Μικροπαλαιοντολογική μελέτη ιζημάτων από την περιοχή Συχαινά Αχαΐας και μορφομετρική ανάλυση του κελύφους των μικροαπολιθωμάτων με τη χρήση γεωμετρικής μορφομετρίας

• Κύριος συγγραφέας: Βαλαβάνη, Δήμητρα Ευδοξία
• Άλλοι συγγραφείς: Valavani, Dimitra Eudoxia
• Γλώσσα: Greek
• Έκδοση: 2022
• Θέματα: Παλαιοοικολογία; Οστρακώδη; Γεωμετρική μορφομετρία; Paleoecology; Geometric morphometrics

Η υπολεκάνη του Ρίου αποτελεί μια περιοχή η οποία βρίσκεται στο δυτικό τμήμα του Κορινθιακού Kόλπου. Εν αντιθέσει με τον υπόλοιπο κόλπο, αποτελεί μια όχι και τόσο καλά μελετημένη περιοχή. Η παρούσα μεταπτυχιακή εργασία μέσω στρωματογραφικών και μικροπαλαιοντολογικών αναλύσεων έχει ως στόχο να συμβάλλει στην κατανόηση της εξέλιξης του παλαιοπεριβάλλοντος της ευρύτερης περιοχής της υπό-λεκάνης του Ρίου. Προς αυτήν την κατεύθυνση, συλλέχθηκαν από δύο φυσικές τομές (Τομή Β και Τομή Γ) της περιοχής Συχαινών Αχαΐας συνολικά 112 δείγματα ιζήματος. Αξίζει να σημειωθεί πως στρωματογραφικά και χρονολογικά οι δύο τομές χαρακτηρίζουν μια ενιαία ακολουθία. Δεδομένης όμως της δυσκολίας δειγματοληψίας ανάμεσα τους, η ακολουθία χωρίζεται με ένα μικρό στρωματογραφικό κενό σε δύο μέρη. Από τα δείγματα που συλλέχθηκαν, συγκεντρώθηκαν μικροαπολιθώματα (κυρίως Οστρακώδη και Τρηματοφόρα) που αναγνωρίστηκαν, όπου ήταν δυνατό, σε επίπεδο είδους και σύμφωνα με τη βιβλιογραφία προσδιορίστηκαν τα περιβάλλοντα και οι ηλικίες για τα στρώματα που αντιπροσωπεύουν. Με τα δεδομένα παρατήρησης των στρωμάτων των υπό μελέτη τομών, σχεδιάστηκαν περιγραφικές στρωματογραφικές στήλες. Βάσει λεπτομερών μελετών που έχουν γίνει σε αποθέσεις της περιοχής έρευνας, προκύπτει το συμπέρασμα ότι τα υπό μελέτη στρώματα αποτέθηκαν κατά τη χρονική περίοδο του Μέσο – Ύστερο Πλειστόκαινο. Η παρατήρηση των μικροπαλαιοντολογικών αποτελεσμάτων καθώς και οι στατιστικές αναλύσεις, σηματοδοτούν ένα υφάλμυρο περιβάλλον κλειστού κόλπου, στο οποίο παρατηρούνται κατά χρονικά διαστήματα μεταβολές στις περιβαλλοντικές συνθήκες και στις συναθροίσεις των οργανισμών λόγω της επίδρασης θαλασσινών και γλυκών υδάτων. Συγκεκριμένα η Τομή Β χαρακτηρίζεται από δείγματα με αμμώδη λιθολογική σύσταση όπου τα περισσότερα είναι στείρα σε απολιθώματα. Στα ανώτερα στρώματα της παρατηρούνται είδη οστρακωδών που μαρτυρούν την ύπαρξη ποτάμιου συστήματος στην περιοχή. Αντιθέτως, η Τομή Γ που χαρακτηρίζεται κατά βάση από αργιλικά ιζήματα, αποτελείται από δείγματα με πληθώρα οργανισμών, όπου εκτός από τρηματοφόρα και οστρακώδη συναντώνται και είδη γαστερόποδων, διθύρων και σκαφόποδων. Στα κατώτερα στρώματα της Τομής Γ εντοπίζονται συναθροίσεις που προσδίδουν έναν τυπικό υφάλμυρο περιβάλλον λιμνοθάλασσας. Ανώτερα στρώματα φανερώνουν μία μεταβολή στις περιβαλλοντικές συνθήκες από συνθήκες stress σε μια ισορροπία που δείχνει ένα πολύ κλειστό υφάλμυρο περιβάλλον σχεδόν ολοκληρωτικά αποκομμένο από την επαφή με τη θάλασσα και το γλυκό νερό. Η οροφή της Τομής Γ συνεχίζει να παρουσιάζει ένα υφάλμυρο περιβάλλον που όμως φαίνεται να επηρεάζεται σε πολύ μεγάλο βαθμό από τη θάλασσα και έως καθόλου από το γλυκό νερό. Στο μεγαλύτερο μέρος της Τομής Γ εντοπίζεται το υφάλμυρο είδος Cyprideis torosa. Πρόκειται για ένα είδος αρκετά ευαίσθητο στις μεταβολές του περιβάλλοντος στο οποίο διαβιεί. Από τρεις ενότητες της Τομής Γ που σηματοδοτούν και τρία διαφορετικά περιβάλλοντα, επιλέχθηκαν 90 δεξιές θυρίδες ενηλίκων θηλυκών ατόμων του είδους C. torosa. Με χρήση μεθόδων Γεωμετρικής Μορφομετρίας, η παρούσα εργασία στοχεύει επιπλέον στην κατανόηση της διαφοροποίησης του είδους C. torosa κατά τη διάρκεια του γεωλογικού χρόνου και την απόθεση των στρωμάτων της υπό μελέτη τομής. Τα αποτελέσματα της Γεωμετρικής Μορφομετρίας και οι μετέπειτα στατιστικές αναλύσεις αυτών, έδειξαν μεταβολή του σχήματος των θυρίδων του C. torosa, γεγονός που υποδηλώνει τη σημαντική επιρροή που δέχεται από τις αλλαγές των περιβαλλοντικών συνθηκών. Τα σημεία του κελύφους που παρατηρείται η μεταβολή είναι μέρος του εμπρόσθιου και του οπίσθιου τμήματος. Το γεγονός αυτό όπως και οι στατιστικές αναλύσεις των αρχικών μετρήσεων του μεγέθους όλων των θυρίδων, δηλώνουν πως η διαφοροποίηση αφορά κυρίως στο μήκος του κελύφους και όχι τόσο το πλάτος. Τέλος σε συσχέτιση με την ερμηνεία του παλαιοπεριβάλλοντος της κάθε ενότητας της Τομής Γ που απαντάται το είδος C. torosa, προκύπτει το συμπέρασμα πως οι παράγοντες που επηρεάζουν τη διαφοροποίηση του είδους είναι η επίδραση της θάλασσας και επακολούθως η αύξηση των συγκεντρώσεων της αλατότητας ή/και του οξυγόνου.