Η διάδοση των ψευδών ειδήσεων μέσω κοινωνικών δικτύων : κίνδυνοι και τρόποι αντιμετώπισης

• Κύριος συγγραφέας: Χαλμούκος, Θεμιστοκλής
• Άλλοι συγγραφείς: Chalmoukos, Themistoklis
• Γλώσσα: Greek
• Έκδοση: 2021
• Θέματα: Ψευδείς ειδήσεις; Πληροφόρηση; Fake news; Information; FullFact

Η παρουσία των ψευδών ειδήσεων είναι ένα θέμα το οποίο ανέκαθεν επηρέαζε, επηρεάζει και θα επηρεάζει την ανθρωπότητα. Στη σύγχρονη εποχή, με τη ραγδαία εξέλιξη της τεχνολογίας ο τομέας της ενημέρωσης έχει διαφοροποιηθεί αισθητά. Ο υπερβολικά μεγάλος αριθμός ερεθισμάτων που δέχεται καθημερινά ο σημερινός άνθρωπος επιδρά σημαντικά σε πνευματικό και ψυχολογικό επίπεδο. Οι υψηλές ταχύτητες μετάδοσης πληροφοριών και η αύξηση των διαύλων επικοινωνίας παίζουν καθοριστικό ρόλο στην εξάπλωση τόσο των αληθινών όσο και των ψεύτικων ειδήσεων. Από τη μία πλευρά ο σημερινός τρόπος ζωής βοηθά τον άνθρωπο να είναι συνεχώς ενημερωμένος και να συμβαδίζει με τις εξελίξεις της εποχής, από την άλλη όμως η ύπαρξη πολιτικών και οικονομικών συμφερόντων μολύνει ακόμη περισσότερο το χώρο της υγιούς πληροφόρησης. Στην παρούσα εργασία μελετάμε το φαινόμενο των ψευδών ειδήσεων, καθώς και τα εργαλεία που χρησιμοποιούνται σήμερα για την αντιμετώπιση αυτής της κατάστασης. Πιο συγκεκριμένα στο Κεφάλαιο 1 παρουσιάζεται γενικά η σημασία του όρου των ψευδών ειδήσεων, περιγράφεται η ιστορική πορεία του φαινομένου και μελετάται η ύπαρξη και ο βαθμός επίδρασης των fake news: 1) στις Αμερικανικές προεδρικές εκλογές του 2016, 2) στον τομέα της φαρμακοβιομηχανίας και 3) στην πανδημία του Covid 19. Στο Κεφάλαιο 2 εμβαθύνεται η έρευνα. Γίνεται αναφορά στις ψευδείς ειδήσεις που έχουν να κάνουν πρώτον με τον πόλεμο στη Συρία, δεύτερον με το χώρο των χρηματοπιστωτικών αγορών, και αναλύονται οι μηχανισμοί που χρησιμοποιούνται για την αντιμετώπιση των προβλημάτων σε αυτά τα δύο πεδία εφαρμογής. Στο τρίτο μέρος του Κεφαλαίου παρουσιάζονται οι επιπτώσεις των fake news σε οικονομικό, κοινωνικό και ψυχολογικό τομέα. Το Κεφάλαιο 3 καταπιάνεται με τρία από τα εργαλεία που αφορούν τον τομέα αντιμετώπισης των ψευδών ειδήσεων, τα οποία βοηθούν σημαντικά τους αναγνώστες στην επιβεβαίωση της αξιοπιστίας των ειδήσεων που τους απασχολούν. Το PolitiFact το οποίο αφορά κυρίως τον έλεγχο γεγονότων που έχουν να κάνουν με το χώρο της πολιτικής, το Snopes το οποίο ασχολείται με θέματα τα οποία τα ζητά ο μεγαλύτερος αριθμός ενδιαφερoμένων αναγνωστών και το FullFact το οποίο ειδικεύεται στην αντιμετώπιση των fake news που σχετίζονται με ισχυρισμούς πολιτικών προσώπων, δημοσίων ιδρυμάτων, δημοσιογράφων καθώς και απλών διαδικτυακών χρηστών. Το Κεφάλαιο 4 περιλαμβάνει το πρακτικό μέρος της εργασίας μας. Αρχικά γίνεται μελέτη και χρήση ενός καινούργιου εργαλείου αντιμετώπισης fake news το FakerFact, του οποίου η φιλοσοφία διαφοροποιείται σε σχέση με τα εργαλεία που μας απασχόλησαν στο Κεφάλαιο 3. Έπειτα παρουσιάζεται η δομή του ερωτηματολογίου που συντάχτηκε στα πλαίσια της εργασίας. Κλείνοντας το Κεφάλαιο 4 γίνεται ανάλυση των αποτελεσμάτων που προέκυψαν από τις απαντήσεις των ατόμων όλου του δείγματος και εξάγονται συνοπτικά συμπεράσματα. Το 5ο και τελευταίο Κεφάλαιο περιλαμβάνει μια σύντομη ανακεφαλαίωση των παρατηρήσεων και των συμπερασμάτων που προέκυψαν από την όλη μελέτη. Παράλληλα παρουσιάζονται μερικές προτάσεις, οι οποίες θα βοηθήσουν στη θωράκιση του αναγνώστη απέναντι στο φαινόμενο των ψευδών ειδήσεων. Στο τέλος του κειμένου αναγράφεται η βιβλιογραφία, η οποία περιλαμβάνει όλες τις πηγές που χρησιμοποιήθηκαν κατά τη συγγραφή της εργασίας αυτής.