκυνθος) που με την σειρά τους ανήκουν σε 2 χρονοστρωματογραφικές ενότητες (Μέσο-Άνω Μειόκαινο και Κατώτερο –Μέσο Πλειόκαινο). Στις τομές αυτές πραγματοποιήθηκε λεπτομερής εργασία αναγνώρισης δομών και στρωματογραφικών χαρακτηριστικών όπως και πυκνή δειγματοληψία για την μετέπειτα εργαστηριακή έρευνα, που πραγματοποιήθηκε στο Τμήμα Γεωλογίας του Πανεπιστημίου Πατρών και το Τμήμα Μηχανικών Ορυκτών Πόρων του Πολυτεχνείου Κρήτης.
Περισσότερα από 350 δείγματα από τις υπό μελέτη τομές συλλέχθηκαν με στόχο την ιζηματολογική και γεωχημική τους διερεύνηση. Η ιζηματολογική έρευνα διενεργήθηκε στο εργαστήριο Ιζηματολογίας του Τμήματος Γεωλογίας στο Πανεπιστήμιο Πατρών, όπου πραγματοποιήθηκε κοκκομετρική ανάλυση των δειγμάτων, στατιστική επεξεργασία και μοντελοποίηση των αποτελεσμάτων. Στη συνέχεια, έγινε προσδιορισμός του ανθρακικού ασβεστίου αλλά και προκαταρκτική διερεύνηση του % οργανικού υλικού (TOC%), με στόχο την καλύτερη δυνατή διαλογή δειγμάτων για την περεταίρω έρευνα. Περίπου το ένα τρίτο των δειγμάτων επιλέχθηκε για ανάλυση με την μέθοδο πυρόλυσης Rock Eval VI (και Rock Eval II) στο Εργαστήριο Οργανικής Γεωχημείας στο Πολυτεχνείο Κρήτης, ενώ επιλέχθηκαν επίσης δείγματα από την Κέρκυρα και την Ζάκυνθο για την μελέτη βιοδεικτών με την χρήση αέριας χρωματογραφίας –φασματοσκοπίας μάζας (GC-MS). Μέρος των αποτελεσμάτων (Λευκάδα-Κεφαλονιά) αξιολογήθηκε και με την χρήση εφαρμοσμένων στατιστικών μεθόδων (ανάλυση ομάδων «cluster» και παραγοντική ανάλυση κυρίων παραγόντων) με παράλληλο στόχο την δοκιμή και επιβεβαίωση της ερμηνευτικής δυνατότητας των συγκεκριμένων στατιστικών εργαλείων.
Το σύνολο των αποτελεσμάτων (στρωματογραφία - αναγνώριση περιβαλλόντων- ιζηματολογία- γεωχημεία), σε συνδυασμό με πρωθύστερες μελέτες διαφόρων πεδίων και αντικειμένων στην ευρύτερη περιοχή, χρησιμοποιήθηκε για μια ολιστική επισκόπηση της ιζηματολογικής και γεωτεκτονικής εξέλιξης των Εξωτερικών Ελληνίδων κατά τα διάφορα στάδια της δράσης της Ιόνιας επώθησης αλλά και για την εκτίμηση της δυνατότητας των υπό μελέτη ιζημάτων ως προς την δυνατότητα παραγωγής υδρογονανθράκων.
Η γεωλογική και γεωτεκτονική επισκόπηση της περιοχής παρουσιάζεται στο Κεφάλαιο 1, με ειδική εστίαση στις Εξωτερικές Ελληνίδες αλλά και τα επιμέρους νησιά που μελετήθηκαν. Στο Κεφάλαιο 2 παρατίθεται το ιστορικό και επιστημονικό πλαίσιο της έρευνας υδρογονανθράκων στη Δυτική Ελλάδα όπως και το επικαιροποιημένο μοντέλο ανάπτυξης αναγνωρισμένων και δυνητικών πεδίων. Οι επιμέρους λεκάνες, τα χαρακτηριστικά τους, η στρωματογραφία και τα αναγνωρισμένα παλαιοπεριβάλλοντα απόθεσης παρουσιάζονται λεπτομερώς στο Κεφάλαιο 3. Στο Κεφάλαιο 4 παρουσιάζονται τα αποτελέσματα της ιζηματολογικής διερεύνησης και στο Κεφάλαιο 5 παρουσιάζεται η λεπτομερής γεωχημική διερεύνηση των επιλεγμένων δειγμάτων, τόσο ως προς τις δυνατότητές τους ως μητρικά πετρώματα αλλά και ως προς την χρήση των δεικτών του οργανικού υλικού για την αναγνώριση περιβαλλόντων και συνθηκών απόθεσης. Στο Κεφάλαιο 6 παρουσιάζεται η σύνθεση των αποτελεσμάτων για την μοντελοποίηση της παλαιογραφικής εξέλιξης της ευρύτερης περιοχής αλλά και των επιμέρους λεκανών αλλά και η ένταξη των νέων γεωχημικών δεδομένων στην Γεωλογία Πετρελαίου της περιοχής. Τα κυριότερα συμπεράσματα της μελέτης παρατίθενται στο Κεφάλαιο 7 και στο Κεφάλαιο 8 παρουσιάζονται οι έως την ώρα της ολοκλήρωσης της διατριβής δημοσιευμένες εργασίες που έχουν προκύψει από την παρούσα μελέτη. Η βιβλιογραφία που χρησιμοποιήθηκε για την διατριβή παρουσιάζεται στο Κεφάλαιο 9, ενώ το επίμετρο με τις ευχαριστίες βρίσκεται στο Κεφάλαιο 10.
|