| Περίληψη: | Ο οικιακός ποντικός Mus musculus domesticus (Rodentia: Muridae) είναι ένα μικρόσωμο τρωκτικό με σχεδόν παγκόσμια εξάπλωση. Διαθέτει τυπικό καρυότυπο (2n=40), στον οποίο εμφανίζεται συχνά το φαινόμενο των Robertsonian (Rb) συντήξεων, κατά το οποίο παρατηρείται η ένωση δύο μη ομόλογων ακροκεντρικών χρωμοσωμάτων στην περιοχή του κεντρομέρους, με αποτέλεσμα, ο διπλοειδής αριθμός χρωμοσωμάτων να μειώνεται μέχρι και σε 2n=22. Το φαινόμενο αυτό έχει καταγραφεί κυρίως στην Ευρώπη, ενώ στην Ελλάδα, έχουν καταγραφεί τρία Rb συστήματα, στην Πελοπόννησο, την Ανατολική Στερεά Ελλάδα και την Ήπειρο. Σκοπός της παρούσας έρευνας είναι η συμβολή στην καταγραφή της χρωμοσωματικής και μορφομετρικής ποικιλότητας του οικιακού ποντικού σε επιλεγμένες θέσεις της Ελλάδας (Ήπειρο και Στερεά Ελλάδα). Συγκεκριμένα, μελετήθηκαν κυτταρολογικά 43 άτομα του οικιακού ποντικού από 22 διάφορες περιοχές των Νομών Πρεβέζης και Άρτας. Με τις μεθόδους της γεωμετρικής μορφομετρίας αναλύθηκαν 118 άτομα από 36 τοποθεσίες των Νομών Ιωαννίνων, Άρτας, Πρέβεζας, Φωκίδας και Βοιωτίας. Μορφομετρικές αναλύσεις σχήματος και μεγέθους πραγματοποιήθηκαν ως προς (α) τη Ραχιαία Επιφάνεια του Κρανίου (ΡΕΚ), (β) την κάτοψη του Αριστερού Κάτω Ημιγναθίου (ΑΚΗ), και (γ) τον Αριστερό Πρώτο Άνω Γομφίο (Μ1). Από τα κυτταρολογικά αποτελέσματα προέκυψε ότι μόνο έξι άτομα ανήκαν στον ακροκεντρικό πληθυσμό (2n=40), ενώ τα υπόλοιπα άτομα έφεραν 2n=34-39 και σε αυτά βρέθηκαν όλα τα Rb χρωμοσώματα που έχουν περιγραφεί μέχρι σήμερα στο Rb σύστημα της Ηπείρου, δηλαδή τα Rb(15.17), Rb(3.10), Rb(5.12), Rb(14.16), Rb(8.9) και Rb(2.11), με διαφορετικές όμως συχνότητες εμφάνισης. Επίσης, για πρώτη φορά στο Rb σύστημα της Ηπείρου καταγράφηκε το Rb(2.12), καθώς και άτομο που έφερε HSR ζώνωση. Συνεπώς, η περιοχή μελέτης αποτελεί νοτιοανατολικό τμήμα του Rb συστήματος της Ηπείρου., με τα νότια όρια αυτού να αποτελούν η λιμνοθάλασσα του Αμβρακικού και τα ανατολικά οι παρυφές της οροσειράς της Πίνδου. Από τα μορφομετρικά αποτελέσματα σχετικά με τη γεωγραφική προέλευση, προέκυψε ότι για τις περισσότερες αναλύσεις τα άτομα της Ηπείρου έμοιαζαν αρκετά μεταξύ τους, ενώ σε μικρότερο βαθμό έμοιαζαν τα άτομα των Ιωαννίνων με εκείνα της Βοιωτίας. Στις μορφομετρικές αναλύσεις με βάση τον καρυότυπο, παρατηρήθηκε ότι τα δύο συστήματα (Ηπείρου και Στερεάς Ελλάδας), διέφεραν μεταξύ τους σημαντικά για όλους τους χαρακτήρες, ενώ δεν παρατηρήθηκε φυλετικός διμορφισμός σε καμία ανάλυση και για κανέναν χαρακτήρα. Τα νέα δεδομένα βοηθούν σημαντικά στην απόκτηση μιας σαφέστερης εικόνας για το Rb σύστημα της Ηπείρου, και θέτουν μια βάση για περαιτέρω μορφομετρικές μελέτες, είναι όμως σαφές ότι πολλά ερωτήματα παραμένουν αναπάντητα και θα αποτελέσουν αντικείμενο μελλοντικών ερευνών.
|
|---|
