| Περίληψη: | Τα αερολύματα διαδραματίζουν αξιοσημείωτο ρόλο στην ατμόσφαιρα, στο κλίμα και στην υγεία. Σκεδάζοντας και απορροφώντας την ηλιακή ακτινοβολία, επηρεάζουν το ενεργειακό ισοζύγιο και τον υδρολογικό κύκλο της Γης ενώ επίσης διεισδύοντας σε ευαίσθητες περιοχές του αναπνευστικού μας συστήματος προκαλούν σοβαρές πνευμονολογικές και καρδιακές παθήσεις.
Ο μαύρος άνθρακας είναι βασικό συστατικό του ατμοσφαιρικού αερολύματος, με σοβαρές επιπτώσεις στο κλίμα και στην υγεία. Παράγεται κυρίως από την ατελή καύση καυσίμων τόσο ορυκτών όσο και βιομάζας. Σε αστικό περιβάλλον η καύση ορυκτών καυσίμων περιλαμβάνει τα μεταφορικά μέσα και την χρήση πετρελαίου για θέρμανση. Η καύση βιομάζας γίνεται είτε για οικιακή θέρμανση (τζάκια) είτε λόγω καύσης αγροτικών αποβλήτων σε περιαστικές περιοχές. Σε συγκεκριμένες κυρίως καλοκαιρινές ημέρες οι δασικές πυρκαγιές είναι επίσης σημαντική πηγή.
Ο σκοπός της παρούσας εργασίας ήταν η μέτρηση των συγκεντρώσεων του μαύρου άνθρακα στην Πάτρα σε περιόδους χωρίς δασικές πυρκαγιές και η εύρεση της συνεισφοράς των διάφορων πηγών του.
Η συγκέντρωση του μαύρου άνθρακα μετρήθηκε από δύο διαφορετικά όργανα το Αιθαλόμετρο και το Multi-Angle Absorption Photometer (ΜΑΑP). Οι μετρήσεις πεδίου πραγματοποιήθηκαν στα προάστια της Πάτρας (στο Ινστιτούτο Επιστημών Χημικής Μηχανικής, ΙΕΧΜΗ) και στον αστικό ιστό στο Κουκούλι (στο τέως Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Δυτικής Ελλάδας) τη χρονική περίοδο από τον Οκτώβριο του 2020 μέχρι και τον Απρίλιο του 2021. Η συμφωνία των μετρήσεών των οργάνων ήταν πολύ καλή σε ωριαία βάση κατά την διάρκεια όλης της περιόδου μέτρησης, καταλήγοντας σε κοινά συμπεράσματα.
Τη χειμερινή περίοδο στο Κουκούλι το 88% του μαύρου άνθρακα κατά μέσο όρο οφειλόταν στην καύση βιομάζας. Μόνο το 12% προερχόταν από την καύση ορυκτών καυσίμων (κυκλοφορία και καύση πετρελαίου για θέρμανση). Κατά την περίοδο μέτρησης στο ΙΕΧΜΗ (Οκτώβριος, Νοέμβριος, Δεκέμβριος, Μάρτιος, Απρίλιος) περίπου το 65% του μαύρου άνθρακα οφειλόταν στην καύση βιομάζας κατά μέσο όρο και μόνο το 35% προερχόταν από την καύση ορυκτών καυσίμων. Το φθινόπωρο και την άνοιξη η καύση αγροτικών αποβλήτων είναι η κυρίαρχη μορφή καύσης βιομάζας και σε αυτήν οφείλονται οι μεγάλες συγκεντρώσεις που μετρήθηκαν τόσο τις πρωινές ώρες όσο και αργά το απόγευμα. Είναι χαρακτηριστικό ότι η μεγαλύτερη συγκέντρωση μαύρου άνθρακα που μετρήθηκε ήταν κατά την διάρκεια μιας αργίας (25η Μαρτίου) και οφειλόταν σχεδόν αποκλειστικά στην καύση αγροτικών αποβλήτων.
|
|---|
