Περίληψη: | Τα προγράμματα αγωγής υγείας έχουν θετικές επιδράσεις στην υγεία των μαθητών σε προσωπικές στάσεις (κίνητρα, θετικές στάσεις, δεξιότητες, ικανότητες και γνώσεις, προσωπική ανάπτυξη), σε επίπεδο σχολείου (σχολικό περιβάλλον, καλύτερη οργάνωση υποδομής) αλλά και σε αλληλεπιδράσεις και κοινωνικές σχέσεις μεταξύ των μαθητών και μεταξύ μαθητών και εκπαιδευτικών, εφόδια που είναι σημαντικά στη ζωή τους και πρέπει να είναι το θεμέλιο της παιδείας για τη δημόσια υγεία.
Τα οργανωμένα και καλά σχεδιασμένα προγράμματα αγωγής υγείας στα σχολεία με τη ενεργό συμμετοχή των μαθητών και την ενίσχυση του ρόλου των εκπαιδευτικών, αναμφίβολα βελτιώνουν την υγεία των μαθητών τόσο σε σωματικό όσο και σε κοινωνικό και ψυχικό επίπεδο στη πρωτοβάθμια και στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση.
Ο καθορισμός του ρόλου του εκπαιδευτικού είναι ακόμη πιο σημαντικός, τώρα περισσότερο από ποτέ. Στόχος είναι οι εκπαιδευτικοί να έχουν μια πιο σαφή εικόνα της εκπαίδευσης και του ρόλου τους στην υγεία των μαθητών.
Στην παρούσα έρευνα διερευνήθηκαν οι γνώσεις και οι αντιλήψεις των εκπαιδευτικών, καθώς και τα εμπόδια που λειτουργούν ως ανασταλτικοί παράγοντες στην υλοποίηση προγραμμάτων αγωγής υγείας στα σχολεία. Για το σκοπό αυτό διεξήχθη έρευνα με ηλεκτρονικό ερωτηματολόγιο, με την μέθοδο της ποσοτικής προσέγγισης, σε δείγμα 654 εκπαιδευτικών του νομού Αχαΐας. Από το συνολικό δείγμα (Ν=654) οι 385 ήταν εκπαιδευτικοί πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης και οι 269 εκπαιδευτικοί δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης στα σχολεία του νομού και αφορούσε τους εκπαιδευτικούς όλων των ειδικοτήτων και στις δύο βαθμίδες εκπαίδευσης. Από την έρευνα εξαιρέθηκαν οι νηπιαγωγοί (ΠΕ 60 και ΠΕ 61) και οι εκπαιδευτικοί των Επαγγελματικών Λυκείων (ΕΠΑΛ). Επιλέχθηκε επίσης, η μέθοδος της στρωματοποιημένης δειγματοληψίας ως προς το φύλο, την ηλικία, τα έτη προϋπηρεσίας, την περιοχή που ανήκει το σχολείο που υπηρετούν και ως προς τη σχέση εργασίας στο φορέα.
Οι εκπαιδευτικοί της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης που έχουν παρακολουθήσει κάποιο επιμορφωτικό σεμινάριο αγωγής υγείας, έχουν υλοποιήσει προγράμματα αγωγής υγείας στα σχολεία του νομού Αχαΐας την τελευταία πενταετία, σε σχέση με τη σταδιακή μείωση που παρατηρείται στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Η θετική στάση και η αντίληψη που διαπιστώνεται από τα ευρήματα της έρευνας, για την αναγκαιότητα των προγραμμάτων και την υλοποίησή τους στο μέλλον, αποτυπώνεται και από τις δύο βαθμίδες εκπαίδευσης. Ωστόσο οι εκπαιδευτικοί χρειάζονται σημαντικά κίνητρα όπως εργασιακή ανέλιξη, επιδόματα, πρόσθετες απολαβές, απαλλαγές, project από φορείς, που θα τους ωθήσουν να υλοποιούν προγράμματα αγωγής υγείας. Σημαντικά εμπόδια όπως η έλλειψη γνώσεων σε θέματα αγωγής υγείας, η έλλειψη υποστήριξης από τις αρχές, από διάφορους φορείς και από συναδέλφους και γονείς, η απουσία κατάλληλων συνθηκών ενός σχολικού περιβάλλοντος και η προαιρετική εφαρμογή τους που καθιστά επιπλέον ασαφή τον ρόλο του εκπαιδευτικού στα προγράμματα αγωγής υγείας, θα πρέπει να εξαλειφθούν για τη βιωσιμότητα των προγραμμάτων αγωγής υγείας από τους εκπαιδευτικούς.
Η δημιουργία ενός εθνικού στρατηγικού πλαισίου για την περαιτέρω ανάπτυξη των προγραμμάτων αγωγής υγείας, η ενίσχυση της συνεργασίας διαφόρων τομέων όπως της εκπαίδευσης με την υγεία, η παροχή κινήτρων στους εκπαιδευτικούς, η διασύνδεση όλων των προγραμμάτων σπουδών εκπαίδευσης με την αγωγή υγείας και ο επαναπροσδιορισμός του ρόλου του εκπαιδευτικού, αποτελούν βασικούς πυλώνες για την υλοποίηση των προγραμμάτων αγωγής υγείας στα σχολεία.
|