Στίγμα και ψυχική ασθένεια

• Κύριος συγγραφέας: Μπιτσάνη, Φωτεινή
• Άλλοι συγγραφείς: Bitsani, Foteini
• Γλώσσα: Greek
• Έκδοση: 2021
• Θέματα: Στίγμα; Ψυχική ασθένεια; Stigma; Mental illness

Το στίγμα απέναντι σε άτομα με ψυχική ασθένεια είναι ένα μακροχρόνιο και διαδεδομένο φαινόμενο που οδηγεί σε βαθιά αγωνία, αναπηρία και επηρεάζει αρνητικά την ποιότητα ζωής. Οι στιγματικές συμπεριφορές απέναντι σε ανθρώπους με ψυχιατρικές διαταραχές συναντώνται συχνά μεταξύ των επαγγελματιών υγείας. Οι επαγγελματίες υγείας απέναντι σε άτομα με ψυχικές διαταραχές φέρουν ατομικές πεποιθήσεις σχετικά με το πώς είναι τα άτομα με ψυχικές ασθένειες και πώς πρέπει να αντιμετωπίζονται . Όταν οι στάσεις και οι πεποιθήσεις εκφράζονται θετικά, μπορούν να οδηγήσουν σε χωρίς αποκλεισμούς συμπεριφορές, αλλά όταν εκφράζονται αρνητικά, μπορούν να προκαλέσουν αποφυγή, αποκλεισμό εκμετάλλευση και διακρίσεις. Για την αποτελεσματική παροχή φροντίδας, οι στάσεις των επαγγελματιών υγείας έναντι ψυχιατρικών ασθενών είναι σημαντικές και πρέπει να αξιολογούνται με συνέπεια. Σκοπός: Σκοπός της παρούσας μελέτης είναι η καταγραφή και η διερεύνηση των στάσεων, αντιλήψεων των επαγγελματιών υγείας, έναντι του παράγοντα στίγμα σχετικά με την ψυχική ασθένεια, και η συσχέτιση τους με τα κοινωνικο-δημογραφικά χαρακτηριστικά του δείγματος. Μεθοδολογία. Για την συλλογή των στοιχείων της έρευνας μας χρησιμοποιήθηκε ηλεκτρονικό ερωτηματολόγιο. Οι συμμετέχοντες ήταν εργαζόμενοι σε δημόσιους φορείς υγειονομικής περίθαλψης της 6ης Υ.Π.Ε. Το βασικό εργαλείο που χρησιμοποιήθηκε για τη διερεύνηση των στάσεων των επαγγελματιών υγείας απέναντι στην ψυχική ασθένεια ήταν η κλίμακα “Community Attitudes Toward the Mentally Ill” (CAMI). Επιπλέον χρησιμοποιήθηκε η κλίμακα αναφοράς βαθμού εξοικείωσης (Level of Contact Report, LCR). Τα αποτελέσματα που προέκυψαν συντάχθηκαν σε πίνακες στους οποίους φαίνεται το όνομα κάθε μεταβλητής. Ο στατιστικός έλεγχος που χρησιμοποιήθηκε ήταν Mann-Whitney U, Wilcoxon W και Kruskal Wallis test. Η στατιστική ανάλυση των αποτελεσμάτων πραγματοποιήθηκε σε πρόγραμμα SPSS 25.0 (Chicago, IL, U.S.A.). Αποτελέσματα: Στη παρούσα έρευνα βρέθηκε το φύλο, η ηλικία, η οικογενειακή κατάσταση, η οικονομική κατάσταση, η περιοχή, ο τομέας δραστηριοποίησης, το επίπεδο εκπαίδευσης να επηρεάζουν τις στάσεις των επαγγελματιών υγείας. Όπως επιβεβαιώνεται και από άλλες έρευνες τα άτομα που ανήκουν στην ομάδα μεγαλύτερης ηλικίας έχουν γενικά περισσότερες αρνητικές στάσεις απέναντι στους ψυχικά ασθενείς, και αυτό ισχύει για την κατηγορία του ανθρωπισμού, της κοινοτικής ιδεολογίας, του κοινωνικού περιορισμού και του βαθμού εξοικείωσής στη ψυχική νόσο. Οι νεότεροι ενήλικες φαίνεται να είναι πιο ανεκτικοί και με λιγότερο στιγματισμό σε σχέση με τις μεγαλύτερες ηλικίες που ίσως διακατέχονται από συντηρητισμό. Από την άλλη φαίνεται ότι το γυναικείο φύλο σχετίζεται με χαμηλότερο στίγμα, καθώς οι γυναίκες, που αποτελούσαν το μεγαλύτερο μέρος του δείγματος ανέφεραν θετικές στάσεις απέναντι στην ψυχική ασθένεια. Η κατώτερη εκπαίδευση βρέθηκε επίσης να συσχετίζεται σταθερά με πιο αρνητικές στάσεις απέναντι στην ψυχική ασθένεια σε σχέση με τον ανθρωπισμό, κοινωνικό περιορισμό, κοινοτική ιδεολογία, αυταρχισμό, βαθμό εξοικείωσης με την ψυχική νόσο. Τα άτομα με τριτοβάθμια εκπαίδευση βρέθηκε να είχαν θετικές στάσεις έναντι των ψυχικά ασθενών ενώ τα άτομα με χαμηλή κοινωνικοοικονομική κατάσταση είναι λιγότερο ανεκτικά των ασθενών με ψυχικές ασθένειες . Τέλος παρά τις συνέπειες της σωματικής υγείας, η πανδημία COVID-19 έχει δημιουργήσει άγχος , με αποτέλεσμα να υπάρχει αυξημένος κίνδυνος ψυχικών ασθενειών τόσο στα άτομα με ιστορικό ήδη ψυχιατρικής διαταραχής όσο και στα φυσιολογικά άτομα. Συμπεράσματα: Από τα αποτελέσματα προκύπτουν ενδείξεις ότι ένα μέρος των ερωτηθέντων του δείγματος διατηρεί αρνητικές στάσεις έναντι πολλών θεμάτων που αφορούν τους ψυχικά ασθενείς Ο κατάλληλος σχεδιασμός για την καταπολέμηση των προκαταλήψεων και τη θετικοποίηση των στάσεων απέναντι στην ψυχική νόσο σε μια περίοδο που διακυβεύεται η δημόσια υγεία λόγω του covid-19, πρέπει να βασίζεται: στην ευαισθητοποίηση του κοινού με στόχο την ανοχή και το σεβασμό στη διαφορετικότητα, στην εκπαίδευση των επαγγελματιών υγείας για τα συμπτώματα της ψυχικής ασθένειας και τις διαθέσιμες θεραπευτικές παρεμβάσεις, στην επιμορφωτική εκπαίδευση στους επαγγελματίες υγείας, στην κοινωνική αλληλεπίδραση με ψυχικά ασθενείς.