Η επίδραση της αυθεντίας-συγγραφέα στην κατανόηση και αποδοχή πληροφοριών κειμένου από ενήλικες αναγνώστες

• Κύριος συγγραφέας: Αποστολοπούλου, Μαρίνα
• Άλλοι συγγραφείς: Apostolopoulou, Marina
• Γλώσσα: Greek
• Έκδοση: 2022
• Θέματα: Επιρροή; Αυθεντία; Επιστημική γνώση; Influence; Authority; Cognitive knowledge

Οι άνθρωποι καθημερινά μπορούν να δεχτούν πολλές επιρροές, οι οποίες συντελούνται με διάφορους τρόπους στη καθημερινή ζωή τους. Στην έρευνα μας μελετήσαμε την επιρροή που ασκείται από τη διατύπωση θέσεων και απόψεων σε ένα κείμενο ενός συγγραφέα, ο οποίος θεωρείται αυθεντία λόγω της εξειδίκευσής του, δηλαδή της πλούσιας εξειδικευμένης γνώσης που διαθέτει πάνω στο θέμα. Βασικός στόχος ήταν να εξετάσουμε αν οι αναγνώστες μετά την ανάγνωση του κειμένου θα επηρεάζονταν από τις θέσεις του συγγραφέα με αποτέλεσμα να αλλάξουν τις δικές τους αρχικές ιδέες και αντιλήψεις και αν αυτή η επιρροή θα σχετίζεται με την εξειδίκευση του συγγραφέα ή όχι. Στην έρευνα συμμετείχαν 15 ενήλικες οι οποίοι διάβασαν δύο κείμενα διαφορετικού περιεχομένου. Το ένα πραγματευόταν ένα επιστημονικό ζήτημα, την επιστημονική εξήγηση ενός φαινομένου από το χώρο των φυσικών επιστημών, και το δεύτερο ένα κοινωνικό ζήτημα, την τοποθέτηση πάνω σε ένα ζήτημα που αντλήθηκε από την καθημερινή κοινωνική ζωή της χώρας. Η επιλογή δύο θεμάτων από διαφορετικά πεδία έγινε προκειμένου να δούμε αν η αυθεντία του συγγραφέα λειτουργεί με τον ίδιο τρόπο ανεξαρτήτως κειμενικού περιεχομένου. Τα κείμενα δίνονταν είτε ως η άποψη ενός εξειδικευμένου συγγραφέα είτε ως η άποψη ενός μη-εξειδικευμένου συγγραφέα. Οι συμμετέχοντες διάβασαν δύο κείμενα, ένα με την περιγραφή του επιστημονικού ζητήματος και ένα με την περιγραφή του κοινωνικού ζητήματος, αλλά η κατανομή των κειμένων με βάση το κριτήριο της εξειδίκευσης του συγγραφέα έγινε τυχαία. Η ερευνητική διαδικασία βασίστηκε στη μεθοδολογία του οιονεί πειράματος. Αρχικά οι συμμετέχοντες απάντησαν σε μία σειρά ερωτήσεων προελέγχου για να καταγραφούν οι αρχικές τους αντιλήψεις, στη συνέχεια διάβασαν τα κείμενα, και μετά την ανάγνωση του κάθε κειμένου στο μεταέλεγχο απαντούσαν ξανά στις ερωτήσεις του προελέγχου για να καταγραφούν πιθανές αλλαγές. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι οι πλειονότητα των συμμετεχόντων αλλάζουν τις αρχικές τους αντιλήψεις μετά την ανάγνωση του επιστημονικού ζητήματος. Αντίθετα στην περίπτωση της ανάγνωσης του κοινωνικού ζητήματος οι αναγνώστες δεν αλλάζουν τις αρχικές τους αντιλήψεις. Τα ευρήματα της έρευνα μας σχολιάζονται με βάση τη σχετική βιβλιογραφία από το χώρο της κοινωνιολογίας, της κοινωνικής και της γνωστικής ψυχολογίας.