Μελέτη της ποικιλότητας φυσικών πληθυσμών του οικιακού ποντικού, Mus musculus domesticus (Rodentia: Muridae), από επιλεγμένες περιοχές της Ελλάδας
Ο οικιακός ποντικός Mus musculus domesticus (Rodentia: Muridae) είναι ένα μικρόσωμο τρωκτικό με σχεδόν παγκόσμια εξάπλωση. Διαθέτει τυπικό καρυότυπο (2n=40), στον οποίο εμφανίζεται συχνά το φαινόμενο των Robertsonian (Rb) συντήξεων, κατά το οποίο παρατηρείται η ένωση δύο μη ομόλογων ακροκεντρικών χρ...
| Κύριος συγγραφέας: | |
|---|---|
| Άλλοι συγγραφείς: | |
| Γλώσσα: | Greek |
| Έκδοση: |
2021
|
| Θέματα: | |
| Διαθέσιμο Online: | http://hdl.handle.net/10889/15631 |
| id |
nemertes-10889-15631 |
|---|---|
| record_format |
dspace |
| institution |
UPatras |
| collection |
Nemertes |
| language |
Greek |
| topic |
Μορφομετρία Οικιακός ποντικός Χρωμοσωματική ποικιλότητα Robertsonian (Rb) σύντηξη Morphometry Mus musculus domesticus |
| spellingShingle |
Μορφομετρία Οικιακός ποντικός Χρωμοσωματική ποικιλότητα Robertsonian (Rb) σύντηξη Morphometry Mus musculus domesticus Κόλια, Κωνσταντίνα Μελέτη της ποικιλότητας φυσικών πληθυσμών του οικιακού ποντικού, Mus musculus domesticus (Rodentia: Muridae), από επιλεγμένες περιοχές της Ελλάδας |
| description |
Ο οικιακός ποντικός Mus musculus domesticus (Rodentia: Muridae) είναι ένα μικρόσωμο τρωκτικό με σχεδόν παγκόσμια εξάπλωση. Διαθέτει τυπικό καρυότυπο (2n=40), στον οποίο εμφανίζεται συχνά το φαινόμενο των Robertsonian (Rb) συντήξεων, κατά το οποίο παρατηρείται η ένωση δύο μη ομόλογων ακροκεντρικών χρωμοσωμάτων στην περιοχή του κεντρομέρους, με αποτέλεσμα, ο διπλοειδής αριθμός χρωμοσωμάτων να μειώνεται μέχρι και σε 2n=22. Το φαινόμενο αυτό έχει καταγραφεί κυρίως στην Ευρώπη, ενώ στην Ελλάδα, έχουν καταγραφεί τρία Rb συστήματα, στην Πελοπόννησο, την Ανατολική Στερεά Ελλάδα και την Ήπειρο. Σκοπός της παρούσας έρευνας είναι η συμβολή στην καταγραφή της χρωμοσωματικής και μορφομετρικής ποικιλότητας του οικιακού ποντικού σε επιλεγμένες θέσεις της Ελλάδας (Ήπειρο και Στερεά Ελλάδα). Συγκεκριμένα, μελετήθηκαν κυτταρολογικά 43 άτομα του οικιακού ποντικού από 22 διάφορες περιοχές των Νομών Πρεβέζης και Άρτας. Με τις μεθόδους της γεωμετρικής μορφομετρίας αναλύθηκαν 118 άτομα από 36 τοποθεσίες των Νομών Ιωαννίνων, Άρτας, Πρέβεζας, Φωκίδας και Βοιωτίας. Μορφομετρικές αναλύσεις σχήματος και μεγέθους πραγματοποιήθηκαν ως προς (α) τη Ραχιαία Επιφάνεια του Κρανίου (ΡΕΚ), (β) την κάτοψη του Αριστερού Κάτω Ημιγναθίου (ΑΚΗ), και (γ) τον Αριστερό Πρώτο Άνω Γομφίο (Μ1). Από τα κυτταρολογικά αποτελέσματα προέκυψε ότι μόνο έξι άτομα ανήκαν στον ακροκεντρικό πληθυσμό (2n=40), ενώ τα υπόλοιπα άτομα έφεραν 2n=34-39 και σε αυτά βρέθηκαν όλα τα Rb χρωμοσώματα που έχουν περιγραφεί μέχρι σήμερα στο Rb σύστημα της Ηπείρου, δηλαδή τα Rb(15.17), Rb(3.10), Rb(5.12), Rb(14.16), Rb(8.9) και Rb(2.11), με διαφορετικές όμως συχνότητες εμφάνισης. Επίσης, για πρώτη φορά στο Rb σύστημα της Ηπείρου καταγράφηκε το Rb(2.12), καθώς και άτομο που έφερε HSR ζώνωση. Συνεπώς, η περιοχή μελέτης αποτελεί νοτιοανατολικό τμήμα του Rb συστήματος της Ηπείρου., με τα νότια όρια αυτού να αποτελούν η λιμνοθάλασσα του Αμβρακικού και τα ανατολικά οι παρυφές της οροσειράς της Πίνδου. Από τα μορφομετρικά αποτελέσματα σχετικά με τη γεωγραφική προέλευση, προέκυψε ότι για τις περισσότερες αναλύσεις τα άτομα της Ηπείρου έμοιαζαν αρκετά μεταξύ τους, ενώ σε μικρότερο βαθμό έμοιαζαν τα άτομα των Ιωαννίνων με εκείνα της Βοιωτίας. Στις μορφομετρικές αναλύσεις με βάση τον καρυότυπο, παρατηρήθηκε ότι τα δύο συστήματα (Ηπείρου και Στερεάς Ελλάδας), διέφεραν μεταξύ τους σημαντικά για όλους τους χαρακτήρες, ενώ δεν παρατηρήθηκε φυλετικός διμορφισμός σε καμία ανάλυση και για κανέναν χαρακτήρα. Τα νέα δεδομένα βοηθούν σημαντικά στην απόκτηση μιας σαφέστερης εικόνας για το Rb σύστημα της Ηπείρου, και θέτουν μια βάση για περαιτέρω μορφομετρικές μελέτες, είναι όμως σαφές ότι πολλά ερωτήματα παραμένουν αναπάντητα και θα αποτελέσουν αντικείμενο μελλοντικών ερευνών. |
| author2 |
Kolia, Konstantina |
| author_facet |
Kolia, Konstantina Κόλια, Κωνσταντίνα |
| author |
Κόλια, Κωνσταντίνα |
| author_sort |
Κόλια, Κωνσταντίνα |
| title |
Μελέτη της ποικιλότητας φυσικών πληθυσμών του οικιακού ποντικού, Mus musculus domesticus (Rodentia: Muridae), από επιλεγμένες περιοχές της Ελλάδας |
| title_short |
Μελέτη της ποικιλότητας φυσικών πληθυσμών του οικιακού ποντικού, Mus musculus domesticus (Rodentia: Muridae), από επιλεγμένες περιοχές της Ελλάδας |
| title_full |
Μελέτη της ποικιλότητας φυσικών πληθυσμών του οικιακού ποντικού, Mus musculus domesticus (Rodentia: Muridae), από επιλεγμένες περιοχές της Ελλάδας |
| title_fullStr |
Μελέτη της ποικιλότητας φυσικών πληθυσμών του οικιακού ποντικού, Mus musculus domesticus (Rodentia: Muridae), από επιλεγμένες περιοχές της Ελλάδας |
| title_full_unstemmed |
Μελέτη της ποικιλότητας φυσικών πληθυσμών του οικιακού ποντικού, Mus musculus domesticus (Rodentia: Muridae), από επιλεγμένες περιοχές της Ελλάδας |
| title_sort |
μελέτη της ποικιλότητας φυσικών πληθυσμών του οικιακού ποντικού, mus musculus domesticus (rodentia: muridae), από επιλεγμένες περιοχές της ελλάδας |
| publishDate |
2021 |
| url |
http://hdl.handle.net/10889/15631 |
| work_keys_str_mv |
AT koliakōnstantina meletētēspoikilotētasphysikōnplēthysmōntouoikiakoupontikoumusmusculusdomesticusrodentiamuridaeapoepilegmenesperiochestēselladas AT koliakōnstantina studyofthediversityofthehousemouseonnaturalpopulationsmusmusculusdomesticusrodentiamuridaefromselectedareasofgreece |
| _version_ |
1771297236287750144 |
| spelling |
nemertes-10889-156312022-09-05T14:02:10Z Μελέτη της ποικιλότητας φυσικών πληθυσμών του οικιακού ποντικού, Mus musculus domesticus (Rodentia: Muridae), από επιλεγμένες περιοχές της Ελλάδας Study of the diversity of the house mouse on natural populations, Mus musculus domesticus (Rodentia: Muridae), from selected areas of Greece Κόλια, Κωνσταντίνα Kolia, Konstantina Μορφομετρία Οικιακός ποντικός Χρωμοσωματική ποικιλότητα Robertsonian (Rb) σύντηξη Morphometry Mus musculus domesticus Ο οικιακός ποντικός Mus musculus domesticus (Rodentia: Muridae) είναι ένα μικρόσωμο τρωκτικό με σχεδόν παγκόσμια εξάπλωση. Διαθέτει τυπικό καρυότυπο (2n=40), στον οποίο εμφανίζεται συχνά το φαινόμενο των Robertsonian (Rb) συντήξεων, κατά το οποίο παρατηρείται η ένωση δύο μη ομόλογων ακροκεντρικών χρωμοσωμάτων στην περιοχή του κεντρομέρους, με αποτέλεσμα, ο διπλοειδής αριθμός χρωμοσωμάτων να μειώνεται μέχρι και σε 2n=22. Το φαινόμενο αυτό έχει καταγραφεί κυρίως στην Ευρώπη, ενώ στην Ελλάδα, έχουν καταγραφεί τρία Rb συστήματα, στην Πελοπόννησο, την Ανατολική Στερεά Ελλάδα και την Ήπειρο. Σκοπός της παρούσας έρευνας είναι η συμβολή στην καταγραφή της χρωμοσωματικής και μορφομετρικής ποικιλότητας του οικιακού ποντικού σε επιλεγμένες θέσεις της Ελλάδας (Ήπειρο και Στερεά Ελλάδα). Συγκεκριμένα, μελετήθηκαν κυτταρολογικά 43 άτομα του οικιακού ποντικού από 22 διάφορες περιοχές των Νομών Πρεβέζης και Άρτας. Με τις μεθόδους της γεωμετρικής μορφομετρίας αναλύθηκαν 118 άτομα από 36 τοποθεσίες των Νομών Ιωαννίνων, Άρτας, Πρέβεζας, Φωκίδας και Βοιωτίας. Μορφομετρικές αναλύσεις σχήματος και μεγέθους πραγματοποιήθηκαν ως προς (α) τη Ραχιαία Επιφάνεια του Κρανίου (ΡΕΚ), (β) την κάτοψη του Αριστερού Κάτω Ημιγναθίου (ΑΚΗ), και (γ) τον Αριστερό Πρώτο Άνω Γομφίο (Μ1). Από τα κυτταρολογικά αποτελέσματα προέκυψε ότι μόνο έξι άτομα ανήκαν στον ακροκεντρικό πληθυσμό (2n=40), ενώ τα υπόλοιπα άτομα έφεραν 2n=34-39 και σε αυτά βρέθηκαν όλα τα Rb χρωμοσώματα που έχουν περιγραφεί μέχρι σήμερα στο Rb σύστημα της Ηπείρου, δηλαδή τα Rb(15.17), Rb(3.10), Rb(5.12), Rb(14.16), Rb(8.9) και Rb(2.11), με διαφορετικές όμως συχνότητες εμφάνισης. Επίσης, για πρώτη φορά στο Rb σύστημα της Ηπείρου καταγράφηκε το Rb(2.12), καθώς και άτομο που έφερε HSR ζώνωση. Συνεπώς, η περιοχή μελέτης αποτελεί νοτιοανατολικό τμήμα του Rb συστήματος της Ηπείρου., με τα νότια όρια αυτού να αποτελούν η λιμνοθάλασσα του Αμβρακικού και τα ανατολικά οι παρυφές της οροσειράς της Πίνδου. Από τα μορφομετρικά αποτελέσματα σχετικά με τη γεωγραφική προέλευση, προέκυψε ότι για τις περισσότερες αναλύσεις τα άτομα της Ηπείρου έμοιαζαν αρκετά μεταξύ τους, ενώ σε μικρότερο βαθμό έμοιαζαν τα άτομα των Ιωαννίνων με εκείνα της Βοιωτίας. Στις μορφομετρικές αναλύσεις με βάση τον καρυότυπο, παρατηρήθηκε ότι τα δύο συστήματα (Ηπείρου και Στερεάς Ελλάδας), διέφεραν μεταξύ τους σημαντικά για όλους τους χαρακτήρες, ενώ δεν παρατηρήθηκε φυλετικός διμορφισμός σε καμία ανάλυση και για κανέναν χαρακτήρα. Τα νέα δεδομένα βοηθούν σημαντικά στην απόκτηση μιας σαφέστερης εικόνας για το Rb σύστημα της Ηπείρου, και θέτουν μια βάση για περαιτέρω μορφομετρικές μελέτες, είναι όμως σαφές ότι πολλά ερωτήματα παραμένουν αναπάντητα και θα αποτελέσουν αντικείμενο μελλοντικών ερευνών. The house mouse Mus musculus domesticus (Rodentia: Muridae) is a small rodent with an almost worldwide distribution. It typically is characterized by a 2n=40 all-acrocentric karyotype, which, although generally quite conservative, it often displays the phenomenon of Robertsonian (Rb) fusions. By the term Rb fusion we define the merging at the centromeric region of two non-homologous, acrocentric chromosomes to form biarmed chromosomes and as a result, the diploid chromosome number can be found in nature to be as low as 2n=22. This phenomenon occurs mostly in Europe, while in Greece, three Rb systems have been discovered so far, i.e. in the Peloponnese, in Sterea Ellada and in Ipeiros. The aim of this study was to contribute to the recording of the chromosomal and morphometric variation of the house mouse, in selected locations in Greece, and more specifically in Epirus and Sterea Ellada. For this purpose, 43 individuals of the house mouse from 22 different areas of the Prefectures of Preveza and Arta were karyologically studied. In addition, 118 individuals from 36 localities in the Prefectures of Ioannina, Arta, Preveza, Fokida and Viotia were studied with geometric morphometry. Morphometric analyzes of shape and size was performed for three different characters, the Dorsal Surface of the Skull, the side of the Left Lower Jaw, and the left First Upper Molar (M1). The karyological results showed that only six individuals belonged to the acrocentric population (2n=40), while the remaining individuals were characterized by 2n=34-39. All the Rb chromosomes that have so far been recorded in the Rb system of Ipeiros i.e. Rb(15.17), Rb(3.10), Rb(5.12), Rb(14.16), Rb(8.9) and Rb(2.11) appeared in the studied sample, although each with a different frequency. Also, for the first time an individual was recorded with Rb(2.12) and another individual with an HSR. Therefore, the study area belongs what appears to be the SE part of the Rb system of Epirus and we expect that the southern boundaries of this Rb system are defined by Amvrakikos lagoon, while the eastern ones be the Pindos mountain range. From the morphometric analysis on mice with different geographical origin, it appeared that for most analyses individuals from Epirus were quite similar, while to a lesser extent the individuals of Ioannina were similar with those of Viotia. The morphometric analyzes, based on different karyotypes, it was observed that the two Rb systems (Epirus and Sterea Ellada) differed significantly for all characters; sex dimorphism was not observed in any analysis for any character. The new data significantly helps to obtain a clearer picture of the Rb system of Epirus, and provide a basis for further morphometric studies, but it is clear that many questions remain unanswered and to be pursued with future studies. 2021-11-22T06:32:44Z 2021-11-22T06:32:44Z 2020-10-23 http://hdl.handle.net/10889/15631 gr application/pdf |
