| Περίληψη: | Ο στόχος της παρούσας εργασίας είναι να αποδείξει τις συσχετίσεις οι οποίες υφίστανται μεταξύ της Ηθικής, της Πολιτικής, της Αισθητικής και της Ιατρικής και υπό ποίον τρόπον παρουσιάζονται στο μεταφυσικό-υπερβατικό πεδίο, με βάση το σκεπτικό το οποίο αναπτύσσεται από τον Πρόκλο στο Υπόμνημα του Εἴς τόν Πλάτωνος πρῶτον Ἀλκιβιάδην (πρβλ. στ. 315-339). Οι εν λόγω στίχοι στον σχολιασμό του Πρόκλου, αναφέρονται στο χωρίο 115a-116c του πρωτότυπου κειμένου, Πλάτων, Αλκιβιάδης Ι. Τα περιεχόμενα της εν λόγω εργασίας περιλαμβάνουν το: κεφάλαιο 1: «Πώς η ηθική και η πολιτική καθίστανται ερευνητικά σχήματα στο υπόμνημα Εἴς τόν Πλάτωνος πρῶτον Ἀλκιβιάδην;», το κεφάλαιο 2: «Ποία είναι η προέλευση των κυριότερων εννοιών και νοημάτων του σχολιασμού και ποίος είναι ο τρόπος που αναλύονται από τον Πρόκλο;», το κεφάλαιο 3: «Κύρια ανάλυση του σχολιασμού.», το κεφάλαιο 4: «Επιπρόσθετα στοιχεία εν σχέσει με τις έννοιες του σχολιασμού και ανάλυση της σύνδεσης του σχολιασμού τού Πρόκλου με την Ιπποκρατική ιατρική», το κεφάλαιο 5: «Σύγκριση του διαλόγου Αλκιβιάδης Ι με τον Σίσυφον το νόθο πλατωνικό διάλογο.», το κεφάλαιο 6: «Καταγραφή των κεντρικών εννοιών του σχολιασμού και χαρακτηρισμός τους.», το κεφάλαιο 7: «Ανάλυση των κεντρικών εννοιών τού σχολιασμού του Πρόκλου.» και καταληκτικά το κεφάλαιο 8, «Επίλογος».
Καταρχάς ως καίρια επισήμανση διατυπώνεται ότι ο Αλκιβιάδης είναι μία προσωπικότητα η οποία προκαλεί με την παρουσία της –την φερόμενη ως αντεπιχείρημα– για να συζητηθούν τα ως άνω θέματα. Ένα από τα πιο σημαντικά ερωτήματα αναφέρεται στο πώς η ψυχή του Αλκιβιάδη θα είναι ικανή να απορροφήσει τα μεταφυσικά νοήματα και να καταστεί υγιής. Μία υγιής ψυχή, όπως ανέφερε και ο Ιπποκράτης, είναι η αφετηρία της υγείας της γενικότερης κατάστασης της ανθρώπινης υπόστασης, συμπεριλαμβανομένου και του σώματος. Η ψυχή είναι το έκτυπο του μεταφυσικού κόσμου στο ανθρωπολογικό πεδίο και αποτελεί, σύμφωνα με τις επιλογές της, την οντότητα εκείνη μεταξύ νόσου και υγείας. Συνεπώς, ο Πρόκλος στο σύστημά του προβάλλει το πώς ο άνθρωπος πρέπει να υποβάλλει την ψυχή του, την οποία ταυτίζει με τον εαυτό του στη διαδικασία τής διαλεκτικής και της μαιευτικής προτού καταστεί πολιτικός σύμβουλος. Και αυτό, προκειμένου να γνωρίζει ο Αλκιβιάδης τα αναγκαία ανθρωπολογικά και πολιτικά νοήματα, και έπειτα να δύναται να παραινέσει και άλλους ανθρώπους για το περιεχόμενό τους με ορθόν τρόπο. Μία βασική παράμετρος για την δέουσα άσκηση και διδασκαλία των αξιών είναι ο ηθικός βίος και το σύστημα των αρετών με το οποίο αυτός εκφράζεται.
Είναι καίριο να τονισθεί ότι ο Πρόκλος, ως φιλόσοφος αλλά και ιατρός, κατά τη διάρκεια του βίου του, ερευνούσε πλείστες θεραπείες σε διάφορες ασθένειες. Πρέπει να επισημανθεί ότι πρέσβευε μία ψυχοσωματικού τύπου ιατρική, όπως εκείνη του Ιπποκράτη. Επομένως, η Ηθική εντός μίας πολιτείας εμφανίζεται ως κλάδος τής Ανθρωπολογίας και είναι εκείνη η οποία ορίζει τις κατάλληλες συνθήκες με σκοπό ο άνθρωπος να κατακτήσει συνειδητά τη γνώση και την ευδαιμονία του, ώστε να οδηγηθεί στην κατανόηση της συστηματικής σύνδεσης μεταξύ τού αγαθού και τού καλού, η οποία αποτελεί την ύψιστη επιστήμη. Η πολιτική, από την άλλη, είναι μία πρακτική έκφανση της ηθικής υπό όρους συλλογικούς και θεσμικούς. Ο πολιτικός αρχηγός δύναται να κατανοεί την πολιτική πράξη μέσω τής ηθικής θεμελίωσης και έτσι να λαμβάνει τις ορθές αποφάσεις, ώστε να στρέφει το ενδιαφέρον του στο δημόσιο συμφέρον και να κατανοεί τα αυθεντικά καθόλου, όπως το δίκαιο (το οποίο αποτελεί κεντρικό θέμα πλείστων διαλόγων του Πλάτωνα), δηλαδή τα υπερβατικά νοήματα, τόσο καθεαυτά όσο και κατά την εφαρμογή τους. Η ψυχή και η οικειοπραγία των μελών της αντιπροσωπεύουν το ίδιο το πολιτικό σύστημα, όπου κάθε μέλος πράττει ό,τι τού αρμόζει με σκοπό την συλλογική αρμονία. Συνεπώς, όταν η ψυχή είναι υγιής, δηλαδή κοσμείται από τις αρετές, οι εξατομικευμένες και οι συλλογικές δραστηριότητες λειτουργούν με ορθόν τρόπο. Ο Αλκιβιάδης λοιπόν πρέπει να στρέψει το κύριο ενδιαφέρον του στην ψυχή του και ελασσόνως στο σώμα του. Από την άλλη πλευρά, όπως αναφέρει ο Πρόκλος, είναι αναγκαίο να καταστήσει το σώμα του βοηθητικό και υποστηρικτικό εργαλείο, το οποίο θα βοηθήσει την ψυχή να αναδεικνύει τα όλο και περαιτέρω νοήματα, τα οποία θα αποδεικνύουν το πόσο πλησιάζει τη μεταφυσική ακεραιότητα. Και για την πραγμάτωση του συνόλου των ανωτέρω θεωρεί ως παιδαγωγικό και επιστημονικό παράδειγμα τον Σωκράτη.
|
|---|
